حجت السلام عالی: اگر کسی دنیا را شناخته باشد، توقعش کمتر می شود +گزارش تصویری
وارث: جلسه اعتقادی و اخلاقی با سخنرانی حجت السلام عالی در هیئت محبان حضرت زهرا سلام الله علیها برگزار شد.
در ادامه متن سخنان حجت السلام عالی را می خوانید:
نامۀ 31 نهج البلاغه از مفصل ترین نامه های نهج البلاغه است بعد از نامه به مالک اشتر دومین نامه سنگین از حیث حجم همین نامۀ 31 نهج البلاغه است. این نامه را امام علی علیهالسلام به فرزندشان امام مجتبی علیهالسلام نوشت.
از جهت مضمون و محتوی بالاترین و بهترین متون تربیتی است. این نامه را امام به عنوان توصیه و راه کارهایی برای فرزندشان نوشتند. برخی می گویند این نامه را برای محمد حنیفیه نوشتند، چون از تعابیری استفاده شده است که نزدیک به خصوصیات ایشان دارد. بهترین جواب این است که امام علی علیهالسلام به عنوان یک امام معصوم برای معصومی نامه نمی نویسد، لذا در ابتدای نامه می فرماید: از پدری که در آستانه مرگ است با خصوصیاتی که دارد، به فرزندی که چنین خصوصیاتی دارد.
پس از پدر با تجربه و بصیرت به فرزند جوانی که تجربه می کند، نامه می نویسند. از پدری نمادین به فرزندی نمادین.
سر تا سر این نامه لحنی بسیار عاطفی دارد. فراز به فراز آن می فرمایند: فرزندم، پسرکم و تعابیر عاطفی دیگر. هر مربی و پدر و مادری که می خواهد کار تربیتی انجام دهد ابتدا باید با مخاطبش رابطۀ عاطفی برقرار کند. اول باید ارتباط کلامی برقرار کرد. در قرآن خداوند به حضرت موسی علیهالسلام می فرماید: با لحن ملایم با فرعون سخن بگویید.
خداوند هم در مورد با پیامبر صلیالله علیه وآله وسلم در قرآن چنین می فرماید: چون در رفتار و لحنت نرم خویی بود، توانستی آنها را جلب کنی.
گاهی پدر و مادر نمازخوان هستند و فرزند بی نماز می شود! به این علت که رفتارهای دینی ای از پدر و مادر می بینند، ولی اخلاق دینی نمی بینند. می بینند نماز می خوانند و رفتارهای دینی دارند ولی مادر لجباز است و زخم زبان می زند و آزار می دهد.
بچه هایی که در خانواده های دینی هستند، سوال می کنند: چرا نماز خواندنت موجب نشد وفا در عهد داشته باشی؟ چرا نماز باعث نشده است که زخم زبان نزنی؟ اگر این است، من نمی خواهم. گاهی رفتارهای دینی داریم ولی اخلاق دینی نداریم و این در تربیت فرزندان بسیار موثر است.
مهم اخلاق است. تربیت اثر گذار در اخلاق است. امام با هفت صفت خود را معرفی می کند که از پدری با این خصوصیات به فرزندی با این خصوصیات. که 14 صفت هم برای فرزندش به کار می برد که در مقابل هر یک از خصوصیات خودش دو خصوصیت از او نام می برد.
خصوصیاتی که برای خودشان به عنوان یک پدر ذکر می کنند و بسیار قابل توجه است، این است: از پدری که در آستانۀ مرگ است که اقرار می کند زمان ما را با خود می برد و عمری را هم پشت سر گذاشتیم...؛ همۀ ما نزدیک مرگ هستیم و همه عمر را پشت سر می گذاریم. اما همه این موضوع را نمی فهمند.
امام علی علیهالسلام نمی گویند "از طرف پدر پیر!" می فرمایند: " از طرف پدری که در آستانۀ مرگ است." ما بخواهیم یا نخواهیم نزدیک مرگ هستیم و مهم این است که بدانیم. برخی در سنین پیری هم توجه ندارند که به مرگ نزدیک هستند.
و در ادامه: پدری که روزگار را پذیرفته است. تسلیم روزگار است. اگر کسی روزگار و دنیا را پذیرفته باشد که در این دنیا هم خوشی هست و هم ناخوشی و در دنیا هم بلا هست و هم عافیت هم شیطان هست و هم فرشته، اگر این موضوع را باور کرده باشد به راحتی می تواند در دنیا زندگی کند. شناختن دنیا و پذیرفتن آن امر مهمی است. گاهی از دنیا توقع بهشت داریم که هر چه می خواهیم به آن برسیم.
نظام بهشت، نظامی کن فیکون است. یعنی چیزی که دوست داری را خودت خلق می کنی. این برای آخرت و بهشت است. دنیا، دنیاست. در ماهیت دنیا فقط لذت و خوشی نیست و مانع هم دارد.
لذت دنیا هم در این موانع است. جاهایی زمین بخورد و زخمی هم شود و دردمند هم شود ولی به هدف می رسد. دنیا، دنیاست و آخرت نیست و سختی هایی هم دارد. تنور دنیا را فراز و نشیب ها و سختی هایش گرم می کند. کسی که دنیا را شناخته باشد با از دست دادن عزیزی به فلک و افلاک ناسزا نمی گوید.
گاهی برخی مشکلی که پیدا می کنند با اهل بیت علیهالسلام و خدا قهر می کنند. اگر کسی دنیا را شناخته باشد، توقعش کمتر می شود. دنیا با همین چیزهایش دنیا است. چیزی در دنیا مفت نیست.
خدا می فرماید: انسان موجود ضعیفی است. وقتی خدا به او چیزی می دهد، می گوید: خداوند عجب احترامی به من گذاشت و عجب چیزی داد. اما اگر امتحانش کند به گرفتن چیزی، مثلاً رزقش را کم کند، می گوید: خدا به من اهانت کرد. هیچ یک از این گفتارها صحیح نیست، همه این دادن ها و گرفتن ها امتحان اوست.
اگر کسی بتواند و بپذیرد و باور کند، سربلند خواهد شد و با از دست دادن کسی و چیزی پژمرده نمی شود. امام(ره) در اوج قدرت عوض نشد.