تصویرگری حماسه آزادسازی خرمشهر در کارگاه «روایت یاران»

کارگاه نقاشی «روایت یاران» به همت انجمن هنرهای تجسمی انقلاب و دفاع مقدس بنیاد روایت فتح از اول تا سوم خرداد در مسجد جامع خرمشهر در حال برگزاری است.

در این کارگاه هنرمندان خوزستانی با خلق آثاری با محوریت شهید جهان‌آرا حماسه آزاد سازی خرمشهر را گرامی خواهند داشت.

محمد حبیبی، مدیر هنرهای تجسمی روایت فتح با بیان اینکه کارگاه «روایت یاران» تصویرگر گوشه‌ای از حماسه جاری در آزادسازی خرمشهر است، گفت: این ورکشاپ از اول خرداد در مسجد جامع برپا شده و تا سوم خرداد نیز ادامه خواهد داشت. در روز سوم آثار خلق شده رونمایی خواهد شد. لازم به ذکر است پنج هنرمند خوزستانی در این سه روز آثار هنری خود را خلق می‌کنند.

وی افزود: در ورکشاپ «روایت یاران» یک نکته ویژه وجود دارد، آن هم اینکه از حضور هنرمندان شهرستانی بهره می‌بریم. بر خلاف برخی کارگاه‌ها که هنرمند از پایتخت به شهرهای دیگر آورده می‌شود. همچنین باید اعلام کنم این کارگاه تنها در خرمشهر برگزار نمی‌شود بلکه در دیگر شهرها نیز شاهد برگزاری آن خواهیم بود. برای مثال چندی پیش در استان گلستان کارگاهی با محوریت شهید صمد اسودی برگزار شد و ‌۱۸ الی ۲۰ خرداد نیز در مشهد کارگاهی دیگر با محوریت شهید برونسی برپا خواهد شد. از مجموع کارگاه‌های «روایت یاران» خرداد ماه سال ۱۴۰۲ نمایشگاه ملی برپا خواهد شد و مجموع کارها به نمایش در خواهد آمد.

امید قادری، یکی دیگر از هنرمندان حاضر در کارگاه «روایت یاران»، درباره حضورش در این اتفاق هنری، بیان کرد: اینکه این کارگاه در مسجد جامع خرمشهر برگزار می‌شود به خودی خود اتفاقی ارزشمند است. چون افتخاراتی که در این مسجد رقم خورده با تاریخ این سرزمین پیوندی ابدی دارد.

وی ادامه داد: سخن گفتن درباره آزادسازی خرمشهر هیچگاه تکراری نمی‌شود، چون بیان افتخارات همیشه برای مردم شیرین است؛ بنابراین اگر نظری به تاریخ هنر کشورهای مختلف بیندازیم، می‌بینیم پیرامون افتخارات هر سرزمین آثار متعددی تولید شده است. وقتی افتخارات دفاع مقدس را مد نظر قرار می‌دهیم، شهدایی چون جهان آرا نامشان می‌درخشد و من در این کارگاه، محوریت اثرم این شهید بزرگوار است.

قادری با بیان اینکه تصویرگری شهدا تنها یک کار هنری نیست، متذکر شد: وقتی شهدا را محور کارمان قرار می‌دهیم، تنها یک اتفاق هنری را رقم نزده‌ایم بلکه هویت ملی خود را مورد توجه قرار داده‌ایم. در ضمن نگاه هنر به حماسه آزادسازی خرمشهر تجدید بیعت با آرمانی هست که شهدایی نظیر جهان‌آرا برای آن جنگیده‌اند.

وی با بیان اینکه به هنرمندان شهرستانی توجه نمی‌شود، گفت: متأسفانه هنرمندان شهرستانی کمتر کارشان دیده می‌شود؛ به ویژه هنرمندان خوزستانی به شدت در این زمینه مظلوم واقع شده‌اند، بنابراین از رسانه ملی درخواست دارم با حمایت‌هایی که انجام می‌دهد، به معرفی استعدادهای ناب در شهرهای دیگر کمک کند.

قادری، پرداختن به افتخارات کشورمان را رسالت و تکلیف دانست و گفت: اینکه بخواهیم به موضوعاتی نظیر آزادسازی خرمشهر در آثار هنری بپردازیم، تنها یک اتفاق هنری نیست بلکه یک رسالت و تکلیف است و هنرمند مکلف است در این حوزه کار کند.

