چرا قبور ائمه بقیع را تخریب کردند؟

هشتم شوال، سالروز غم‌انگیز تخریب حرم شریف ائمه بقیع (ع) به دست وهابیان آل‌سعود است. در این روز، تفکر ارتجاعی وهابی‌گری به بهانه برداشت غلط از دین، مضجع شریف و حرم نورانی ائمه بقیع(ع) و صحابه بزرگوار را ویران کردند و به خیال خود، سنت پیامبر (ص) را احیا کردند.

در کمتر کشوری به اندازه سرزمین حجاز، آثار مربوط به قرون نخستین اسلام وجود داشته است؛ چرا که زادگاه اصلی اسلام است و آثار گرانبهایی از پیشوایان اسلام در جای جای این سرزمین دیده می‌شود. ولی متأسفانه، متعصّبان وهابی، بیشتر این آثار ارزشمند را به بهانه واهی آثار شرک، از میان برده‌اند و کمتر چیزی از این آثار پرارزش باقی مانده است. نمونه بارز آن، قبرستان بقیع است. این قبرستان، مهم‌ترین قبرستان در اسلام است که بخش مهمی از تاریخ اسلام را در خود جای داده و کتاب بزرگ و گویایی از تاریخ مسلمانان به شمار می‌آید.

بقیع اولین مزاری است که به دستور رسول اکرم (ص) ایجاد شد

بقیع اولین مزاری است که به دستور رسول اکرم (ص) توسط مسلمانان صدر اسلام ایجاد شد. «ابن اثیر» می‌گوید: بقیع در لغت به محل وسیعی که دارای درخت یا ریشه درخت باشد، گفته می‌شود و چون مکان بقیع پیش از آن دارای درخت غرقد و ریشه‌های آن بود، پس از قطع این اشجار نیز با همان اسم معروف شد.
در قبرستان بقیع که در واقع همچون بهشتی در زمین است، علاوه بر چهار امام شیعیان، امام حسن مجتبی (ع)، امام زین العابدین (ع)، امام محمد باقر (ع) و امام جعفر صادق (ع) تعدادی از دختران رسول الله (زینب، ام کلثوم و رقیه) و همچنین عمه‌های رسول الله (صَفِیه و عاتِکه) و قبر حضرت امُّ البنین (س) و قبر حضرت اسماعیل بن جعفر الصادق، و قبر حضرت ابراهیم فرزند رسول الله (ص)، و قبور تمامی اصحاب و تابعین و ارحام و ازواج رسول الله (ص) و تعداد زیادی از بزرگان و صحابه اسلام نیز وجود دارد.
در قبرستان بقیع و سایر اماکن متبرکه حجاز قبل از تخریب، روی قبور ائمه و بزرگان اسلام گنبدها و بناهایی قرار داشت که همگی به دلیل عقیده‌ای افراطی و بدون پایه و اساس ویران شد و تاکنون تلاش علمای شیعه و دولت ایران اسلامی برای ایجاد حتی یک سایبان در این مکان بی نتیجه بوده است.

در کتاب «آثار اسلامی مکه و مدینه» نوشته استاد رسول جعفریان آمده است که نام قبرستان بقیع پیش از ظهور اسلام جنه البقیع یا بقیع الغَرقَد بوده است و پیامبر اکرم (ص) توجه خاصی به این مکان که مهمترین قبرستان مسلمانان در مدینه بود داشته‌اند.
همچنین در این کتاب آمده است که: قبرستان بقیع علاوه بر محل دفن چهار تن از امامان معصوم، آرامگاه بسیاری از صحابه و تابعین نیز می‌باشد و تا پیش از تخریب‌ها در سال ۱۲۲۰ ق و سرانجام ۱۳۴۴ ق به دست وهابیان، بقعه‌هایی بر قبور ائمه بقیع و دیگران وجود داشته است.
بقیع در زمان رسول خدا(صلی الله علیه و آله) نیز زیارتگاه بود و آن حضرت برخی شب ها خانه را ترک می کرد، تنها به بقیع می رفت و در آنجا به راز و نیاز با خدا می پرداخت. اما این مکان پر عظمت از سوی دشمنان اسلام مورد حمله و تخریب قرار گرفت.
در هشتم شوال سال ۱۳۴۴ هجری قمری پس از اشغال مکه، وهابیان به سرکردگی عبدالعزیزبن سعود روی به مدینه آوردند و پس از محاصره و جنگ با مدافعان شهر، سرانجام آن را اشغال نمودند، به تخریب قبور ائمه بقیع و دیگر قبور پرداختند و ضریح فولادی ائمه بقیع را که روی قبور امام مجتبی، امام سجاد، امام باقر و امام صادق علیهم السلام قرار داشت از جا در آوردند.

