آیا در قرآن کریم آمده که «زنان، کنیز مردان هستند»؟

استادم یک‌بار به من گفت: یکی از سیاست‌های پیامبر اکرم(ص) درباره احترام به زنان؛ این بود که یک یا دو جمله، یا چند کلمه را از قرآنی که در دست ما است عوض کردند و یا از بین بردند. اگر اشتباه نکنم قبل از تدوین قرآن توسط پیامبر یک جمله‌ای بود می‌گوید: «زنان کنیز مردان هستند». لطفا توضیح دهید.

پاسخ اجمالی

پیامبر گرامی اسلام(ص) بنده محض خدا بودند و هیچ کاری را از طرف خود انجام نمی‌دادند؛ تا جایی که خداوند درباره ایشان فرمود: «و هرگز از روى هواى نفس سخن نمی‌گوید، آنچه می‌گوید چیزى جز وحى که بر او نازل شده نیست».[1] طبق این آیه، سخنان پیامبر و رفتار و اعمال او طبق دستور الهی و منطبق با وحی الهی است. بنابر این، کسی نمی‌تواند ادعا کند که ایشان، از جانب خودشان در قرآن تغییر ایجاد کرده باشند، بویژه این‌که خداوند در آیه‌ای از قرآن، بر این مطلب تأکید کرده و می‌فرماید: «اگر او سخنى دروغ بر ما می‌بست، ما او را با قدرت می‌گرفتیم، سپس رگ قلبش را قطع می‌کردیم، و هیچ‌کس از شما نمی‌توانست مانع [مجازات] ما شود».[2]

از جهتی دیگر، خداوند تضمین کرده است که کتاب آسمانی خود؛ یعنی قرآن را از هر گونه تحریف و تغییر، محافظت کند. بنابر این، هر گونه سخنی که دال بر تحریف یا تغییر در قرآن از جانب مخلوقات باشد، غیر قابل قبول است و با آیات متعدد قرآن و روایات اهل بیت(ع)، منافات دارد.

در دین اسلام به هیچ وجه زن، کنیز مرد شمرده نشده است. و همان‌طور که مرد در قبال همسر خود وظایفی دارد که باید به آنها پایبند باشد؛ انجام وظایفی را که زن نسبت به شوهر خود دارد، به معنای کنیز بودن زن نیست.[3]

[1]. نجم، 3 – 4. «وَ مَا یَنطِقُ عَنِ الهْوَى*إِنْ هُوَ إِلَّا وَحْىٌ یُوحَی». ر. ک: (کلمات پیامبر (ص) و وحی)، ۲۵۳.

[2]. حاقه، 44 – 47. «وَ لَوْ تَقَوَّلَ عَلَیْنَا بَعْضَ الْأَقَاوِیلِ لَأَخَذْنَا مِنْهُ بِالْیَمِینِ ثمُ‏َّ لَقَطَعْنَا مِنْهُ الْوَتِینَ فَمَا مِنکمُ مِّنْ أَحَدٍ عَنْهُ حَاجِزِین.»

[3]. ر.ک: «عدم برتری مرد بر زن»، سؤال 531؛ «وظایف زن و شوهر نسبت به یکدیگر»، سؤال 850.

اسلام کوئست

/م.س 215