شرح دعایی از ماه رجب؛ سزای کسی که به غیر از خدا امید ببندد

حجت‌الاسلام حمید سعیدی آریا کارشناس مذهبی تلویزیون ضمن شرح دعای ماه رجب امام صادق (ع) گفت: رجب ماه پر برکت و ماه استغفار است. اهل‌بیت علیهم‌السلام بسیار به ما توصیه کردند از فرصت‌ها و دقایق این ماه استفاده وافر کنیم. لحظه‌های آن پر فایده و تکرارناپذیر است. از میان دعاهای متعددی که در این ماه نسبت به آن توصیه شدیم، دعای مشهور به «خَابَ‏ الْوَافِدُونَ‏ عَلَى‏ غَیْرِکَ» به نقل از امام صادق (ع) است که فرمود این دعا را هر روز بخوانیم.

در ادامه، شرح بخشی از این دعا را در بیان حجت‌الاسلام سعیدی می‌خوانید.

در فراز اول دعا می‌خوانیم «خَابَ‏ الْوَافِدُونَ‏ عَلَى‏ غَیْرِکَ» یعنی کسى که به غیر تو وارد شود، نا امید و محروم است. امام صادق علیه‌السلام در روایتی دیگر در این باره فرمود «خداوند متعال می‌فرماید قسم به عزت و جلال و مجد و  رفعتم بر عرشم، بدون شک هرکسی را که به غیر من امیدوار شود، حتماً امیدش را قطع می‌کنم». امید به غیر خدا را نیز به شرک خفی نسبت می‌دهند؛ یعنی من علاوه بر خدا، فرد دیگری هم قدرتمند می‌بینم، در حالی که در طول تاریخ تمام کسانی که ادعای قدرت داشتند، خوراک مار و مور شدند. در حالی که امید به خدا، یعنی امید به توانای مطلق و امید به کسی که هیچ‌چیز از دایره قدرت او خارج نیست. خدا است که باقی و بی‌نیاز است. اگر این‌طور نگاه کردیم، آن وقت تمام امیدمان رو به سوی خدا می‌شود.

در فراز دیگر می‌خوانیم «وَ خَسِرَ الْمُتَعَرِّضُونَ إِلاَّ لَکَ‏»؛ یعنی آنکه به غیر تو رو کند، زیانکار است و زندگی را باخت. کسی که سراغ غیر خدا برود و از مخلوق خدا توقع داشته باشد، به قول روایا‌تمان مؤمن مشرک می‌شود. فرض کنید کاسبی با امیدی جنسی را می‌فروشد، اما نه تنها سود نمی‌برد، بلکه زیان هم می‌بیند. شیطان و نفس، امید انسان را از او می‌گیرند و خود آدم را مؤثر در کارها جلوه می‌دهد. اولین مشکلی که ابلیس داشت، «خودم» کردن بود که از تکبر سر در آورد. در برابر امر خداوند نسبت به سجده بر آدم (ع) اینگونه رفتار کرد «أَبىٰ‌ وَ اسْتَکْبَرَ» اِبا کرد و تکبر ورزید؛ پس «وَ کانَ مِنَ الْکافِرِینَ‌»؛ یعنی از کافران شد.  گفت  «خَلَقْتَنِی مِنْ نارٍ وَ خَلَقْتَهُ مِنْ طِینٍ»؛ مرا از از آتش آفریدی و او را از طین. همین که برابر خدا گفت «من»، سقوط کرد.

در فراز دیگر این دعا می‌خوانیم «وَ ضَاعَ الْمُلِمُّونَ إِلّا بِکَ» یعنی آنان که به درگاه غیر تو وارد شدند، به تباهی رسیدند. این فراز از دعا نشان می‌دهد گرایش به غیر از درگاه خدا، ضایع شدن و از بین رفتن است؛ یعنی انسان نباید هیچ امیدی به غیر از خدا داشته باشد. هیچ فردی را به غیر از خدا حلّال مشکلات نداند. به گذشته خود نگاه کنیم،‌ ببینیم آیا جاهایی که امیدمان به خدا بوده مشکلمان حل شده و یا آنجا که امیدمان به بندگانش بوده؟

در ادامه این دعا می‌خوانیم «وَ أَجْدَبَ الْمُنْتَجِعُونَ إِلاَّ مَنِ انْتَجَعَ فَضْلَکَ» و هر که از غیر فضل و کرم تو درخواست کرد، بى ‏برگ و نوا شد؛ یعنی خدایا من فقط بنده تو هستم. دنبال سود و نفع هستم،‌ منتها آن سودی که تو به من برسانی. به خداوند بگوییم خدایا امیدم در تمام نفع‌های دنیوی و اخروی، تو هستی.

در فراز بعد می‌گوییم «بَابُکَ مَفْتُوحٌ لِلرَّاغِبِینَ»؛ یعنی درگاه لطف تو به روى مشتاقان باز است؛ به روی کسانی که مشتاقانه به تو روی بیاورند. ما گاهی متأسفانه توجه و  امیدمان به همه‌جا غیر از خدا است. همه را مؤثر در امور می‌دانیم، جز خدا. در حالی که می‌فرماید عده‌ای هستند که تمام جهت‌گیری زندگی‌شان به سمت خدا است و مشتاقانه به سوی خدا می‌روند.
منبع: تسنیم