مراسم نکوداشت حاج محمود ژولیده در هیئت رزمندگان غرب تهران برگزار شد +گزارش تصویری
اگر توفیق داشته باشم امروز در مورد یکی از آیه های سورۀ اسرا نکاتی را عرض کنم. اولین سوره از جز نوزدهم قرآن است. از سوره هایی است که مسائل معرفتی را به نوعی بیشتر از آیات دیگر متذکر شده است و ظرافت هایی را بیان فرموده است. عمدتاً نکات اخلاقی است.
"و بالوالدین احسانا" این آیه دارای چند نکته است. اول اینکه فرمود والدین و شامل همه می شود چه مومن و چه کافر و چه دین دار و چه بی دین، منافق باشد یا نباشد. وظیفه احسان به والدین است. احسان را هم بدون الف و لام آورد و این موضوع دال بر تاکید بیشتر احسان است.
چند نکته از این آیه برداشت می شود. نکتۀ اول اینکه بزرگترین عمل و کار بعد از قبول توحید پروردگار احسان به والدین است. بلافاصله و بدون هیچ پیشوند و پسوندی بعد از توحید می فرماید: به والدین خود احسان کنید.
امام صادق علیهالسلام فرمودند: سه چیز را نسبت به والدین بدون در نظر داشتن اینکه مومنند یا کافر و چه کاره هستند باید رعایت کرد. 1)احسانی خالصانه و ایثارگرایانه و مهربانانه. حضرت می فرمود: کسی گمان نکند بخاطر اینکه مومن نیستند این احسان کمتر شود.
از امام باقر علیهالسلام سوال کردند: معنای احسان یعنی چه؟ فرمودند: یعنی جلوتر از پدر و مادر راه نروی، سر آنها داد نزنی و مراعات حالشان را بکنی.
شخصی خدمت امام صادق علیهالسلام رسید و گفت: من خیلی بیچاره و بدبخت هستم، فرمودند: چطور؟ گفتند: پدر پیری دارم که توانایی خوردن غذا را ندارد و مجبور شده ام لقمه های کوچک بگیرم و به او غذا بدهم. قدرت حمام رفتن ندارد و مجبور به استحمامش هستم. کارهای روزمره اش را نمی تواند انجام دهد و من برایش انجام می دهم. فرمودند: بسیار خوشبختی. خداوند برایت فیضی را قرار داده است. اگر می خواهی به جایی برسی مراعات حالش را بکن و کارهایش را تا جایی که برایت ممکن است انجام بده.
2) احترام همیشگی به پدر و مادر. 3) تشکر و سپاس گزاری. حضرت موسی علیهالسلام زمانی که به کوه طور برای مناجات رفتند، سرشان را بالا گرفتند و دیدند مردی در عرش اعلا مشغول عبادت است و فرمود: خداوندا چه کسی است؟ خطاب آمد: موسی این مرد را که در سایۀ عرش الهی من دیدی، مردی است که دارای دو ویژگی است و بخاطر آن دو ویژگی من او را در عرش اعلای خودم جا داده ام. ویژگی 1) احسان عجیبی به والدینش می کرد و 2) سخن چین نبود.
در پرانتز جمله ای را عرض کنم که ربطی به بحثمان ندارد. از شب اول ماه قمری تا آخر ماه را با این فرمول محاسبه کنیم، از شصت دستتان عدد سی را شمارش کنید هر عددی که به انگشت سبابه برخورد کرد، خواب آن شب صحیح است! روایات در این باب بسیار زیاد است. امام علی علیهالسلام فرمودند: با هر موقعیتی که داری ولو پادشاهی، به احترام پدر و مادرت برخیز. حضرت فرمود: بوسه زدن بر والدین عبادت است.
پیامبر فرمود: نگاه کردن به والدین با این هدف که با محبت و شفقت باشد، عبادت است. حضرت فرمود: چند حق دارد. پدر و مادر را با اسم صدا نزنید و جلوتر از او راه نروید. قبل از او ننشینید و باعث دشنام والدین نشوید.