محسن موسوی، هنرمند نقاش، خوشنویس و مجسمه‌ساز این کارگاه نیز با بیان اینکه کارگاه «روایت یاران» تلاشی برای ارج نهادن به ایثار جهان‌آرا است، گفت: به مدد این ورکشاپ که از اول خردادماه در مسجد جامع خرمشهر برپا شده، کار هنری با محوریت شهید جهان‌آرا خلق خواهد شد، اما باید توجه داشت صرف برگزاری هیچ کارگاهی به تنهایی نمی‌تواند اتفاقات خوبی را رقم زند بلکه حتما باید از آن حمایت نیز شود.

وی اضافه کرد: اگر از چند هنرمند شهرستانی دعوت شود که طی سه روز چند کار هنری با محوریت شهدا خلق کنند، تنها نقطه‌ای کوچک هدفگذاری شده است ولی اگر حمایت‌ها به گونه‌ای باشد که هنرمندان مورد نظر بتوانند سال‌ها کارشان را در حوزه‌های ارزشی و دینی ادامه دهند، مطمئنا دستاوردهای آن وسیع خواهد بود و به نوعی آینده هنر دینی را تضمین خواهد کرد.

این هنرمند تأکید کرد: پرداختن به موضوعاتی چون آزادسازی خرمشهر و شهدایی چون جهان‌آرا هیچگاه برایم یک کار صرفا حرفه‌ای نبود، بلکه آن را با عشق و علاقه انجام می‌دهیم و آن را نوعی ادای دین به شهدا می‌دانم، البته مسلما با کار هنری نمی‌توان ایثار شهدا را جبران کرد، بلکه تکلیفی است که ما باید به آن متعهد و مکلف باشیم.

این هنرمند با تأکید بر اینکه رسانه ملی نباید از حمایت خود نسبت به هنرمندان شهرستانی غافل شود، تأکید کرد: عمدتاً هنرمندان شهرستانی نسبت به موضوعات ارزشی و دفاع مقدسی توجه و تأکید ویژه دارند به ویژه هنرمندان خوزستانی نسبت به این موضوعات دغدغه خاص دارند پس اگر از آن‌ها حمایت شود، مطمئن باشید هنر ارزشی ما رشد خواهد داشت.

وی در پایان سخنانش تصریح کرد: حمایت از کارهای هنری تنها نباید به پایتخت خلاصه شود، بلکه باید در شهرستان‌ها نیز گسترش یابد وگرنه اگر بخواهیم مرکز را مد نظر داشته باشیم، باعث خواهیم شد استعدادهای نو و جدید هیچگاه دیده نشود.

منوچهر ایلیایی، هنرمند نقاش و دبیر بازنشسته آموزش و پرورش و مدرس دانشگاه به عنوان یکی دیگر از اساتید در ورکشاپ «روایت یاران»، گفت: هنر این سرزمین زمانی اعطا و رشد پیدا می‌کند که افتخاراتش نگاهی دقیق و مناسب داشته باشد. در این میان بزرگ‌ترین افتخار هشت سال دفاع مقدس است و شهدایی که در آن جانفشانی کردند. یکی از شخصیت‌های محوری در هشت سال دفاع مقدس شهید جهان‌آرا است، وی نامش با تاریخ این سرزمین پیونده خورده ولیکن به صورت جدی در هنر به او نگاه نشده است.

وی ادامه داد: ورکشاپ «روایت یاران» تلاشی است برای نشان دادن فرازی از زندگی شهید جهان‌آرا البته برای رسیدن به این خواسته نیز تنها یک شکل از هنر را مد نظر نداریم بلکه سبک‌های مختلف مورد توجه قرار گرفته است.

این هنرمند با تأکید بر اینکه محور قرارگرفتن شهدا در آثار هنری به این آثار اعتبار می‌بخشد، گفت: وقتی در آثار هنری شهدا را محور قرار می‌د‌هیم در حقیقت به کار خودمان هویت و معنا می‌د‌هیم، همچنین کیفیت آن را بالاتر می‌بریم؛ هنرمند نقاشی که قرار است چهره جهان‌آرا را نقاشی کند، مطمئنا تلاشش بیشتر خواهد بود زیرا می‌داند محور کارش چه کسی است.

