عقوبت ترک زیارت امام حسین (ع)

حجت الاسلام و المسلمین محمدجواد مهریار کارشناس مذهبی گفت: زیارت امام حسین (ع) امری الهی و عبادی است که اوصیای نبی خدا (ص) به آن دستور داده‌اند. روایات فراوانی، ترک عمدی زیارت آن حضرت را تقبیح کرده اند. حلبی، یکی از اصحاب امام صادق (ع) در این باره نقل می‌کند که محضر مبارک حضرت عرضه داشتم: فدایت شوم! درباره کسی‌که با داشتن قدرت، زیارت امام‌حسین (ع) را ترک می‌کند، چه می‌فرمایید؟ حضرت فرمودند: این شخص عاق رسول خدا (ص) و عاق ما اهل بیت است و امری که به نفع او است را سبک شمرده است.

وی افزود: علمای شیعه زیارت امام حسین (ع) را از روایات اهل بیت به این صورت برداشت کرده‌اند: دسته اول، علمایی که زیارت اهل بیت (علیهم‌السلام) بالاخص امام حسین (ع) را واجب کفایی می‌دانند و دسته دوم، علمایی که تأکید در روایات را حمل بر استحباب و خیر کثیر می‌دانند.

این کارشناس مذهبی ادامه داد: مرحوم شیخ حر عاملی با توجه به روایات، به وجوب کفایی زیارت ائمه معصومین (علیهم‌السلام) فتوا می‌دهد. ایشان در یک بابی مجزا با عنوان «تجب‏ زیارة الحسین‏ و الأئمّة علیهم السلام کفایة» و شیخ مفید در کتاب المزار، روایات موجود در باب وجوب کفایی زیارت امام حسین (ع) را بیان می‌کنند.

حجت الاسلام مهریار تصریح کرد: مرحوم شیخ یوسف بحرانی در کتاب خود، با توجه به روایات زیارت امام حسین (ع) می‌نویسد: «روایات در مورد فضیلت زیارت امام حسین (ع) گسترده است و ظاهراً از بیشترِ آن روایات، حکم وجوب زیارت فهمیده می‌شود و سخنان برخی از علما به وجوب زیارت اشاره می‌کند و آن‌قدرها هم دور از ذهن نیست؛ زیرا این روایات فرضی است که بر هر مؤمنی، ادای آن واجب است». با توجه به فتوای ایشان به فریضه بودن زیارت سیدالشهداء (ع)، وجوب آن به صورت واجب کفایی است که در طول عمر هر شیعه و در ایام گوناگون فهمیده می‌شود.

وی توضیح داد: مرحوم علامه محمدباقر مجلسی، مجتهد و محدث مشهور امامیه، درباره اهمیت زیارت امام حسین (ع) می‌نویسد: «معنای ظاهری روایات [روایات زیارت امام حسین (ع)] آن است که واجب است و کسی از علما آن را نگفته است و گفتن آن دور از اصل نیست، بلکه برای هر کسی یک‌بار زیارت کربلا واجب است؛ همان‌طور که در بسیاری از احادیث آمده است».

این پژوهشگر مذهبی بیان کرد: نکته قابل تأمل در واجب کفایی بودن زیارت سید الشهدا آن است که اگر کسی تارک واجب کفایی باشد، از جانب شارع گناهکار محسوب می‌شود؛ به عنوان مثال امربه معروف واجب کفایی است. در صورتی که عده‌ای آن را انجام دهند، تکلیف از بقیه ساقط می‌شود، ولی کوتاهی کردن در انجام آن، گناه محسوب می‌شود در نتیجه وظیفه تمامی شیعیان تسریع در انجام آن واجب است،

ولی در صورتی که عده‌ای مشغول به امر به معروف شدند، تکلیف از دیگران ساقط می‌شود. بنا بر نظر این قِسم از علما، در صورت وجود زائر برای زیارت امام حسین (ع) بر همه در این زمان واجب نیست و گرنه ترک آن گناه محسوب می‌شود.حجت الاسلام مهریار افزود: دسته دوم از علما که تأکید اهل بیت (علیهم‌السلام) بر زیارت امام حسین (ع) را ترغیب بر انجام زیارت و آن را خیر کثیر و مستحب مؤکد معرفی می‌کنند، می‌توان در این بین فقیه، متکلم و زعیم عالی‌مرتبه شیعه، مرحوم علامه حلی را نام برد. ایشان با ذکر احادیث امر به زیارت امام حسین (ع)، قائل به استحباب زیارت از جانب ائمه هدی (علیهم‌السلام) است و در کتابش می‌نویسد: «زیارت امام حسین (ع) که از قول امام باقر (ع) نقل شده، مستحب است».

علامه حلی، واژه «مروا شیعتنا» (شیعیان ما را به زیارت امام حسین (ع) امر کنید) که در روایت مذکور از قول امام باقر (ع) نقل شده را بر امر به زیارت حمل نمی‌کند.وی در پایان گفت: با بیان نظرات علمای سلف و اهمیت زیارت امام حسین (ع) در ایام مختلف سال و مناسبت‌های گوناگون، نکته قابل توجه آن است که تمامی این بزرگواران، از اهمیت زیارت غافل نبوده‌اند؛ بعضی زیارت را واجب کفایی می‌دانستند و بعضی خیر کثیر و افضل اعمال معرفی می‌کنند، ولی باید گفت که تمام علمای شیعه طبق روایات اهل بیت (علیهم‌السلام) به برکات بی‌نظیر در زیارت سرور و سالار شهیدان اذعان داشته‌اند.

منبع: باشگاه خبرنگاران