نظر آیت‌لله بهجت درباره بیان کرامات اهل‌بیت(ع)

* هر مطلب صحیح و حقی را در هر جایی نباید گفت

وی عنوان کرد: یکی از ریشه‌های گرایش جوانان ما به بی‌دینی و فاصله گرفتن آنها از دین و شریعت، مواردی است که آن را خرافی تلقی می‌کنند و رسانه‌ها و ماهواره‌ها هم با تکیه بر همین مسائل جوانان ما را از دین دور می‌کنند و باید خانواده‌ها و مبلغان متوجه این حقیقت باشند که هر چیزی را مطرح نکنند حتی بعضی از مطالب صحیح و حق را هم در هر جلسه‌ای نباید گفت چه برسد به اینکه اصل مطلب، خرافی باشد.

این کارشناس شبکه سحر اظهار داشت: اگر مطلبی بیان شود و شنونده ظرفیت آن را نداشته باشد به تدریج منجر به نگرش منفی آن فرد نسبت به دین خواهد شد اینکه گفته‌اند پیامبران بر حسب ظرفیت عقول و فهم‌شان با مردم تکلم می‌کردند به همین دلیل بوده است که ما در سخن با مردم باید ظرفیت مخاطبین را در نظر بگیریم و اگر هم قرار است مطلبی به آنها بیان شود که به ظاهر، بعید به نظر می‌رسد باید مقدماتی را بیان کنیم که فاصله ذهنی آن از بین برود و زمینه پذیرش آن مطلب فراهم شود و این بدان معنا نیست که ما به طور کلی سخنان غیر عادی را مطرح نکنیم خیر.

وی ادامه داد: سخنان غیر عادی مانند معجزات پیامبران و ائمه (ع)‌، کرامات آنها حتی لازم است گفته شود یعنی بیان کرامات ائمه اطهار علیهم‌السلام، امروز برای جوانان یک امر ضروری است، مرحوم آیت‌الله بهجت (ره) نظرشان بر این بود که باید به هر حال امور کرامات و غیبیات به مردم گفته شود تا اینکه متوجه شوند همه چیز به صورت امور مادی نیست و عوامل غیبی هم می‌تواند اثرگذار باشند به همین دلیل بیان کلمات ائمه (ع)، کرامات مستند و قابل اعتماد در تقویت ایمان مردم اهمیت ویژه‌ای دارد.

* برقراری تعادل میان اندیشه و احساس ما را از گرایش به خرافات باز می‌دارد

عضو هیأت علمی مؤسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی(ره) با تأکید بر اینکه از جمله اموری که در عرصه خرافات در ماه محرم باید به آن توجه شود ضرورت برقراری تعادل میان اندیشه و احساس، شور و شعور است، ابراز داشت: یکی از نتایج این بحث، آن است که ما در سخنرانی‌ها از کرامات ائمه اطهار (ع) از جمله امام حسین (ع) سخن بگوییم لذا اگر ما می‌گوییم مطلبی در باب خرافات مطرح نشود منظور این نیست که امور صحیح و حق، انکار شود بلکه این امور باید مورد تأکید قرار گیرد اینکه تربیت امام حسین (ع) چه اثری دارد و عزاداری‌ها چه برکاتی دارد اینکه اگر کسی برای عزاداری‌ها پولی را هزینه کند قطعاً این موارد مورد توجه امام قرار می‌گیرد که شواهد و قرائن متعددی در این خصوص وجود دارد.

