حجت الاسلام حیدری کاشانی: دشمن ترین دشمنان انسان غضب و شهوت است
وارث: مراسم شب سی ام ماه مبارک رمضان در هیئت عشاق الحسین (ع) با سخنرانی حجت الاسلام حیدری کاشانی و با مداحی حاج علی قربانی و حسینی برگزار شد.
در ادامه متن سخنرانی حجت الاسلام حیدری کاشانی را می خوانید:
بحث ما پیرامون مدیریت خشم در خانه و خانواده است.
روایت داریم: "ما مِن جَرْعَةٍ أعظم أجرًا عند الله تعالى مِن جَرْعَة غَيْظٍ، كَظَمَها عبدٌ" هیچ جرعه ای در نزد خداوند رحمان از جرعه خشمی که به خاطر خدای رحمان خورده شود نیست.
از این رو محبوب ترین جرعه نزد خدای رحمان است. اساسا انسان به مقام محبوبیت نزد خدای رحمان نمی رسد مگر اینکه بر خشم و غضبش مدیریت کند. شکوه و جلوه انسان نزد خدای رحمان است که با مدیریت غضب اتفاق می افتد. در روایات درباره مدیریت غضب آمده: درجات صاحبش را بالا می برد، هیچ قدرتی بالاتر از مهار خشم نیست. در مقابل کسی که زود خشمگین می شود از بها و جلوه نزد خداوند می افتد. غضب صاحب خود را کوچک و معایب او را آشکار می کند. برای مثال مغازه های کیف فروشی برای شکوه و جلوه کیف ها داخل کیف را کاغذ باطله می گذارند که به چشم می آید. فرو خوردن خشم مانند آن کاغذ باطله هاست که در داخلش باعث شکوه او و اگر بیرون ریخته شود معایب شخص را ظاهر می کند.
شخصی نزد پیامبر صلی الله علیه و آله آمد و گفت: من را یک موعظه کنید که بهترین باشد؟
پیامبر صلی الله علیه و آله فرمودند: برو و خشمگین نشو.
در روایت دیگری آمده پیامبر صلی الله علیه و آله در مسجد در حال ذکر گفتن بودند شخصی وارد شد و گفت: ای پیامبر خدا دین چیست؟ رسول خدا فرمودند: دین خوش اخلاقی است. آن شخص از طرف های مختلف آمد و سوال را باز هم تکرار کرد و پیامبر باز هم فرمودند: دین خوش اخلاقی است.
روایت دیگر دارد: محبوب ترین اشخاص دیر خشمگین شدگان و زود بخشندگان هستند.
دشمن ترین دشمنان انسان غضب و شهوت است.
کسی که غضب و شهوتش بر او غلبه داشته باشد از شمار انسان خارج و جزء چهار پایان است. برترین مالکیت ها، مالکیت بر خشم است.
امام علی علیه السلام می فرمایند: "ایاک و الغضب، فاوله جنون و آخره ندم" به شدت از خشم و غضب بپرهیز که اولش جنون و بی عقلی و آخرش ندامت و پشیمانی است.
پنج دسته راهکار عملی را پیشوایان دین برای مهار خشم به ما داده اند:
راهکار اول: راهکارهای تحذیری و هراسی است. یک دسته از روایات، پیوند غضب و خشم با شیطان را می رساند.
غضب و خشم آتش دانی است از جانب شیطان به سوی انسان.
ریشه طغیان ابلیس، استکبار و غضب است که او را بیچاره کرد و انسان را هم می خواهد بیچاره کند.
خدا به حضرت موسی علیه السلام گفت: وقتی غضب میکنی، مرا یاد کن که شیطان در تمام وجود تو جریان پیدا می کند.
غضب آتش شیطان بر قلب انسان است. بهترین های مردم را با خشم و غضب افسار می کنند. ابزار شکار مردمان خوب عالم خشم و غضب است.
فرد غضب می کند و بعد از آن اظهار پشیمانی نمی کند و کینه می گیرد و همان او را جهنمی می کند.
امام علی علیه السلام می فرمایند: سه دسته هستند که کیفر اعمالشان در ابتدا به خودشان می رسد: عقوبت و کیفر شخص عصبانی، کینه توز و حسود.
راهکارهای انگیزشی و تشویقی: هر خشمی که کنترل کنیم به مقام محبوبیت خدا می رسیم. کسی که خشمش را مهار می کند در حالیکه می تواند خشمگین باشد پاداش شهدا را دارد.
پیامبر مکرم صلی الله علیه و آله فرمودند: کسی که کظم غیض می کند در حالیکه می تواند عصبانیت خود را آشکار کند خداوند مقام امن و امان در روز قیامت به او می دهد و ایمانی به او می دهد که تا روز قیامت حلاوت آن را بچشد.
چشیدن حلاوت ایمان وابسته به مدیریت خشم است.
راهکار سوم: حلم و صبر و بردباری است. آتش خشم و غضب را فروکش می کند.
از زیباترین جلوه های رفتاری یک شخصیت قدرتمند رحمانی کظم غیض است.
" اِنْ لَمْ تَكُنْ حَليما فَتَحَلَّمْ، فَاِنَّهُ قَلَّ مَنْ تَشَبَّهَ بِقَوْمٍ اِلاَّاَوْشَكَ اَنْ يَكُونَ مِنْهُمْ." اگر بردبار نیستی خود را به بردباری وادار کن و نقش آن را بازی کن.
کم تر کسی است که خود را شبیه قومی کند و شبیه آنها نشود.
راه رسیدن به مقام حلم و بردباری نقش آدم صبور را بازی کردن است.
از دیگر راه ها سکوت است. غضب و خشم را با سکوت مدارا کنید.
دسته چهارم راهکارهای رفتاری است: مثلا وقتی غضب کردی موقعیتت را عوض کن، اگر ایستاده ای بنشین. یا از آن مکان برویم، گذر زمان مشکلات را حل می کند. این کار پلیدی شیطان را می برد.
شیطان تکبر کرد و آتش خشم و غضبش بالا گرفت، اگر خشوع و فروتنی به خدا کنیم آرامش می گیریم.
اگر غضب به خویشانش کرد، باید به او نزدیک شود و او را لمس کند. وقتی تماس حاصل شود موجب آرامش می شود.
کسی که غضب کرد وضو بگیرد بخاطر اینکه آتش شیطانی در وجودمان است و برای خاموش کردن آن باید وضو بگیریم.
دسته دیگر راهکارها، راهکارهای تغذیه ای است. بخاطر کمبود برخی ویتامین ها و غذاها هم عصبی می شویم.
خوردن کشمش فراوان تاکید شده است. (مویز سیاه بی هسته)
عسل، خرما، شیر، گوشت بلدرچین، دمنوش بادرنجبویه نیز اعصاب را تقویت می کند.