ایلیایی، سطحی‌نگری را آسیب جدی‌تر هنر ارزشی دانست و گفت: یکی از مشکلات جدی در حوزه هنرهای دفاع مقدسی، نگاه سطحی به این موضوع است چون معمولا ما در این عرصه به کلیشه‌ها اکتفا می‌کنیم، در صورتی که موضوعاتی نظیر آزادسازی خرمشهر دریایی از معنا است که تنها کافی است نگاهمان به آن اصولی و جدی باشد؛ برای دستیابی به این خواسته به هنرمندان توصیه می‌کنیم با تحقیق وارد این حوزه بشوند یعنی وقتی قرار است آزادسازی خرمشهر را محور قرار دهند، باید پیرامون آن نیز بدانند یا اینکه وقتی قرار است سیمای جهان‌آرا را نقاشی کنند باید او را بشناسند.

وی اعلام کرد: توجه به موضوعاتی نظیر آزادسازی خرمشهر باید از مناسبت‌ها فراتر رود یعنی تنها در سوم خرداد به آن نظر نداشته باشیم، بلکه در طول سال چنین کارهایی تولید شود. راه رسیدن به این خواسته‌ها، حمایت‌های دولتی است وگرنه تنها یک هنرمند نمی‌تواند اتفاق خاصی را رقم زند.

بختیار ثامه، دیگر هنرمندی است که در کارگاه «روایت یاران» حضور دارد؛ وی به ایکنا گفت: در این ورکشاپ محور شهید جهان‌آرا است؛ این شهید بزرگ نامشان با آزادسازی خرمشهر گره خورده است اما ما تا چه حد توانستیم جهان‌آرا را برای کودکان خود معرفی کنیم؟ اگر در معرفی از چنین شخصیت‌هایی موفق بودیم، به جای دیدن عکس‌ شخصیت‌های غربی می‌بایست تصاویر قهرمانان ملی خود را روی پوشش و لوازم کودکان خود می‌دیدیم!

وی افزود: سال‌هاست عادت کرده‌ایم وقتی می‌خواهیم از شهدا یا حماسه‌های خود سخن بگوییم، تنها به برنامه‌های کلامی اکتفا کنیم، این در حالی است که هیچ ابزاری به اندازه هنر در اشاعه مفاهیم ارزشی موفق نیست.

وی، تنوع را شرطی مهم برای موفقیت کارهای هنری ذکر کرد و گفت: اگر بتوانیم به آثار هنری تنوع بخشیم، مطمئن باشید قدرت جذب آن هم بیشتر خواهد شد؛ برای مثال صرفا به یک کارگاه نقاشی اکتفا نکنیم؛ بلکه در ایام آزادسازی خرمشهر کارگاه‌های دیگری در اشکال دیگر هنری برگزار کنیم.

این هنرمند با تأکید بر اینکه گسترش کارگاه «روایت یاران» به سراسر ایران اقدامی نیکو است، بیان کرد: اینکه در هر شهری در ایام مختلف سال شاهد برگزاری کارگاهی با عناوین «روایت یاران» هستیم، اتفاقی پسندیده است، به شرطی اینکه در ادامه حمایت شود زیرا اگر این اقدام بخواهد شکلی نمایشی داشته باشد، نتیجه نخواهد داد.

وی با بیان اینکه برخی کشورهای غربی توانسته‌اند تصویرسازی درستی از قهرمانشان داشته باشند، تأکید کرد: اگر جنگ جهانی دوم را در کشورهای غربی مد نظر قرار دهید، متوجه خواهید شد بسیاری از شخصیت‌های برجسته آن محوریت تولیدات مختلف بودند به ویژه در حوزه سینما این اتفاق بسیار جدی است؛ حتی پیکاسو در تابلوی گرنیکا به بخشی از حاشیه جنگ نظر داشته است.

ثامه اضافه کرد: برگزاری کارگاه‌هایی چون «روایت یاران»، جوانان و نوجوانان را با هنر ارزشی آشنا می‌کند. نزدیکی آن‌ها با اساتید هنری به نظرم قدمی در جهت معرفی چهره‌های جدید است زیرا وقتی جوانان و نوجوانان اساتید را در حین خلق کار می‌بینند، مطمئنا جذب زیبایی آن نیز خواهند شد.

وی در پایان این گزارش تأکید کرد: هنرمندان خوزستانی مظلوم هستند و کمتر تلاششان در معرض دید قرار می‌گیرد، بنابراین از مسئولان درخواست دارم تا نگاهشان به همه هنرمندان یکسان باشد. ما انتظار نداریم به صورت ویژه بنگرند اما به همان اندازه که هنرمندان پایتخت‌نشین را مد نظر دارند، به ما نیز توجه کنند.

منبع: ایکنا