وی یادآور شد: در روایات اسلامی مطالبی گفته شده که نشان می‌دهد هر گونه قدم برداشتن در مسیر امام حسین (ع) محفوظ می‌ماند و امام آن فرد را مورد لطف ویژه خویش قرار می‌دهد اینها حقایقی است که باید برجسته شود اگر ما می‌گوییم از خرافات محرم فاصله بگیرید این بدان معنا نیست که حقایقی را نفی کنیم و کنار بزنیم چرا که حقایقی درباره اهمیت استفاده از تربت امام حسین(ع)، اهمیت عزاداری وجود دارد از این رو هر کسی که در عزاداری به هر مقداری کمک کند و برای برگزاری عزاداری گام برمی‌دارد از یک چوب کبریت گرفته تا اطعام صدها و هزاران زائر و عزادار و چه بحث سلام کردن به ائمه اطهار (ع) و ... همگی مورد توجه امام قرار می‌گیرد.

ساجدی تصریح کرد: وقتی به اهل بیت (ع) سلام می‌کنیم آنها به ما جواب می‌دهند این جواب هم قطعی است ولو اینکه ما نمی‌شنویم و این بزرگواران قدرت آن را دارند که در یک زمان به تعداد کثیری از ارادتمندان خویش پاسخ دهند این جزو مسلمات است که باید مورد توجه قرار گرفته، برجسته شده و مستند بیان شود و توجه ویژه به آن صورت گیرد چرا که این امور به تدریج سبب می‌شود ایمان غیبی مردم افزایش پیدا کند و بیانگر آن است که فراتر از مسائل مادی، حقایقی وجود دارد که این حقایق، غیر قابل انکار است.

* در معرفی ائمه(ع) از افراط و تفریط جلوگیری کنیم

وی دوری از افراط و تفریط را از نکاتی برشمرد که باید به آن توجه شود، گفت: در سخن گفتن بامردم، ظرفیت آنها را در نظر بگیریم و اگر مطالبی را بیان می‌کنیم مقدمات پذیرش آن را نیز فراهم کرده باشیم و تنها حقایق را بیان کنیم نه خرافات و جعلیات را و هر چیزی را ابزاری برای رسیدن به یک هدف قرار ندهیم و نگوییم چون هدف درست است پس ما باید ما به هر شکلی به آن هدف دست یابیم.

عضو هیأت علمی مؤسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی(ره) عنوان کرد: در عزاداری‌ها نباید بگوییم هدف، وسیله را توجیه می‌کند اگر هدف ما گریاندن مردم است ما اجازه نداریم به هر شکلی که می‌خواهیم مردم را بگریانیم، همچنین نباید ائمه اطهار (ع) را فرا انسان بدانیم بلکه آنها را انسان‌هایی والا و برتر معرفی کنیم که انسان فراتر و برتر جدای از فرا انسان بودن است الگو بودن ائمه اطهار (ع) زمانی موضوعیت پیدا می‌کند که آنها نیز همانند ما انسان‌ها می‌خوابند، غذا می‌خورند، تکلم می‌کنند.

وی با اشاره به اینکه برخی از افراد در تبیین شخصیت این بزرگواران آنها را فرا انسان معرفی می‌کنند، خاطرنشان کرد: حتی پیامبر اکرم (ص) فرا انسان نبود و قرآن کریم می‌فرماید: «قُلْ إِنَّمَا أَنَا بَشَرٌ مِّثْلُکُمْ یُوحَى إِلَیَ» حضرت رسول (ص) انسانی در میان شما است اما انسانی که به عالی‌ترین درجات کمال دست پیدا کرده و به او وحی می‌شود بنابراین آنچه مدنظر است این است که ما در معرفی ائمه (ع) از افراط و تفریط جلوگیری کنیم نه اینکه واقعیات و کرامات آنها را بیان نکنیم چرا که فراتر از عالم ماده مطالبی هست و عالم غیب با ما ارتباط دارد و ائمه (ع) در سطح فراتری، ناظر بر اعمال ما هستند. بنابراین ما می‌توانیم با ائمه اطهار (ع) ارتباط برقرار کرده و به آنها متوسل شد.

