اعمال و مناسب های ماه جمادی الاولی

ماه جمادی الاول (یا ماه جمادی الاولی) پنجمین ماه ازماههای قمری است. دلیل نام این ماه و جمادی الثانی این است که چون در هنگام نامگذاری ماه‌های عربی، این دو ماه در فصل سرما و یخبندان قرار گرفتند «جمادی» (یعنی انجماد و یخبندان) نام گرفتند.

اعمال مشترک اول هر ماه

۱ـ دعا

در زمان دیدن هلال خواندن دعاى هلال وارد شده است و أقلّش آن است که سه مرتبه بگوید اللّهُ اَکْبَر و سه مرتبه لا إلهَ الَّا الْلّه و سپس بگوید: اَلْحَمْدُ لِلّهِ الَّذى أذْهَبَ شَهْرَ کَذا وَ جاءَ بِشَهْرِ کَذا. بهترین دعاى زمان رؤیت هلال دعاى ۴۳ «صحیفه سجّادیه» است.(۱)

۲ـ قرآن

خواندن هفت مرتبه سوره «حمد».(2)

۳ـ روزه

از امورى که بر آن تأکید شده، سه روز روزه گرفتن در هر ماه است. مرحوم «علّامه مجلسى»(رحمه الله) در «زادالمعاد» مى گوید: مطابق مشهور، این سه روز، پنجشنبه اوّل ماه و پنجشنبه آخر ماه و چهارشنبه اوّل از دهه وسط ماه است.(۳)

۴ـ نماز

شب اوّل ماه: دو رکعت نماز بجا آورد، به این نحو که: در هر رکعت پس از سوره «حمد» سوره «انعام» را بخواند سپس از خداوند متعال بخواهد که او را از هر ترسى و هر دردى ایمن گرداند.

روز اوّل ماه: خواندن نماز اوّل ماه که آن دو رکعت است، در رکعت اوّل بعد از «حمد» سى مرتبه سوره «توحید» و در رکعت دوّم بعد از «حمد» سى مرتبه سوره «قدر» بخواند و بعد از نماز صدقه اى در راه خدا بدهد; هر کس چنین کند، سلامت خود را در آن ماه از خداوند متعال گرفته است.(۴)

اعمال مخصوص ماه

۱- سیّد بن طاووس(رض) برای رؤیت هلال ماه جمادی الاولی، دعایی را نقل کرده که با این عبارات شروع می‌شود: اَللَّهُمَّ اَنْتَ الله وَ اَنتَ الرّحمن الرّحیم، وَ اَنت الْملک القدّوس، وَ اَنتَ السّلام المؤمن … (5)

۲- شیخ عباس قمی(رض) خواندن زیارت نامه حضرت صدیقه کبری(سلام الله علیها) را در روزهای سیزدهم ، چهاردهم و پانزدهم این ماه شایسته و بایسته ذکر کرده است.(۶)

وقايع ماه جمادی الاولی

روز پنجم

مطابق بعضى از روایات روز ولادت با سعادت بانوى قهرمان کربلا، حضرت زینب کبرا(علیها السلام) است (سال پنجم یا ششم هجرى).

روز ششم

جنگ موته و شهادت جعفربن ابی طالب

روز دهم

جنگ جمل در سال 36 ق.

روزهاى سیزدهم

شهادت حضرت زهرا سلام الله علیها

روزهاى سیزدهم، چهاردهم و پانزدهم بنابر روایت معروفى مقارن با ایّام شهادت بانوى اسلام حضرت فاطمه زهرا(علیها السلام)، سیّدة نساء العالمین، در سال یازدهم هجرى است. زیرا مطابق بعضى از روایات معتبر، آن بانوى بزرگ، هفتاد و پنج روز بعد از رحلت پدر بزرگوارش در قید حیات بودند، و با توجّه به این که رحلت رسول خدا(صلى الله علیه وآله) در 28 صفر واقع شده، باید شهادت آن بانوى عزیز، در یکى از این سه روز باشد (با درنظرگرفتن احتمال تمام یا ناقص بودن ماه هاى وسط).

به هر حال، باید به همین مناسبت مجالس سوگوارى آن حضرت ـ که طبق فرمایش پیغمبر اکرم(صلى الله علیه وآله) برترین زنان جهان از اوّلین و آخرین است ـ هرچه باشکوه تر برگزار گردد و حالات و فضایل آن بانوى بزرگ اسلام، که مى تواند الگوى بسیار خوبى براى زنانِ عصر حاضر باشد، در این مجالس تشریح گردد. مخصوصاً آن دو خطبه آموزنده و فراموش نشدنى که از آن حضرت به یادگار مانده و بسیارى از معارف و تعلیمات اسلام و مسایل تاریخى بعد از رسول خدا(صلى الله علیه وآله) در آن جمع است، توسّط گویندگان براى همه مردم تجزیه و تحلیل شود.

خواندن زیارت آن حضرت نیز، در این ایّام مناسب است.

روز بیست و هفتم

وفات جناب عبدالمطلب

روز بیست و نهم

وفات محمد بن عثمان بن سعید عَمروی، دومین نایب خاص امام زمان (عج)

(۱)وقایع الایّام، صفحه ۱۱٫

(۲) مفاتیح نوین، صفحه ۵۷۹

(۳) مفاتیح نوین، صفحه ۵۸۰

(۴) مفاتیح نوین، صفحه ۵۷۹٫

(۵) الاقبال بالاعمال الحسنه ، ج۳ ، ص ۱۵۱ 

(۶) مفاتیح الجنان؛ اعمال ماه ها

منبع: شبستان