حجت الاسلام پناهیان: جوان ها! شما قدرتی دارید که می توانید جلوی تمام آسیب های تربیتی خانواده، مدرسه و محیط بایستید
وارث: مراسم جشن ولادت حضرت علی اکبر علیه السلام با سخنرانی حجت الاسلام پناهیان و مداحی حاج مهدی سماواتی(پیش منبر) و حاج سعید حدادیان در حسینیه آیت الله حق شناس برگزار شد.
در ادامه متن بخشی از سخنرانی حجت الاسلام پناهیان را می خوانید:
بر خلاف عقیده برخی که گمان می کنند دوران جوانی با دوران هواهای نفسانی و شهوات متناسب تر است، جوانی اوج دوران نشاط معنوی و معرفتی انسان است. امام صادق علیه السلام وقتی کسی از بصره خدمتشان رسیده بود و شکایت از اوضاع درون شهرشان می کرد، امام فرمودند : "بر شما باد که به جوانان بپردازید که آنها سریعتر از همه به سوی خیر حرکت می کنند."
این مفهوم باید در جامعه جا بیفتد تا جوانان در این مورد احساس مسئولیت کنند. جوانی اوج دوران صفای باطن و مروّت است و متاسفانه این مفهوم در جامعه امروز برعکس جا افتاده است. با جا افتادن این عقیده و این سخن نورانی امام صادق علیه السلام، ما انتظاراتمان از نهادهای فرهنگی و تعلیم و تربیتی افزایش پیدا خواهد کرد. نباید به سادگی از کنار این مسئله بسیار مهم عبور کرد. باید انتظار از آموزش و پرورش و رسانه ها و حتی از مساجد بیشتر شود.
متاسفانه بسیاری از مسئولین فرهنگی ما همانند مردم انتظار بیشتری از کار فرهنگی ندارند و گمان می کنند هر خطایی اقتضای سن جوانان است! بنده دقیقا برعکس فکر می کنم. بنده معتقدم حتما ما بد برخورد کردیم که اوضاع اینگونه است وگرنه جوان به این سادگی حاضر نیست که به سمت کارهای مبتذل روی بیاورد.
باید دانست که چگونه می توانیم با بیشترین تاثیر به جوانان آموزش دهیم. وقتی در حوزه به ما درس هایی می دهند که این دروس زیاد با روحیه جوانان تناسبی نداشته باشد، من نمی توانم آموزش دهم و تاثیر مثبت بگذارم. جوانی که روحیه ریسک پذیر دارد و سرشار از هیجان است را هرگز نمی توان با مباحث اعتقادی سنگینی که جذابیتی برای او ندارد، جذب کرد! در دین متناسب با جوان هم بحث های مناسب وجود دارد.
مثلا مبحث اعتقادی در یکی از کتب حوزوی ما بود که می گفت "دفع ضرر محتمل، عقلاَ واجب است". این جمله را جوان نمی پذیرد اما می توان جمله ای را جایگزین کرد که عبارتی عقلانی و متناسب با جوان باشد. به طور مثال می توان گفت " از دست دادن فایده محتمل عقلاَ غلط است". عقل به انسان می گوید هر چه می توانی را ببر! چرا فایده ای را از دست دهی؟! جوان این را بیشتر می پسندد چون این جمله قلّه را نشان می دهد و جمله قبلی حداقل را! عاقل می گوید سود بیشتر را چرا از دست دهم؟! و این جمله عاقلانه با روحیات جوان سازگاری بیشتری دارد در حالی که هر دو جله درست است.
قرآن کریم ما رابه اینچنین فرهنگی دعوت می کند. در سوره واقعه خداوند می فرماید انسان ها سه گروهند. اصحاب یمین(اهل بهشت) و شمال(اهل جهنم) و سابقون. در ابتدای سوره به سابقون می پردازد که توجه جوان را جلب می کند. جوان می گوید چرا قلّه بهشت را از دست دهم؟! جوان به بهشت راضی نیست، قلّه بهشت را می خواهد. خداوند سابقون را اول سوره قرار داده است برای جذب بیشتر. خانواده مهم است، اموزش و پرورش مهم است، رسانه ها و فضای عمومی تبلیغاتی جامعه مهم است، انتظارات ما و مسئولیت های فرهنگی که برای خوب بودن به جوانان می دهیم مهم است.
جوان ها شما قدرتی دارید که می توانید جلوی تمام آسیب های تربیتی خانواده، مدرسه و محیط بایستید. جوان با همه این قدرت خوب شدنی که دارد، چرا بعضا خراب می شود؟! چه می شود که یک جوانی که چنین ذات پاکی دارد، خراب می شود؟! غیر از تقصیراتی که بزرگ تر ها و خود جوان برای خراب شدن جوان دارند، فرایند خراب شدن یک جوان چیست؟
یکی از خصلت های انسان عجله است. این عجله در دوران جوانی اثر بیشتری در روح جوان دارد. امام صادق علیه السلام هم که می فرمایند " اسرع الی کل خیر" هر خیری را پیدا کند به سرعت به سراغش می رود. حال کافیست که خیرش را اشتباه تشخیص دهد. با عجله به سمت خرابی میرود. او خراب نیست فقط گمان کرده که خیر او در این است. پس جوان خطاکار را سرزنش نکنیم و به او بگوییم که مطمئنا تو فکر می کردی کار درستی می کنی و انتخابت صحیح است. باید کاری کنیم که خیری را که می خواهد انتخاب کند، درست در معرض دستش قرار دهیم.
بنده معتقدم که در تعلیم و تربیت آموزش و پرورش ما خیرات و خوبی های عالم درست در معرض دست جوانان قرار نمی گیرد. از دیگر آسیب هایی که جوانان در معرض آن هستند، رفقای آنان است. چرا جوان انقدر به رفقایشان وابسته می شوند؟ این وابستکی های عاطفی رفقا یکی از محل های آسیب به جوانان است. برای اینکه خداوند می خواهد جوان از زیر بار خانواده درآید و مستقل شود و قدم اول بیرون آمدن از خانه، رفقا هستند و پس از آن همسر است.