* قرآن کریم: ما با داستان‌های حقیقی مردم را هدایت می‌کنیم نه با داستان‌‌سرایی‌های کاذب و خرافی

ساجدی اظهار داشت: سیره و سبک پیامبر اکرم (ص) و ائمه (ع) مبارزه با خرافات بوده است و روش پیامبران، معرفی حقایق به مردم بود نه اینکه مردم را گرفتار جهل و غفلت کنند. قرآن کریم می‌فرماید «وَیَضَعُ عَنْهُمْ إِصْرَهُمْ وَالأَغْلاَلَ الَّتِی کَانَتْ عَلَیْهِمْ» تو آمدی تا زنجیره‌های جهالت را از دست و پای مردم باز کنی و داستان‌های حقیقی در قرآن بیان شده است؛«إِنَّ هَٰذَا لَهُوَ الْقَصَصُ الْحَقُّ» ما با داستان‌های حقیقی مردم را هدایت می‌کنیم نه با داستان‌های سرایی‌های کاذب و خرافی! اما به هر حال گاهی اوقات در منبرها برای اینکه به هدف برسند متأسفانه به حقایق توجه نمی‌کنند.

وی گفت: پیامبر اکرم (ص) وقتی معاذ را به یمن فرستادند سفارش کردند و فرمودند: از امور جاهلی و سنن جاهلی دوری کن و با همه این امور مبارزه کن و آنها را دور بریز مگر آنچه را که در اسلام برای ما تأکید کرده و قرار داده است که از کوچکترین مسئله تا بزرگترین آن را برای مردم بیان کن.

این پژوهشگر و محقق افزود: وقتی پسر حضرت رسول (ص) از دنیا رفت چون خیلی مورد علاقه حضرت بود ایشان متأثر شدند و گریه کردند همان زمان واقعه کسوف و خورشیدگرفتگی رخ داد برخی از مردم این گونه تصور کردند چون پسر پیامبر فوت کرده خورشید گرفته است. پیامبر (ص) می‌توانست سکوت کند و حرفی نزند و این معنا در ذهن مردم تداعی شود که خداوند چقدر پیامبر (ص) را دوست دارد که هنگام از دنیا رفتن فرزندش خورشید گرفتگی اتفاق افتاد در حالی که حضرت رسول (ص) قبل از غسل و دفن فرزندشان، مردم را خطاب قرار داده و فرمودند: ای مردم این خورشید و ماه از آیت‌های الهی هستند و ربطی به رحلت فرزند من ندارد و حادثه جوّی است که اتفاق افتاده و شما باید با مشاهده نشانه‌های خدا را یاد کنید و نماز آیات را به جا آورید. اینها نشان می‌دهد که پیامبر (ص) همواره در مقام مبارزه با افکار خرافی که به راحتی هر حادثه‌‌ای را که در کهکشان‌ها اتفاق می‌افتاد را با حوادث زندگی انسان‌ها مرتبط می‌دانستند،بودند.

عضو هیأت علمی مؤسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی(ره) گفت: باید مراقب کسانی که زمینه رشد خرافات را در جامعه ایجاد کنند به خصوص در زمان حاضر که عده‌ای به دنبال سوء استفاده از شرایط و فراری دادن جوانان از دین هستند، بود به ویژه در ایام محرم که چندین هدف وجود دارد که از آن جمله می‌توان به گریاندن و جذب مخاطب اشاره کرد که امکان طرح مباحث خرافی وجود دارد و باید بدانیم شاید بدین وسیله بتوان جوانان مؤمن را تا حدودی تقویت کرد اما نتیجه آن فراری دادن ده‌ها جوان بی‌گناه از دین خواهد بود.

وی ابراز داشت: منابعی برای نزدیک کردن مردم به اهل بیت(ع) وجود دارد مانند خواندن مقاتل معتبر از این رو لزومی ندارد برای گریاندن مردم به مطالب غیر صحیح مراجعه نموده و بدین وسیله مردم را به سوی اهداف ولو صحیح تشویق کنیم.