روایتی بسیار زیبا را نقل می کنم، فرمود: از نماز و روزه و حج و عمره و جهاد در راه خدا بالاتر احسان به والدین است. پیامبر در مسجدالنبی مشغول نماز شدند و بعد از نماز جبرئیل نازل شد و فرمود: ای پیامبر پروردگار سلام رساند و فرمود: حالا که نمازت تمام شد به قبرستان بقیع برو، قرار است خداوند به برکت قدم هایتان اموات قبرستان را مورد آمرزش قرار دهد.
حضرت به اتفاق چند نفر از اصحابش حرکت می کند. به قبرستان می رسد و از بین قبور عبور می کنند و ناگهان دیدند که رنگ پیامبر پرید! گفتند: یا رسول الله چرا رنگتان پرید؟ فرمودند: صاحب این قبر جوانی است فریادی زد و نعره ای کشید که ترسیدم. گفتند: چه گفت؟ فرمود: بالا سرم آتش است و پاهایم و سمت راست و چپم آتش است، در برزخ در عذاب کامل هستم، یا رسول الله دستم به دامنت کاری بکن. گفتند: یا رسول الله مگر چه کاره بود؟ فرمود: این جوان زود عصبانی می شد و با عصبانیت مادرش را کتک میزد، بخاطر کتک هایی که به مادرش زده اینگونه عذاب می کشد. چه کسی مادر این جوان را می شناسد؟ یک نفر گفت: من میشناسم. فرمود: مادرش را خبر کنید. مادرش آمد و حضرت فرمودند: مادر از جوانت ناراحت هستی؟ گفت: بله یا رسول الله! جگرم را آتش زد. حضرت فرمود: بخاطر خدا از او بگذرمادر گفت: آنقدر مرا کتک زده و زیر دستانش بال بال میزدم، دلم رضایت نمی دهد. فرمودند: مادر جان خم شو و گوشت را بر سنگ قبر بگذار، مادر التماس های فرزندش به پیامبر را شنید؛ عواطفش تحریک شد و گریه کرد و گفت: به احترام شما از او گذشتم، خداوند عذاب را از او دور کند.
روایتی می گویم که علتی از آن می تواند این باشد! امام صادق فرمود: از جمله گناهانی که هوا را تیره و تار می کند و باعث آلودگی هوا می شود و اکسیژن هوا را کم می کند، حقوق والدین است.
آیت الله جوادی آملی زمانی که محل ولادت می رفتند، در مقابل مادرشان همانند عبد صغیری بودند. بسیار عجیب است. بالاترین عمل واجب احسان به آنهاست.
احسان به والدین برکاتی دارد که چند نمونۀ آن را ذکر می کنیم. 1) کسانی که به والدین احسان می کنند عمری با برکت و طولانی خواهند داشت. 2) فرمودند ثواب حج مقبول را دارد. پیامبر فرمود: کسی که به والدینش نگاه رحمت آمیز و شفقت آمیز داشته باشد ثواب یک حج مقبول را در پرونده اش ثبت می کنند. گفتند: اگر صد بار در طول روز این نگاه با این هدف اتفاق بیفتد، یعنی صد حج مقبول می شود؟ حضرت فرمود: بله حتی اگر صد مرتبه با این هدف نگاه کند. 3) امام علی علیهالسلام فرمودند: اگر شما به والدینتان احترام کنید، کودکانتان هم به شما احترام می گذارند. 4) رضایت خدا در رضایت والدین است. خشم خدا در خشم آنهاست. 5) وسعت روزی؛ اینکه هیچ وقت گرفتار فقر نمی شوی. 6) در قیامت حسابشان آسان می شود.
آیه نازل شد که هیچ کس حق ندارد به پیامبر بگوید: رسول الله! و با نام کوچک صدایش کند. همه باید با لقب او را صدا بزنند. وارد منزل شد و حضرت زهرا سلامالله علیها فرمودند: السلام علی یا رسول الله فرمودند: فاطمه جان سلام علیک، تو به من رسول الله نگو تو به من بابا بگو وقتی تو به من بابا می گویی لذت میبرم. پدر خم می شود و او را می بوسد، جای بوسه های پدر را را مورد حمله قرار دادند.