فهمیدن، از راه دل

ممکن است کسی نتواند به درس دانشگاه یا حوزه بار یابد، و از کتاب و کتیبه طرفی ببندد، سواد خواندن و نوشتن ندارد؛ ولی صاحبدل هست، یعنی دفتر دل با او هست. چون قرآن کتاب بشریت است؛ (الرَّحْمَنُ ﴿۱﴾ عَلَّمَ الْقُرْآنَ ﴿۲﴾ خَلَقَ الْإِنْسَانَ ﴿۳﴾ عَلَّمَهُ الْبَيَانَ ﴿۴﴾ سوره الرحمن)، برای انسان آمده است، و در طول تاریخ انسانها را باید بسازد؛ هم انسان روستایی درس نخوانده را می‌سازد، هم انسان حوزوی و دانشگاهی را تربیت می‌کند؛ یک مائده و مادبه و سفره عامی را گسترانده که درس خوانده و نخوانده، امّی و خردمند در او سهیمند و آن راه «دل» است. [آیت‌الله جوادی آملی، برنامه تلویزیونی قرآن و زمان، قم؛ ۱۳۷۸]