رابطه جالب روزی و مرگ در کلام امیرالمؤمنین(ع)

پاسخ را در سه بخش و به صورت کوتاه بیان می کنیم:
* عدالت به معنی مساوات نیست
اولاً چنین برداشتی غلط است که چون خدا رزّاق است پس نباید هیچکس فقیر باشد. ثانیاً رزّاقیت خداوند هم در ابعاد معنوی است و هم مادی. ثالثاً بخشش خدا به این معنی نیست که بدون قانون و حساب و کتاب است بلکه نظم و قاعده مند است. رابعاً عدل خدا هم به معنای این نیست که به همه یک اندازه ببخشد و چه بسا مساوی بودن انسانها در رزق و روزی با وجود شرایط و تلاشهای گوناگون آنها عین بی عدالتی است!
 

** ظرفیت متفاوت انسانها
این را باید دانست که هزاران هزار حکمت و قاعده و رابطه‌ علت و معلولی و قواعد دیگری برای کسب رزق و روزی و علم و سایر کمالات مادی و معنوی وجود دارد. از جمله: نظام هستی؛ ضرورتهای چرخه‌ حیات؛ حکمت وجودی هر موجود؛ مرتبه و ظرفیت هر یک؛ جبر و اختیار؛ علت و معلول؛ حرکت و سکون و...
پس، رازق خداست، اما رزّاقیت نیز حساب و کتاب و اندازه و قانون و قَدَر دارد. یه یکی به تناسب نقش او در کارگاه هستی زیادتر داده شده و به یکی کمتر داده شده و برای هر دو دستور العمل های لازم آمده تا چرخه به سلامت بچرخد و همه به کمال برسند.
حتی انسان مؤمن نیز ممکن است به خودش ظلم کند، ظرفیت وجودیش بالا نیست، از خدا طلب رزق و گشایش می‌کند، اما زمینه و ظرفیت آن را فراهم نمی‌کند و خدا می داند که اگر ذره ای بیشتر به او بدهد، طغیان خواهد کرد و چون به حفظ ایمانش اعتقاد و علاقه دارد، به او نمی دهد تا حفظ بماند.
البته «رزق الهی» تعریفی دارد و هر درآمدی رزق الهی نیست. رزق الهی همه برکت است و سبب رشد می‌شود، اما در آمدی که از هر راهی به دست می‌آید و در هر راهی مصرف می‌شود و همیشه با «ظلم» به خود و دیگران توأم است، رزق الهی قلمداد نمی گردد.

*** رابطه جالب روزی و مرگ!
حضرت امیرالمؤمنین علیه السلام می‌ فرمایند: «کاخی ساخته نمی شود، مگر به قیمت ویرانه ماندن ویرانه‌ ای!» یعنی انسانها خودشان به هم ظلم می کنند. البته حساب ظالم و مظلوم و اندازه تقصیرشان در روز جزا با دقت تمام محاسبه می شود و در حق کسی ظلم نمی گردد.
هم چنین از حضرت پرسیدند شما که می فرمایید خدا رازق است حالا اگر یک نفر را داخل اتاق یا محفظه ای محبوس کنند و هیچ راهی به بیرون نداشته باشد، روزی اش از کجا می رسد؟ فرمود: از همانجا که مرگش می رسد! یعنی ممکن است اصلاً روزی او در این شرایط مرگ او باشد و عمرش سرآمده است. از طرفی هم همان خدایی که قادر است مرگ را به درون آن اتاق بفرسد می تواند روزی او را نیز (اگر عمرش به دنیاست) برساند.
 منبع: تراز

/س.ب215