ماه کامل کردن دین و اتمام نعمت‌ها

 امروز ششمین روز از ماه ذی‌الحجه است. ماهی پر فضیلت که دو عید مهم و پر برکت اسلام در آن قرار گرفته است. قربان و غدیر. مرحوم آیت الله میرزا جوادآقا ملکی تبریزی مؤلف کتاب المراقبات در خصوص ماه ذی‌الحجه و مراقبت نفسانی در این ماه نکاتی را مطرح می‌کنند که تقدیم می‌شود.

از کارهای مهم اهل مراقبت شناخت شرافت و فضل این منزل شریف و شناخت زمان‌های مذکور و شناخت فواید آن است. گرچه درباره ماه رمضان وارد شده که بهترین ماه‌هاست و روزهای آن بهترین روزها و ساعت‌های آن بهترین ساعات است. ولی درباره بعضی از روزهای این ماه فضایلی بیش از ماه رمضان وارد شده است. جمع بین اینها این است که بگوییم: ماه رمضان برتر از سایر ماه هاست بالذات و روز غدیر از این جهت فضیلت دارد که امر ولایت، کامل نمودن دین و تمام کردن نعمت‌ها در این روز اتفاق افتاده، یا بگوییم روایات ماه رمضان با روایات غدیر تخصیص می‌خورد. یا بگوییم: هر کدام از آنها از یک جهت برتر هستند نه از تمام جهات.

خلاصه این ماه بسیار مهم بوده و مراقبین در این منزل توقفگاه‌هایی دارند که به حکم بندگی و بجا آوردن حق مراقبت واجب است که با غفلت وارد آن نشده و بدین ترتیب احترام آن را حفظ کنند. بلکه واجب است قبل از آمدن این ماه مواظب آن بوده و از قبل برای آن آمادگی پیدا کنند. زیرا این ماه محضر نیکان و پاکان و اهل قدس و انوار است. برای کسی که می‌خواهد در محضر این بزرگان و بزرگواران، حاضر شود سزاوار است مانند آنان لباس پوشیده و به شکل آنان در آید تا آنان از همنشینی با او کراهت نداشته باشند.

آنان دارای نفس‌ها و قلب‌های مهذب و پاک، و اخلاق نیکو و اعمال صالح بوده و عالمان بردبار، نیکوکارانی با تقوا، عارفانی حکیم، نگهبانانی پارسا، عبادت کنندگان شب و روزه داران روز، ذکر گویندگان متوکل، مسلمانانی راضی، تسبیح کنندگان ثناگوی، «لا اله الا الله» گویانی «تکبیر» گوی و یکتاپرستی راستگو و مخلص می‌باشند. اگر از آنان هستی که گوارایت باد و خوشا به حالت و اگر نیستی بکوش که مانند آنان شده و خصوصیات آنها را پیدا کنی. و اگر نتوانستی و برای اینکه تو را برای خدمت بپذیرند، به کرم آنان متوسل شده و با خجالت و معذرت خواهی خود را به جای خدمتکاران و بندگان آنان قرار ده.

ولی در عین حال تا آنجا که می‌توانی خود را شبیه به آنان نموده و آمادگی لازم و رغبت حضور در این محضرهای بزرگ و ایستگاههای ممتاز را با بذل زندگی و جانت پیدا کن. زیرا اینان اهل کرم و بخشش بوده و کسی که با آنها معامله کند زیان ندیده، کسی که از آنان پیروی کند هلاک نمی‌شود، کسی که خود را میان آنان قرار دهد رستگار گردیده و کسی که با آنان همنشینی کند عزیز خواهد شد. خدای متعال آنان را با بزرگواری خود تربیت و نه تنها بر پیروان آنها سخت نمی‌گیرد بلکه آنان را دوست دارد و در کتاب خود فرموده است: «بگو: اگر خدا را دوست دارید از من تبعیت کنید تا خدا شما را دوست بدارد.» اگر کسی را به خود نزدیک نمایند خداوند نیز او را به خود نزدیک نموده و اگر کسی را گرامی بدارند خداوند نیز او را گرامی خواهد داشت.

دهه اول ذی‌الحجه

یکی از این توقفگاه‌ها ده روز اول آن است. و منظور از ایام معلومات در این آیه: (تا خدا را در روزهای معین یاد کنند.) نیز همین است. و (یاد) و (غفلت) با هم سازگاری ندارند. پس بپرهیز از اینکه در این ماه دل خود را به نجاست آلوده نمایی، بخصوص با نافرمانی. ذکر کامل که در آیه بالا آمده این است که با عقل، روح، دل و بدن در ذکر خدا باشی، زیرا هر کدام از آنها ذکر مخصوصی دارند. این فرصت را غنیمت شمار که خداوند به تو اجازه ذکر خود را داده است. در عقل خود این را از نعمت‌های بزرگی بدان که عمرت برای ادای شکر آن کافی نبوده، روحت را در مقام حضور حاضر کن که گویا حاضر در نشستنگاه صدق نزد پادشاه مقتدر می‌باشد. با دل خود به بندگی او و شکر نعمت‌های بی منتهای او روی آور، و با تمام اعضای بدنت مشغول انجام عبادات و طاعات شود. اگر خدا را اینگونه ذکر کردی، مژده بده که چنین ذکری، علامت این است که خداوند تو را در تمام وجودت و با تمام وجودت ذکر نموده و برای بار دوم بخاطر پاداش چنین ذکری، تو را در تمام این موارد ذکر خواهد نمود زیرا خدای متعال ذاکرین را دوباره ذکر می‌نماید.

درباره روایتی که پیرامون فضیلت این روزها از پیامبر روایت شده است بیندیش، آنجا که فرمودند: (هیچکدام از روزها نزد خدا بهتر و پاداشش بیشتر از روز عید قربان نیست. شخصی گفت: حتی جهاد در راه خدا؟ فرمودند: حتی جهاد در راه خدا مگر فردی که با جان و مال خود به جهاد رفته و همه را در راه خدا بدهد.) و آنجا که فرمودند: (روزهایی که عمل صالح در آن محبوبتر باشد نزد خدای عز و جل از این ده روز – یعنی ده روز ذی‌الحجه. گفتند: ای رسول خدا! حتی جهاد در راه خدا فرمودند: حتی جهاد در راه خدا مگر فردی که با جان و مالش در راه خدا جهاد کرده و جان و مال خود را فدا نماید.)

این دو روایت بخصوص روایت دومی را بنگر. آنچه را خدا بزرگ می‌داند تو نیز بزرگ بدان. آمادگی کامل پیدا نموده و با تمامی نشاط و شرق و دعا و توسل به نگهبانان امت، بخصوص در شب اول، وارد این میدان شد. در تضرع خود به در کرم آنان بخواه که تو را در قصد، حزب، دعا، حمایت، ولایت، شفاعت و شیعیان خود وارد نموده، به درگاه خدای متعال برای ترفیق، قبول، رضایت او از تو، تأیید، اصلاح و تمام خیرهای دینی و دنیوی و اخرتی برای تو و خانواده ات، برادران دینی، همسایگان و کسانی که حقی بگردن تو دارند، تضرع نمایند.
منبع: مهر