حجت الاسلام موسوی مطلق : از صفات مؤمنین این است که سوء ظن نداشته باشند
وارث: جلسه هفتگی هیئت انصارالعباس علیه السلام با سخنرانی حجت الاسلام موسوی مطلق و مداحی حاج سید محمد جوادی برگزار شد.
در ادامۀ خبر متن سخنان حجت الاسلام موسوی مطلق را می خوانید:
در بحث شرع خطبۀ امام علی علیه السلام رسیدیم به عبارت
«فَاللهَ اللهَ فی کِبْرِ الْحَمِیَّةِ، وَفَخْرِ الْجَاهلِیَّةِ! فَإِنَّهُ مَلاَقِحُ الشَّنَآنِ، وَمَنَافِخُ الشَّیْطانِ،
خدا را! خدا را! از تکبّر و خودپسندی و از تفاخر جاهلی بر حذر باشید که جایگاه بغض، کینه و رشد وسوسههای شیطانی است
«ضَعْ فَخْرَکَ وَاحْطُطْ کِبَرکَ؛ فخرفروشی را واگذار و از مرکب تکبّر فرود آی.» «عَجَبْتُ لِلمُتَکَبِّرِ الذَّی کَانَ بِالأمسِ نُطفَةً وَیَکُونُ غَدَاً جِیفَةً؛ در شگفتم از متکبّری که دیروز نطفهای بیارزش، و فردا مرداری گندیده خواهد بود.»
«کبر» از نتایج و ثمرات عجب است و فرقش با «عجب» این است که صفت عجب بدون مقایسه نفس با کس یا چیز دیگری در انسان به وجود میآید، ولی کبر، صفتی است که همیشه در مقایسه نفس با دیگری به وجود میآید. تکبّر از گناهان کبیره و از مهلکات عظیمهای است که غالباً برخی از انسانها به آن دچار میشوند و موجب میشود که این انسان نتواند پلّههای ترقّی و کمال را بپیماید.
در تعریف «تکبّر» چنین آمده است: «تکبّر» بزرگی به خود گرفتن، خود را بزرگ پنداشتن، بزرگمنشی نمودن، بزرگی فروختن به دیگران است.
اقسام تکبر :
برای تکبر اقسامی را شمردهاند که میتوان به این موارد اشاره کرد:
1. تکبّر بر خداوند متعال
مانند نمرود و فرعون. چنانچه فرعون، چون از بندگی خدا تکبّر میورزید، گفت: « أنا ربکم الاعلی»
2. تکبّر بر خلق
این نوع تکبّر را میتوان به دو شعبه تقسیم کرد:
1. تکبّر بر انبیاء و رُسُل و ائمه:
سبب این نوع تکبّر آن است که انسان خود را بالاتر و برتر از آنها میداند و میپرسند چرا و چگونه باید از یک بشر معمولی اطاعت کند؟ چنانچه قرآن کریم از قومی چنین نقل میکند:«اَنُؤْمِنُ لِبَشَرَیْنِ مِثْلِنَا؛ آیا ما به دو انسان همانند خودمان ایمان بیاوریم.»
2. تکبّر بر سایر مردم:
یعنی اینکه خود را از سایر آحاد مردم بهتر و کاملتر بداند و آنها را تحقیر نماید و هنگامی که بداند یکی از بندگان خدا حق میگوید، آن را انکار کند.
نکوهش تکبّر در نهج البلاغه
حضرت امام علی علیه السلام، از تکبّر به بدی یاد میکنند و به پرهیز از آن سفارش مینمایند: «وَخَلْعَ التَّکَبُّر مِنْ أعْنَاقِکُمْ؛ حلقههای زنجیر خودبزرگبینی را از گردن باز کنید.» «وَلاتَکُونُوا کَالْمُتَکَبِّر عَلَی ابْنِ أمِّهِ.... ؛ و شما همانند قابیل نباشید که بر برادرش تکبّر کرد.... و شیطان باد کبر و غرور در دماغش دمید، سرانجام پشیمان شد، خداوند گناه قاتلان را تا روز قیامت برگردن او نهاد.»
راه علاج کبر، معرفت به خداوند تبارک و تعال است و هنگامی که عظمت و بزرگی خداوند متعال را مدّ نظر داشته باشیم، همواره خود را حقیر، فقیر و ذلیل میبینیم و روحیّة استکباری در ما خشک و ویران میشود.
از صفات مومنین این است که سوءظن نداشته باشد. راجب کینه اگر بخواهیم صحبت کنیم نکتۀ مهم این است که انسان نباید کینه داشته باشد کینه :خشم فروخورده ای است که عقده روانی دارد .
شوخی زیاد هم باعث ایجاد کینه میشود هر چیزی حدی دارد معیاری دارد چه بسا خیلی از دوستی های چندین ساله براثر همین شوخی های بی حد به قهر وجدایی می انجامد و به قولی هر چیزی را تخمی است و تخم دشمنی شوخی بیش از حد است یکی دیگر از عواملی که باعث ایجاد کینه میشود ملامت وسرزنش کردن است.
امام صادق علیه السلام میفرماید: اگر شخصی، شخص دیگری را برای گناهی ملامت و سرزنش کند آن شخص نمیرد تابه آن موقعیت دچار شود. بحث دیگر حسادت است که باعث کینه میشود .
پیامبر صلی الله علیه وآله میفرماید 5صفت از کودکان را دوست دارم چون هیچ برای خود ذخیره نمی کنند به قولی می سازند وخراب میکنند، دلبستگی ندارند و کینه به دل نمی گیرند بعد دعوا بلافاصله آشتی میکنند.
دعوا باعث ایجاد کینه است باید دعوا ها را از بین ببریم کمبود هایی که در افراد بوجود می آید باعث ایجاد کینه است .یکی از این کمبود ها کمبود محبت است و راه درمانش محبت والدین به فرزندانشان هست. پیامبر اکرم صلوات الله علیه میفرماید: فرزندان خود را ببوسید زیرا که این باعث ریزش گناهانتان میشود .
جان همۀ ما یک گمشده دارد و آن گمشده خدا است. عموم محبت های مجازی از کمبود محبت است. افرادی که عاشق میشوند باید خدا را شکر کنند که قلبی دارند که میتواند کسی را دوست بدارد.
ولی در کل خدا است که آرامش می بخشد. کل اصل ماجرا این است انا لله و انا الیه راجعون. باید قلب خود را جایگاه عشق خداوند کنیم.