برجسته‌ترین خصوصیت عقیله بنی‌هاشم
وارث: 15 رجب سال 62 هجری بانویی از خاندان بنی‌هاشم به دیار حق شتافت که نه تنها در میان زنان، بلکه در مردان عالم، کمتر نظیرش را می‌توان یافت، حضرت زینب(س) عالی‌ترین نمونه از شهامت، دلیری، دانش، کفایت و قدرت روحی و تشخیص موقعیت را دارا بود که توانست پیام سرخ حسینی را در تاریخ همواره زنده نگه دارد، به مناسبت فرا رسیدن سالروز وفات عقیله بنی‌هاشم با حجت‌الاسلام علی قهرمانی مدیر مؤسسه ندای فطرت درباره سبک زندگی حضرت زینب(س) گفت‌وگو کردیم که در ادامه می‌آید:
*ویژگی‌های بارز شخصیتی حضرت زینب(س) چیست؟
- کلیدی‌ترین نکته زندگی حضرت زینب کبری(س) مسأله توحید محوری در زندگی حضرت است، حضرت فاطمه زهرا(س) که در تربیت فرزندانشان چندین مبنای تربیتی دارند، اما تربیت عبادی سرآمد مباحث تربیتی ام‌ابیها(س) است،در واقع نوع نگاه تربیتی حضرت زهرا(س) به دخترش منتقل شده است، به گونه‌ای که در تربیت عبادی شادی، گریه، خشم، غضب و غیره همه برای خدا است و این بالاترین مدل تربیتی است که در زندگی حضرت زینب(س) در چند جا خود را نمایان کرده است.
سؤالی که حضرت زینب(س) از پدر پرسید
*در دروان کودکی حضرت زینب(س)، چگونه مفهوم توحید را به ایشان یاد دادند؟
روزی حضرت زینب(س) روی زانوی پدر نشسته بودند و با پدر بازی می‌کردند و از امام علی(ع) پرسید: خدا را دوست داری؟! امام فرمود: مگر می‌شود خدا را دوست نداشت، کسی که خدا را دوست نداشته باشد و بنده خدا نباشد، انسان نیست، بعد حضرت پرسید: ما را هم دوست نداری؟ امام فرمود: مگر می‌شود انسان فرزندانش و جگرگوشه‌اش را مخصوصاً اگر بنده خدا باشد، دوست نداشته باشد، حضرت زینب(س) باز سؤال پرسید: چگونه است که دو تا محبت در دل جا می‌شود؟!
وی ادامه داد: در این هنگام امیرالمؤمنین(ع) خواست که جواب بدهد، اما زینب کبری(س) فرمود: اگر اجازه بدهی من پاسخ سؤال خودم را بدهم که ببینید خوب شاگردی خانه توحید را کرده‌ام! امام علی(ع) لبخند زد و منتظر جواب دخترش شد، حضرت زینب(س) فرمود: نگاه شما این است که فقط خدا را دوست دارید و هر چه مخصوص خدا است، پس اگر ما را هم دوست دارید، فقط به خدا امر خدا است! این گونه است که نگاه توحیدی و تربیت عبادی خودش را نشان می‌دهد.
جمله تحقیر آمیز عقیله بنی‌هاشم به دشمن
*این علاقه حضرت زینب(س) به امام حسین(ع) چگونه قابل توضیح است؟
-در اینجا نگاه توحیدی حضرت زینب(س) سبب عشق و علاقه ایشان به امام حسین(ع) است، حضرت(س)، امام حسین(ع) را ولی خدا می‌دانست و به خاطر محبتی که به خدا داشت، هیچ وقت طاقت دوری برادرش را نداشت، اما اینکه برخی‌ها ناخواسته این علاقه را صرفاً علاقه خواهر برادری مطرح می‌کنند، جفا می‌کنند، در حالی که محبت حضرت زینب(س) به ثارالله(ع) در دایره محبت الهی قرار می‌گیرد.
با اینکه حضرت زینب(س) بزرگ‌ترین مصیبت را دیده است و 18 نفر از بهترین عزیزانش را از دست داده، اما همه این‌ها را مصداق تجلی و مظهر زیبایی خداوند می‌داند
با این وجود بُعد معرفتی حضرت زینب(س) به ولی خدا را از دیگر ویژگی‌های سبک زندگی حضرت(س) است، به گونه‌ای که این معرفت آنچنان عمیق است و به جایگاه ولایت می‌اندیشد که در نوع مواجهه با حوادث کربلا، مقابله نرم با دشمن، پاسخ به جنگ روانی دشمن، صبر، استقامت، حتی شعرهایی که می‌خواند و خطبه‌های قهاری که ایراد می‌کند، همه و همه نشان از بار تربیتی توحیدی ایشان دارد، نمونه‌اش در مجلس عبیدالله بن زیاد نمود می‌یابد.
