خواسته امام زمان(عج) از منتظران ثروتمند

از دعاهای منسوب به امام عصر(عج)، دعای معروف «اللَّهُمَّ ارْزُقْنَا تَوْفِيقَ الطَّاعَةِ...» است که به زیبایی هر چه تمام و در فرازهایی کوتاه، وظایف منتظران از اقشار و صنوف مختلف را بیان کرده و راه و رسم زندگی به سبک انتظار را نشان می دهد.

حضرت حجت (عج) در فرازی از این دعای شریف بیان می کنند: «وَ عَلَى الْأَغْنِيَاءِ بِالتَّوَاضُعِ وَ السَّعَةِ؛ بر توانگران تواضع و وسعت در بخشش كرم نما».

در شرع مقدس غنی به شخصی گفته می شود كه خرجی سالیانه خود و خانواده¬اش را داشته باشد و یا با شغلی كه دارد، بتواند آن را بدست آورد و فقیر كسی است كه این مقدار را نداشته و نتواند كسب نماید اما در عرف غنی و ثروتمند كسی است كه چندین برابر این مقدار و حتی فراتر از عمر طبیعی یك انسان اموال و ثروت داشته باشد پس در نگاه عرف غنیِ شرعی ثروتمند نیست.

بنای فرهنگ اسلامی بر ثروت اندوزی و تفاخر به مال و ثروت نیست علاوه بر آنكه اگر هدف و مقصد قرار گیرد مذموم شمرده شده است. در قرآن به انفاق از آنچه روزی انسان شده است، توصیه فراوان گردیده است كه نشان-دهنده آن است كه انفاق اختصاص به اغنیاء ندارد بلكه فقیر هم می¬تواند با انفاق بخشی از روزی خود درهای رحمت الهی را بروی خود بگشاید.

قَالَ أَمِيرُ الْمُؤْمِنِينَ(ع): ‏«إِنَّ اللَّهَ فَرَضَ فِي أَمْوَالِ الْأَغْنِيَاءِ أَقْوَاتَ الْفُقَرَاءِ وَ قَالَ اللَّهُ تَعَالَى الْمَالُ‏ مَالِي‏ وَ الْفُقَرَاءُ عِيَالِي وَ الْأَغْنِيَاءُ وُكَلَائِي فَمَنْ بَخِلَ بِمَالِي عَلَى عِيَالِي أُدْخِلُهُ النَّارَ وَ لَا أُبَالِي»[1]‏

ثروتمندان، امانتداران اموال الهي و مجراي رسيدن برخي از نعمت هاي خداوند بر ديگران اند. ميان ثروتمندان جامعه اسلامي كه در انتظار مهدي موعود موجود (عج) به سر مي برند و متكاثران مال اندوزی كه اموال و تجارتشان را از خداوند بيشتر دوست مي دارند[۲] فاصله بسياری است. ثروتمندان منتظر به اوصاف ذيل آراسته اند:

الف) تواضع: استكبار و خودبرتربيني، انسان را از خداوند غافل مي كند و به ورطه هلاكت مي افكند. خطر ابتلا به اين آفت، زماني جدّي تر مي شود كه انساني بر اثر توانايي و تموّل خدادادي، قاروني و فرعوني بينديشد،‌ ثروت را دستاورد تلاش هاي خويش و قدرت را محصول توانايي تدبيرش بپندارد، از اين رو ثروتمنداني كه در انتظار آخرين پرچمدار انديشه توحيدي به سر مي برند مي بايست بكوشند تا هرچه بيشتر به صفت تواضع درآيند؛ بدين معنا كه از درون و بيرون نفس خويش را در مرتبة فرو دست تري كه همانا فقر محض نسبت به ايزد متعالي است بشناسند و ثروت خود را از آن خدا دانسته و خويش را در رديف ساير بندگان خدا ببينند: و علي الأغنياء بالتواضع.

ب) وسعت بخشي: بر اغنياء و ثروتمندان منتظر است كه به شكرانه تفضل الهي بر آن ها و به پاس بهره مندي از نعمت خدادادي مال، به دستگيري از نيازمندان و رفع مشكلات برادران و خواهران ايماني خويش بپردازند. نه تنها حقوق شرعي خويش چون خمس و زكات و... را ادا كنند، با شناسايي نيازمندان بكوشند در رفع تنگناهاي زندگي ديگران تا مي توانند مؤثر باشند: و السّعة.»[۳]

پی نوشت ها:

۱-جامع الأخبار علیه السلامللشعيري)، ص: 80

۲- ر.ك: سورة توبه ، آية 24.

۳-آیت الله جوادی آملی، امام مهدی موجود موعود، ص212.

به کوشش گروه ادعیه و زیارات مرکز تخصصی مهدویت