دو روش متفاوت امیرالمومنین(ع) در دو جنگ

وارث: در جنگ جمل وقتى لشكر عايشه شكست خورد حضرت دستور داده و ندا برآوردند: فراريان را تعقيب نكنيد، مجروحان را نكشيد، هر كه درب خانه را بست در امان است.

اما در جنگ صفين چنین دستوری ندادند و برخی ها فراریان را می کشتند.

در روايات آمده است كه از علت اين دو روش گوناگون سوال مى كردند و چه بسا برخى مخالفين اعتراض هم مى نمودند.

يحيى بن اكثم از امام هادى همين را پرسيد حضرت فرمود: اما نسبت به اهل جمل، آنها چون پيشوايانشان (طلحة و زبير) كشته شده بودند و ديگر كانونى نداشتند كه در آن محور اجتماع كنند، هنگام عقب نشينى فقط به منازل خود مى رفتند و از جنگ كناره گيرى مى كردند، لذا حكم آنها اين است كه نبايد با آنها كار داشت.

اما سپاه معاويه وقتى عقب نشينى مى كردند، دوباره گرداگرد پيشواى خود و لشكريان آماده مى رفتند و او براى آنها اسلحه و مهمات تدارك مى ديد و به آنها جايزه مى داد، مجروحين و بيماران را مداوا مى كرد و آنها را دوباره به جنگ مى فرستاد، لذا حكم آن دو با هم يكسان نبود.(وسائل الشيعه ، ج 11، ص 55 و 56)

/م.ق210