شیوه دعای منتظران در رمضان/ با یقین به درگاه خدا برویم

حجت الاسلام «جواد نصرالله‌پور» در نخستین بخش از شرح فرازهای دعای افتتاح، اظهار کرد: این دعا تقریبا 31 فراز دارد و منسوب به حضرت بقیه الله الاعظم(عج) است و در کتاب «تهذیب» شیخ طوسی و کتب دیگر بزرگان شیعه نقل شده است.

عضو هیئت مدیره مجمع راهبردی اندیشه مهدویت با اشاره به فراز نخستین این دعا، ادامه داد: در این فراز که با «اللّهُمَّ إِنِّى أَفْتَتِحُ الثَّناءَ بِحَمْدِكَ وَأَنْتَ مُسَدِّدٌ لِلصَّوابِ بِمَنِّكَ ...» شروع می شود به کار صواب اشاره شده است؛ صواب با صاد یعنی کاری که بر مسیر حقیقی خود و مطابق با حقیقت واقع شده باشد، مسدد یعنی کسی که به چیزی استواری و پایداری می دهد خدای متعال پایدارکننده چیزی است که مطابق با حق باشد نه چیزی که باطل محض یا مخلوط حق و باطل باشد.

این کارشناس مهدوی در ادامه بیان کرد: خدای متعال در جایگاه بخشش و رحمت، مهربان ترین هستی پس خودم را در محضر عفو تو قرار می دهم «وَأَيْقَنْتُ أَنَّكَ أَنْتَ أَرْحَمُ الرَّاحِمِينَ فِى مَوْضِعِ الْعَفْوِ وَالرَّحْمَةِ» و خودم را از شدت عقاب تو دور می کنم. قرآن کریم بزرگی و کبریا را در همه کائنات، متعلق به خدا می داند. صفات الهی در علم عقاید به دو گروه صفات ذاتی و فعلی تقسیم می شوند، برای صفات ذاتی، وجود داشتن ذات کافی است اما صفات افعالی با فرض وجود مخلوقات به وجود می آیند البته بر مدار حکمت الهی.

با یقین به درگاه خدا برویم

وی تاکید کرد: نقمت و رحمت از این دسته صفات هستند؛ لذا نمی توانیم از ذات خدای متعال در جایگاه عذاب انتظار عفو و رحمت داشته باشیم، نمی توان گناه کرد و زمینه نقمت را فراهم آورد و بعد خدا را ارحم الرحمین خواند. از این فراز نخستین یاد می گیریم باید کلام مان را با مدح خدا آغاز کنیم و بدانیم شرط موفقیت در کارها، پایداری است و با یقین به درگاه خدا برویم َأَيْقَنْتُ.

حجت الاسلام نصرالله پور افزود: کمال آن است که هر چیز در جای خود باشد، این جامع اضداد بودن نشانه کمال است یعنی هم اهل جذب باشیم و هم بجایش اهل دفع.

وی با اشاره به فراز دوم از دعای افتتاح که با عبارت «اللّهُمَّ أَذِنْتَ لِى فِى دُعائِكَ وَمَسْأَلَتِكَ، فَاسْمَعْ يَا سَمِيعُ مِدْحَتِى ...» آغاز می شود، گفت: نکته هایی در این فراز دعا وجود دارد، اولا از خدا اذن دعا و طلب می خواهیم یعنی اینکه دست به درگاه الهی برمی آوریم برای آن است که اجازه آن از جانب خدا به ما داده شده است.

لازمه اجابت، رحمت خدا است

عضو هیئت مدیره مجمع راهبردی اندیشه مهدویت اضافه کرد: همانطور که مقتضای شنیدن خواسته و مدح بندگان، سمیع بودن است لازمه رحمت او پاسخ دادن به دعای بندگان است؛ در رابطه انسان با خدا هم خواندن و صدا زدن او مهم است و هم خواستن از او، یعنی امر شده خواسته هایمان را از خدای متعال بخواهیم و این تصریح قرآن است: «وَ قالَ رَبُّکُمُ ادعونی» چون «وَ سْئَلُوا اللَّهَ مِنْ فَضْلِهِ».

وی با بیان اینکه چگونه خواندن خدا مهم است، خاطرنشان کرد: اهل بیت(ع) در روایات این را به ما یاده داده اند. علاوه بر این، از خدا یاد بگیریم او که برترین و کامل ترین و خالق ما است، آغازگر ارتباط با ما است، چون تا او ما را دعوت نکند ما توفیق دعا نمی یابیم.

این کارشناس مهدوی با اشاره به فراز سوم دعای افتتاح، ابراز کرد: در این فراز می خوانیم: معبودم چه بسیار سختی‌های که از آن گره گشودی و اندوه‌ها که برطرف کردی و لغزش‌ها که آمرزیدی و رحمت که گستردی و زنجیر بلا که باز کردی. این فراز نکته هایی دارد نخست آنکه الطاف الهی در ابعاد و چهره های مختلفی بر ما ظاهر می شود خدا هم لغزش ما را نادیده می گیرد، هم نعمت بر ما نازل و هم بلایا را از ما دور می کند بدون آنکه ما متوجه شویم!

وی تاکید کرد: نکته دیگر آنکه وقتی در درگاه الهی دعا و خواسته ای داریم، شایسته است دفع بلایا و نزول رحمت های گذشته را یادآوری کنیم چون آن الطاف، پشتوانه دعای کنونی ما است. در روایات اهل بیت(ع) هم به ما دعا کردن را چنین یاد داده اند چنان که امام حسین(ع) در دعای عرفه ریز به ریز نعمت های الهی اعم از اعضا و جوارح بدن و خوردنی ها و ... را یادآوری می کنند.

خدا گره گشای ما است

در این فراز از دعای افتتاح نیز چنین رویکردی وجود دارد؛ در این دعا خدا را مسبب الاسباب می دانیم یعنی شاید گره مشکلات ما با اسباب مادی باز شود اما حقیقتاً آن است که با گره گشایی خدا مشکلات ما برطرف می شود و اگر خدا نخواهد هیچ اتفاقی در این جهان نمی افتد ... نکته دیگر آنکه هیچگاه نباید از درگاه الهی ناامید شد او است که غم های گذشته ات را برطرف کرد و امروز هم می تواند رحمتش را بر زندگی تو بگستراند

وی در پایان خاطرنشان کرد: نکته دیگر آنکه، ازدیاد نعمت های الهی نباید ما را از آنها دچار غفلت کند تا جایی که غرق در اقیانوس نعمت رزق و روزی و سلامتی و والدین، بینایی و شنوایی و ... شویم که یادمان برود چه رحماتی بر ما نازل و چه بلایایی به لطف خدا از ما دور و رفع شده است.
منبع: شبستان