چرا فقها به عنوان جانشینانی برای امام زمان(عج) مطرح می‌شوند
حجت‌الاسلام زائری در سلسله جلسات «درس‌هایی از اصول کافی» که در مجموعه فرهنگی سرچشمه برگزار می‌شود، با اشاره به «کتاب الحجه» اصول کافی گفت: مرحوم کلینی روایتی در این کتاب بیان می‌کند در بابی که درباره برابری خاندان پیامبر(ص) و ائمه اطهار(س) در علم و شجاعت. در این باب سه روایت عنوان شده است که روایت دوم این است که حضرت رضا (ع) امام هشتم می‌فرمایند: در علم و شجاعت مانند و برابریم اما در عطا و بخشش و عرضه آثار بیرونی به اندازه‌ای که به ما امر شده هستیم.
وی اظهار داشت: ائمه از این جهت از یک نور هستند و چون از یک حقیقت هستند بر اساس اوضاع و شرایط و مطالبات بیرونی با هم متفاوت هستند، ولی در اساس یکی هستند. امام صادق(ع) می‌فرمایند: ما همه در امر و نهی و حلال و حرام و اصول مانند هم هستیم، اما جد ما رسول اکرم(ص) در فضل و بخشش نسبت به مابقی متفاوت است.
این نویسنده و پژوهش‌گر حوزه دین گفت: اگر دوره‌های تاریخی بعد از پیامبر(ص) را بررسی کنیم در این دوره یک حقیقت واحد مدیریت می‌کند، اما بر سر شرایط و موقعیت‌ها این رفتار تغییر می‌کند. امام صادق(ع) ادامه می‌دهند «علم همه ما یکی است». شجاعت‌مان نیز یکسان است، اما این که چقدر این را به دنیای بیرونی خود بروز دهیم، بسته به دستور خداوند و خواست او دارد. زمانی خداوند از ما می‌خواهد جنبه علم ما، زمانی صبر و زمانی شجاعت‌مان را بروز دهیم. این بسته به نقشی است که برای ائمه(ع)مقدر شده است.
وی بیان داشت: در باب امامت و جانشینی امام، مرحوم کلینی در کتاب خود چند روایت عنوان کرده است. امام صادق(ع) می فرمایند: شما فکر می‌کنید که ما اهل بیت به هر کس که دلمان بخواهد وصیت می‌کنیم و کارها را به او واگذار می‌کنیم؟ ولایت و امامت به مردم را خداوند امر فرموده به اهلش بسپاریم از همان ابتدا رسول خدا(ص) مشخص کرده است.
زائری ادامه داد: پیامبر(ص) اسم برده‌اند که بعد از من علی(ع) و بعد از آن امام حسن(ع) و امام حسین(ع) همینطور تا به آخر. در این بین جز امام حسن (ع) و امام حسین(ع) دیگر هیچ برادرانی به این امر انتخاب نشده است؛ این امر الهی است. در کتاب الحجه بابی دارد که مطلب حقیقت روایی بر امامت و امام هستند. بحث نقلی است و روایاتی که در این باب از ائمه معصوم(س) است. در کنار آن جدای از شرایط، رفتار و کردار امام، مردم باید چیزی ببینند که بتوانند جانشینان قبل از امام زمان(عج)را بشناسند. فقها و بزرگان دین جانشینانی هستند برای امام زمان(عج). رفتار و سلوکی که از آنها بروز می‌کند باعث می شود که مردم با اطمینان گرد آنها جمع شوند. مردم با طیف‌های مختلف و موقعیت‌ها و اعتقادات مختلف به دلیل همین رفتار و کردار حضرت امام(ره) بوده که گرد ایشان جمع شده بودند و از او پیروی می‌کردند و شیفته ایشان شدند.
وی تصریح کرد: مرحوم طیب حاج رضایی در خصوص حضرت امام(ره) گفته است «همه ایشان را دیدن و خریدار او شدند، ما ندیده خریدار او شدیم».
این نویسنده و پژوهش‌گر حوزه دین ادامه داد: امامان معصوم بیشتر از همه مردم زحمت می‌کشیدند. آنها از صبح تا شام کار می‌کردند. روایات مختلفی است در این باب که ائمه معصوم(س) چگونه تلاش و زحمت می‌کشیدند و در فعالیت‌های روزانه شرکت می‌کردند و هنگام شب هم دائماً در حال عبادت و خدمت به مردم بودند. از عبادت و سجده به پروردگار تا رساندن غذا به مردم مستمند در شب‌ها. اهل بیت روزشان را با زحمت آغاز و شب‌هایشان را با خدمت و عبادت سر می‌کردند. اگر مردم بخواهند شیفته انقلاب اسلامی شوند باید رفتار خوب و عمل ما را ببینند. مردم باید چیزی از ما ببینند تا شیفته شوند.
وی عنوان کرد: شخصی به امام (ره) در نجف ناسزا می گفت. زمانی که او بیمار شد امام برایش دکتر و دارو فراهم کرد. زمانی که این شخص بهبود یافت، شیفته مرام امام(ره) شد. امام رضا(ع) در خصوص چگونگی شناخت امام می‌فرمایند: علامت و نشانه‌های متعددی برای شناخت امام وجود دارد. امام بر همه سؤالاتی که از او پرسیده می‌شود پاسخ می‌دهد و همچنین به علم غیب آشنا است و به زبانها و علوم مختلف تسلط دارد. همچنین در بسیاری از روایات داریم حیوانات، با معصومین(س) سخن می‌گفتند. همچنین قدرت ارتباط با ارواح و عالم غیب را هم دارند.
مدیرعامل مجموعه فرهنگی سرچشمه در ادامه سخنان خود در مورد دوران غیبت بیان داشت: باب دیگری که از کتاب الحجه از آن صحبت خواهیم کرد باب غیبت امام زمان(عج) است. امام صادق(ع) می‌فرمایند: «کسی که در مجلس بیان روایات ائمه نشسته باشد، در روزی که همه دل‌ها ناامید می‌شود دل او نا امید نخواهد شد». روایت دیگری از امام صادق(ع) نقل شده که فرمودند: برای صاحب امر(عج) غیبتی خواهد بود روزگاری خواهد رسید که امام زمان(عج) آن وقت غیبتی خواهد داشت. در دوران غیبت کسی که دین خود را حفظ کند مانند این است که بخواهد خار را با دستش بکند. کدامتان می‌توانید این خار را با دست خود بکنید؟ امام مدتی سر مبارکشان را پایین انداختند و فرمودند: روزگار غیبت خواهد رسید انسان باید بسیار تقوا داشته باشد و دین خود را حفظ کند.
سلسله جلسات«درس‌هایی از اصول کافی» سه‌شنبه هر هفته قبل از نماز مغرب و عشاء در مجموعه فرهنگی شهدای انقلاب اسلامی به نشانی: میدان بهارستان، نرسیده به چهارراه سرچشمه، انتهای خیابان شهید صیرفی‌پور برگزار می‌شود و شرکت در آن برای عموم علاقه‌مندان آزاد است.