در این روز که به «یوم الهدم» یعنی روز ویرانی مشهور است قبرستان بقیع با فتوای ۱۵ نفر از مفتیان مدینه مبنی بر ممنوعیت ساختن بنا بر روی قبور پس از تخریب در سال ۱۲۲۰ قمری،  بار دیگر به زمینی مسطح تبدیل شد و اکنون پس از سال‌ها قبور ائمه (ع) فقط با علائمی خاص مشخص است ولی اثری از گنبد و بارگاه نیست.
عبدالوهاب ادعا می کرد گنبدهای ساخته شده بر قبور ائمه بدعت است و بعضی از اعمال انجام شده شرک می باشد و چون سلاطین عثمانی اعتراضی بر این وضعیت ندارند و در سایه پرچم حکومت آنها این کارها انجام می گیرد، بنابراین مؤید شرک هستند.
علاوه بر ویرانی قبور ائمه ی شیعه، قبر حضرت عبداللّه و حضرت آمنه پدر و مادر حضرت رسول صلی الله علیه و آله ، مالک، پیشوای مالکی، عباس عموی پیامبر، اسماعیل از فرزندان امام جعفر صادق (ع) و… نیز به طور کامل ویران گردید.
این حرکت وحشیانه ی وهابیون، جهان اسلام، به ویژه ایرانیان را شدیدا متأثر نمود و در امر سفر حجاج ایرانی هم اختلال ایجاد کرد. مسلمانان ایران، عراق، قفقاز، آذربایجان، ازبکستان، ترکمنستان، قزاقستان، تاتارستان، یاشقیرستان، ترکیه، افغانستان، چین، مغولستان و هندوستان، در برابر این مسئله، موضع گیری کردند و فقیهان و بزرگانی چون سید ابوالحسن اصفهانی، شیخ محمد خالصی و شهید سید حسن مدرس، این اقدام را محکوم کردند.

وضعیت بقیع قبل از تخریب

تا پیش از تخریب و ویرانی قبور مطهر بقیع توسط وهابیت متعصب که براساس معتقدات خود، به تخریب بسیاری از آثار تاریخی پرداختند، بر روی قبور پیشوایان و سایر بزرگان اسلام که در مدینه مدفون بودند گنبدها و بناهایی قرار داشت. ائمه بقیع در بقعه بزرگی که به طور هشت ضلعی ساخته شده بود و اندرون و گنبد آن سفیدکاری شده بود مدفون بودند. پس از تسلط وهابیون بر مدینه آن‌ها ضمن تخریب قبور، آثاری که بر روی قبور قرار داشت را نیز از بین بردند. در جریان این واقعه بارگاه امام حسن مجتبی (ع)، امام سجاد (ع)، امام محمدباقر (ع) و امام جعفر صادق (ع) ویران شد. آنان اضافه بر قبور مطهر ائمه معصومین (ع)، دیگر قبور را هم تخریب کردند که عبارتند از: قبر منسوب به فاطمه زهرا (س)، عبدالله بن عبدالمطلب و آمنه پدر و مادر پیامبر اسلام، قبر مطهر فاطمه بنت‌اسد (ع) مادر امیرالمومنین (ع)، قبر مطهر حضرت ام‌البنین (ع)، قبرعباس عموی پیامبر، ابراهیم پسر پیامبر (ع)، قبر اسماعیل فرزند حضرت صادق (ع)، قبر دختر خواندگان پیامبر (ع)، قبر حلیمه سعدیه مرضعه پیامبر (ع) و قبور شهدای زمان پیامبر (ع).
منبع: شبستان