پیر ما رهرو راه عشق بود...

این داستان در مورد بسیاری از شخصیت‌های مهم فرهنگ یا تاریخمان تکرار می‌شود و ما فقط روایتی ناقص از آن‌ها در ذهنمان داریم. روایتی ناقص و ناتمام که برای معرفی این شخصیت به دیگران، به آن اکتفا می‌کنیم. امام خمینی (ره) یکی از شخصیت‌های مهم کشور ما است. ایشان رهبر انقلاب و بنیانگذار نظامی است که به کشور ما شکل داده است و هر سال در مناسبت‌های مختلفی از ایشان می‌شنویم، اما هر کدام از ما چه اندازه ایشان را شناخته‌ایم؟

این گزارش فرصتی به من داد که به اطلاعات پراکنده‌ام درباره ایشان فکر کنم و با صحبت با دیگران بخش‌های جدیدی از زندگی بنیان‌گذار جمهوری اسلامی ایران را ببینم.

عاطفه اولین کسی بود که سوال مرا جواب داد. او گفت: امام خمینی (ره) به قدری روی نفسشان کار کرده بودند که در موقعیت‌های مختلف آرام و موقر و در عین حال قوی و محکم بودند. این مصداق همان تعبیر جهاد اکبری است که خودشان به کار بردند.

ملاک امام خمینی(ره) خدا بود نه حرف مردم

وی افزود: این رفتارشان در زمان برگشت به ایران وقتی خبرنگار از ایشان حسشان را پرسید ایشان گفتند که حس خاصی ندارند، به خوبی نمود پیدا کرده است. این رفتار در ظاهر شبیه بی‌اهمیتی و بی‌احساسی است اما نشان می‌دهد امام عمیق روی خودشان کار کردند و با تشویق یا تخریب دیگران خوشحال  و ناراحت نمی‌شوند؛ زیرا ملاکشان خدا بوده است نه مردم.

زهره در پاسخ به سوالم بیان کرد: به نظر من بارزترین ویژگی شخصیتی امام خمینی (ره) این است که با هیچ کس تعارف نداشتند و رک‌وراست هر عمل اشتباه مسئولین را گوشزد می‌کردند. اقتدار و ابهت خاصی نیز در چهره و شخصیتشان بود.

عاطفه در تکمیل پاسخ زهره گفت: این رفتار امام نشان از آن است که ملاک ایشان شاخص‌ها هستند و نه شخصیت‌ها. امروز ما چه قدر به چنین افرادی با این نگاه نیاز داریم.

توجه و مهربانی نسبت به خانواده از ویژگی‌های شاخص امام است

در این میان مهدی نیز در پاسخ به سوالم گفت: تصاویری که از امام خمینی (ره) و نوادگانشان می‌دیدم برایم جذاب بود. به خصوص که این تصاویر در ابتدای کتاب‌های درسی هم بود. تصور کسی که در راس یک حکومت قرار دارد و این اندازه مهربان و متواضع کنار کودکی می‌نشیند زیباست. مهربانی ایشان نسبت به خانواده‌شان یکی از ویژگی‌های شاخص شخصیتی امام است.

انسیه، یکی دیگر از کسانی که با او گفت‌وگو کردم تصریح کرد: یکی از زیباترین ویژگی‌های شخصیتی امام خمینی(ره) توجه به خواسته‌های همسرشان حتی در شرایط مبارزه و تبعید بوده است. ایشان همسرشان را به عنوان شخصیتی مستقل و محترم در کنار خودشان قبول داشتند.

انعطاف در تصمیم‌گیری و مشورت گرفتن امام

وی در ادامه گفت: بعد مهربان و صمیمی شخصیت ایشان نیز پررنگ و قابل توجه است. شوخ طبعی در زمان لازم، انعطاف در تصمیم‌گیری و مشورت گرفتن از ویژگی‌های دیگر امام خمینی(ره) است که البته در مقام معظم رهبری نیز دیده می‌شود.

رضا یکی دیگر از کسانی که سوال را از او پرسیدم. او نیز عنوان کرد: آرامش امام خمینی (ره) همیشه برایم جذابیت داشته است. ایشان حتی هنگام ورود به ایران در آستانه پیروزی انقلاب نیز آرامش داشتند و با اطمینان پس از تبعید به ایران بازگشتند. ایشان در بحرانی‌ترین شرایط همان اطمینان و آرامش همیشگی را در چهره داشتند. در حالی که در چنان شرایطی هر کسی دچار هیجان و برافروختگی می‌شود.

برنامه‌ریزی و پایبندی به آن یکی از عوامل رشد امام بود

مهدیه دختری نوجوان است که به  تازگی شروع به مطالعه درباره زندگی امام خمینی (ره) کرده است. در فرصتی کوتاه با هم صحبت می‌کنیم. او بارزترین ویژگی امام خمینی (ره) را شجاعت ایشان دانست و گفت: در دورانی که کسی جرات ابراز وجود نداشته است ایشان حرفشان را زدند و جریانی را آغاز کردند. به همین علت شخصیت ایشان برای من بسیار محترم است. شجاعت و دلیری ایشان در رفتارشان در تمام طول مبارزات و پس از پیروزی انقلاب مشخص است.

سعید نیز در پاسخ به سوال من گفت: امام خمینی (ره) فردی بسیار منظم و دقیق بودند. این بارزترین ویژگی ایشان از نظر من است. نظم ایشان زبانزد همه مردم بوده است و ایشان برای ریزترین کارها و کمترین زمان‌های خود برنامه داشتند و به نظر من همین برنامه‌ریزی و پایبندی به آن یکی از عوامل رشد ایشان و رسیدن به جایگاه‌های بالا بوده است.

امام همیشه مخالف تجملات بود

زهرا نیز در پاسخ به سوالم بیان کرد: امام خمینی (ره) بسیار ساده‌زیست بودند و این ویژگی ایشان برای من پررنگ است. ایشان در روزهایی که قدرت را در دست داشتند ساده زندگی کردند و در خانه‌ای اجاره‌ای سکونت داشتند. ایشان همیشه مخالف تجملات بودند و این در تمام رفتارهایشان چه در زندگی شخصی و چه در زندگی اجتماعی و سیاسی‌شان پیداست.

وی افزود: ایشان در کنار قدرت سیاسی و جایگاهشان انسانی لطیف بودند. اشعار عرفانی ایشان نشان می‌دهد که ایشان انسانی تک بعدی نبودند و سختی اداره یک کشور و رهبری انقلاب ایشان را از معنویت دور نکرده است.

انسان‌ها مبنی بر فرهنگ جامعه‌ای که زیسته‌اند رشد و پرورش یافته‌اند. شناخت کسانی که از همین فرهنگ سر برآوردند به ما کمک می‌کند تا جامعه و مردممان را  بهتر بشناسیم. شناخت افرادی که در گذشته و تاریخمان موثر بودند راهی برای شناخت جامعه و خودمان است.

معرفی الگوهای درست و شناخت آن‌ها می‌تواند ما را به پیش ببرد و زندگی بهتری برای جامعه ایران خواهد ساخت. بسنده کردن به یک نام، چند اتفاق و ویژگی پرتکرار از شخصیت‌های بزرگ، جامعه‌ای که منتظرش هستیم را به ما نخواهد بخشید. نام‌ها وقتی تکرار شوند بی‌آنکه بیش از آن درباره‌شان بشنویم جز اثر منفی چیزی ندارند.

منبع: ایسنا