در این مجلس است که هنگامی عبیدالله بن زیاد زبان به شماتت می‌گشاید و می‌خواهد کاروان اسرا را تحقیر کند، حضرت زینب(س) جمله‌ای را بیان می‌کند که حکایت از شجاعت ایشان دارد، اگر بخواهیم با ادبیات امروز بیان کنیم، حضرت(س) فرمود: من تو را ریز می‌بینم، این جمله را خطاب به کسی می‌گوید که تا بن‌دندان مسلح است و حضرت(س) نزد او اسیر است و افراد عبیدالله آماده هستند که کاروان اسرا را به قتل برسانند، اما زینب کبری(س) می‌گوید: در قد و قواره‌ای نیستی که بخواهی ما را تحقیر کنی.
فاکتوری مهم برای ظهور امام زمان(عج)
جمله «ما رأیتُ الا جمیلاً» حضرت زینب(سلام الله علیه ) در مجلس یزید نشان از نگرش عبادی توحیدی حضرت(سلام الله علیه ) است، با اینکه حضرت زینب(سلام الله علیه ) بزرگ‌ترین مصیبت را دیده است و 18 نفر از بهترین عزیزانش از جمله برادران و برادرزاده‌هایش را از دست داده، اما همه این‌ها را مصداق تجلی و مظهر زیبایی خداوند می‌داند که هر چه خوبی و زیبایی است، از جانب خداوند است، بنابراین درسی که می‌شود گرفت، اینکه انسان در همه کارها و سکنات خدا را شاهد و ناظر ببیند.
ارادت حضرت زینب(سلام الله علیه به ولی خدا ریشه در نگاه توحیدی ایشان دارد، همان گونه که می‌گویند «المؤمن مرأة المؤمن» است، ایمان حضرت زینب(سلام الله علیه ) به اوج رسیده بود که می‌تواند آیینه تمام نمای بشریت باشد، همان گونه که حضرت زینب(سلام الله علیه ) طاقت دوری امامش را نداشت، اگر ما هم این گونه بودیم، امام زمان(عج) تا حالا ظهور کرده بودند، این در صورتی محقق می‌شود که زینبی‌وار عاشق ولی خدا باشیم.
سبک زندگی زینبی بر مبانی «اِنّی سِلْمٌ لِمَنْ سالَمَکُمْ وَحَرْبٌ لِمَنْ حارَبَکُمْ»
*پس شیوه حضرت زینب(س) در زندگیشان چگونه بود؟
بنابراین اگر سبک زندگی جهادی نباشد و انسان راحت‌طلب، آسایش طلب باشد و فقط برای دنیا زندگی کند، به نتیجه نخواهد رسید، حضرت زینب(س) این گونه نبود که از دنیا بهره نبرد و همه لذت‌های دنیا را طرد کند، بلکه سعی کرد که محبت خدا را در مزرعه زندگی بکارد و در این نگاه جهادی تمام تلاشش این بود که بنده خوبی باشد، همان گونه که در زیارت عاشورا می‌خوانیم: «اِنّی سِلْمٌ لِمَنْ سالَمَکُمْ وَ حَرْبٌ لِمَنْ حارَبَکُمْ».
واژه «حرب» در ادبیات عرب به هر نوع جنگی مانند جنگ نرم گفته می‌شود، چیزی که در زندگی حضرت زینب(س) به شدت پررنگ است، دوستی با دوستان خدا و دشمنی با دشمنان خدا است که هم محبت، محبت مقدس و هم غضب، غضب مقدس است که همه حالات برای خدا باشد، در واقع سبک زندگی حضرت زینب(س) «اِنّی سِلْمٌ لِمَنْ سالَمَکُمْ وَحَرْبٌ لِمَنْ حارَبَکُمْ وَ وَلِیُّ لِمَنْ والاکُمْ وَ عَدُوُّ لِمَنْ عاداکُمْ» است.
عقیله بنی هاشم هنگام ایراد سخنرانی‌هایش در کاروان اسرا تلاش کرد تا با بدی مقابله کند نه با بدها، نگاه کنید حضرت(س) وقتی خطبه‌ها را می‌خواند، می‌بینید که دعوت به خوبی کردند، زیرا بدها را انسان‌های جاهل و غافلی می‌دانست، برجسته‌ترین خصوصیت زینب کبری(س) که در کربلا نمایان شد، همین امر به معروف و نهی از منکر بود، بنابراین اگر مانند حضرت(س) به مقابله با بدها برویم، جامعه هدایت می‌یابد.
پایگاه خبری598
/م.س215