حجت الاسلام مرتضی اعتمادیان: دل همانند پَر است + گزارش تصویری

ماه رمضان آنقدر محترم است که در دستورات دینی ما آمده است " هیچ گاه نگویید رمضان! که قیامت از شما گله می کند" چطور شما شخصی را صدا می زنید آقایی به آن اضافه می کنید، نام ماه مبارک رمضان را به تنهایی جاری نکنید. بلکه بگویید ماه مبارک رمضان. خداوند متعال در قرآن فرمودند: " شَهْرُ رَمَضَانَ الَّذِيَ أُنزِلَ فِيهِ الْقُرْآنُ " ماهی است که آسمان و زمین بسیار زیاد به یکدیگر نزدیک می شوند. در ماه های دیگر اینگونه نیست.

در ماه شعبان می گوییم: خدایا! دعا می کنم، دعایم را بشنو و صدایت میزنم، صدایم را بشنو. اما در ماه رمضان در دعای ابوحمزه می خوانیم: حمد برای خدایی است که دعا می کنم و آن را اجابت می کند.

در یکی از تعاریفی که پیامبر صلی‌الله‌علیه‌وآله دربارۀ ماه مبارک رمضان دارند که در اصول کافی شریف آمده است: "شَهْرُ رَمَضَانَ وَ هُوَ شَهْرٌ أَوَّلُهُ رَحْمَةٌ وَ أَوْسَطُهُ مَغْفِرَةٌ وَ آخِرُهُ الْإِجَابَةُ وَ الْعِتْقُ مِنَ النَّار " ایشان ماه رمضان را سه دهه کردند. که قسمت اول غرق در رحمت پروردگار عالم است و قسمت دوم غرق در مغفرت و آمرزش حضرت حق و قسمت سوم غرق در اجابت و همچنین آزادی از جهنم.

در طول سال، رحمت سال شامل است اما راجع به ماه مبارک رمضان خصوصیتی دارد که پیامبر صلی‌الله‌علیه‌وآله سخن از رحمت به میان آورده است.

راجع به رحمت تعاریفی است. راغب اصفهانی کتابی به نام المفردات دارد. ایشان در این کتاب راجع به رحمت می گویند: معنای رحمت آن رِقَّتی است که در قلب انسان پیدا می شود و به واسطۀ آن رِقَّت راحم به مرحوم احسان می کند و جایگاه او قلب است و نه جای دیگر.

پیامبر اکرم صلی‌الله‌علیه‌وآله فرمودند: خرد، محل و مقامش مغز انسان است اما رحمت، محلش در دل انسان است؛ دل، مانند پَری است که شما به نخی ببندی و آن را به شاخۀ دری آویزان کنی. وقتی باد می آید آن پر را تکان می دهد یا خیر؟ دل مؤمن اینگونه است. با هر نسیمی و هر منظره ای و هر خبری دل تکان می خورد. دلی که تکان نخورد از آن دل به "دل سنگ" تعبیر می شود.

خداوند در سورۀ بقره می فرمایند: برخی از دلها آنقدر قصی می شوند که از سنگ هم سخت تر است. برخی از سنگ ها از میان خود نهر آب را عبور می دهند. یعنی حرکت آب در او اثر می کند. برخی از سنگ ها به شدت سختند اما در اثر جریان آب کم کم می شکند و آب از وسط سنگ عبور می کند. برخی از سنگ های بزرگ از خشیت خداوند از بالای کوه پایین می افتد. خداوند متعال هرگز از اعمال شما غافل نیست.

برخی از دل ها از سنگ سخت تر است، حال آنکه پیامبر صلی‌الله‌علیه‌وآله فرمود: دل همانند پر است. پیامبر صلی‌الله‌علیه‌وآله فرمودند: می دانید چرا قلب را قلب گفتند؟ به این جهت که تحول پذیر است. قلب و انقلاب یعنی چیزی که دائماً در حال انفعال است.

" یَا مُقَلِّبَ الْقُلُوبِ وَ الْأَبْصَارِ * یَا مُدَبِّرَ اللَّیْلِ وَ النَّهَارِ * یَا مُحَوِّلَ الْحَوْلِ وَ الْأَحْوَالِ * حَوِّلْ حَالَنَا إِلَی أَحْسَنِ الْحَالِ "

خداوندا قلب ما را زیر و رو کن و حالمان را عوض کن. قلبی که در آن بخل است را به سخاوت تبدیل کن. دلی که در آن کینه است را بردار و در آن مهربانی قرار بده.