شیخ یوسف ربیعی : اهل تقوا دارای قلب های محزونی هستند

برای اولیاء خدا ترس و حزنی نیست

فرازی از خطبه متقین را شرح می دهیم. «اهل التقوا قلوبهم محزونه وشرورهم مأمونه و َاَجْسادُهُمْ نَحيفَةٌ، وَ حاجاتُهُمْ خَفيفَةٌ، وَ اَنْفُسُهُمْ عَفيفَةٌ. »¹ اهل تقوا دارای قلب های محزونی هستند. روایت داریم: «المؤمن بشره فی وجهه و حزنه فی قلبه»² مومن همیشه خنده رو است و اینطور نیست که عبوس و ناراحت باشد. آن چیزی که مومن با وصف مومن بودن و متقی با وصف تقوی از آن محزون می شود چیست؟ چون قرآن می فرماید: «أَلا إِنَّ أَوْلِيَاء اللّهِ لاَ خَوْفٌ عَلَيْهِمْ وَلاَ هُمْ يَحْزَنُونَ »³ اولیاء خدا نه می ترسند و نه محزون می شوند. در مورد حضرت موسی علیه السلام وقتی عصایش را انداخت و اژدها شد عبارت خدا این است که: «لا تخف»، مگر حضرت موسی از اولیای الهی نیست؟ چرا خدا به او گفته است لا تخف؟

یا در موردخلیفه اولِ اهل تسنن، وقتی در غار با پیغمبر صلی الله علیه و آله بود خیلی می ترسید و تار عنکبوت زده بود و کبوتر هم تخم گذاشته بود و این شخص هم می خواست خودش را نشان دهد تا آنها ببینند و پیامبر صلی الله علیه و آله به او فرموده بودند: « لا تحزن ان الله معَنا»⁴ نترس خدا با ماست.

بعضی ها استنتاجات خوبی کردند گفتند اگر او از اولیای الهی بود پیامبر صلی الله علیه و آله هیچوقت به او چنین چیزی نمی گفت. چون خداوند خودش می فرماید: « أَلا إِنَّ أَوْلِيَاء اللّهِ لاَ خَوْفٌ عَلَيْهِمْ وَلاَ هُمْ يَحْزَنُونَ»⁵ اولیای خدا محزون نمی شوند. پس اینجا  را چطور توجیح پیدا می کند؟

ویژگی های مومن

حزن مربوط به قلب مومن است و صورتش همیشه خندان است. حضرت علی علیه السلام و خود پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله همین ویژگی را داشتند.

مومن تمام هم و غمش این است که به لقاء الله برسد. « قُل هَل نُنَبِّئُكُم بِالأَخسَرينَ أَعمالًا الَّذِينَ ضَلَّ سَعْيُهُمْ فِي الْحَيَاةِ الدُّنْيَا وَهُمْ يَحْسَبُونَ أَنَّهُمْ يُحْسِنُونَ صُنْعًا»⁶ آنهایی که سعیشان در حیات دنیا گم شده است و فکر می کنند بهترین کار را انجام داده اند. غیبتی کرده ایم و صاحب غیبت فردا جلوی ما را می گیرد و اعمال خوب ما را می گیرد. ما فکر می کنیم دست پر در قبر رفته ایم ولی اعمالمان باطل می شود. آیا این نمازی که می خوانیم همانی است که امام علی علیه السلام می خواندند؟ حضرت علی علیه السلام محک و ترازو است، وسیله سنجش اعمال ماست. چقدر اعمال ما شبیه به ایشان است؟ آدم وقتی این چیزها را متوجه می شود ناراحت است که آیا نمازمان بالا می رود یا نه؟ روزه مان قبول است یا نه؟ ولی اینها منافاتی با خنده رو بودنش ندارد. ما باید همیشه محزون باشیم که وظایفمان را درست انجام می دهیم یا نه؟

مورد دوم این است که مردم از شرش در امانند. پیغمبر اکرم صلی الله علیه و آله وقتی کسی به رد خانه شان می آمد خودشان را مرتب می کردند و می رفتند. پیغمبر اکرم صلی الله علیه و آله بیشترین خرجشان خرج عطرشان بوده است، برای این که شرشان به کسی نرسد.

درباره حضرت فاطمه معصومه سلام الله علیها هم روایتی از امام صادق علیه السلام است که می فرمایند: «خداوند حرمی دارد و آن مکه است، پیغمبر حرمی دارد و آن مدینه است، امیر مومنان حرمی دارد و او کوفه است و حرم ما اهل بیت قم است.» پسر آقای بهجت تعریف می کردند: که پدرم هر موقع حرم حضرت معصومه سلام الله علیها می رفتند زیارت جامعه کبیره می خواندند، چون اینجا حرم همه اهل بیت است. علامه طباطبایی (ره) هر روز افطارشان بویه به حرم حضرت معصومه سلام الله علیها بوده است و بعد به خانه شان می آمدند و افطار می کردند. ملاصدرا (ره) وقتی معضل علمی پیدا می کرد از کهک قم راه می افتاد و به حرم حضرت معصومه سلام الله علیها می آمد. همین که در آنجا پر از طلبه است نشان از کرامت ایشان است. شیعه بودن اهل قم برای قرن اول است. در ایران اولین شهرهایی که شیعه شدند قم است. لذا شیعه گری اهل قم از ابتدا بوده است و روایت داریم یک در بهشت رو به قم باز می شود، چون بزرگان بسیاری در آنجا دفن شده اند. مرحوم مرعشی نجفی علت عزیمتشان به نجف این بود که چله ای بگیرند تا بفهمند قبر حضرت زهرا سلام الله علیها کجاست. بعد ها می فرمودند بعد از چهل روز به من گفتند قبر حضرت باید تا ظهور حضرت حجت مخفی بماند ولی همان جلال و جبروت قبر ایشان را به حضرت معصومه سلام الله علیها داده اند و از آنجا کوچ کردند و به قم رفتند.

پی نوشت:

1.    

خطبه متقین

2.    

کافی ج 2 ،ص 241 

3.    

آیه 62 سوره یونس

4.    

سوره توبه آيه 40

5.    

آیه 62 سوره یونس

6.    

سوره کهف آیه 103 و 104

/1102101304