حجت الاسلام علی پناه : خداوند در قلب هر کسی که بخواهد نورش را می اندازد

عمل به دانسته ها

شخصی نزد حضرت جواد علیه السلام می رسد و عرض می کند پسر رسول الله یک توصیه ای به من کنید، وقتی این درخواست را مطرح کرد حضرت سوال کردند اگر تو را موعظه کنم عمل می کنی یا فقط می خواهی از من حرف بکشی؟ بیشتر ما مشکلمان همین است که فقط می دانیم و در عمل به کار نمی بندیم. مرحوم شیخ مرتضی زاهد¹ یکی از خوبان تهران انقدر نفس او اثرگذار بود که در محضر او شخصیت های بزرگی تربیت شدند. مرحوم سیبویه² می فرمودند: اگر بر مومن یک اربعین (چهل روز) بگذرد و در آن اربعین عالم ربانی نبیند، گرفتار قساوت قلب می شود. نفس این خوبان خیلی موثر است. نفس شیخ زاهد به سید عبدالکریم کفاش³ خورد که در بازار تهران یک مغازه محقر کفاشی داشته است و او را تربیت می کند و به جایی می رسد که سید احمد خوانساری می گوید همان مغازه محقرش محل رفت و آمد حضرت صاحب الزمان عجل الله تعالی می باشد. آن استاد باید ببینیم که چه صاحب نظری بوده است. از پدر آقا مجتبی تهرانی می پرسند شیخ مرتضی چه کرده است که به این مقام رسیده است؟ ایشان فرموده بود: شیخ مرتضی زاهد به هر آنچه از دین می دانست، عمل کرد. برای همین شیخ مرتضی شد. پیغمبر گرامی اسلام صلی الله علیه و آله فرمودند: «مَنْ عَمِلَ بِمَا یَعْلَمُ عَلَّمَهُ اللَّهُ مَا لَمْ یَعْلَم»⁴هر کسی به دانسته های معرفتی خودش التزام عملی داشته باشد، یعنی به هر آنچه که می داند، عمل کند. فرموده اند به هر آنچه از دین یاد گرفته اید، عمل کنید. کم بلد هستید حرفی نیست ولی همان را عمل کنید. هر کسی به دانسته هایش ولو اینکه کم باشد عمل کند، یک اتفاق خوب و عجیب برایش می افتد. هر چه بلد نیست خداوند یادش می دهد. آن علوم هم در هیچ مدرسه و دانشگاهی وجود ندارد. مصداق این بیت شعر می شود:

نگار من که به مکتب نرفت و خط ننوشت

به غمزه مسئله آموز صد مدرس شد

عالم بی عمل مانند درخت بی ثمر است. آن علمی که در رفتار ما تاثیر مثبت می گذارد، ارزش و قیمت دارد. خداوند در قلب هر کسی که بخواهد نورش را می اندازد. قرآن می فرماید: «اتَّقُوا اللَّهَ ۖ وَيُعَلِّمُكُمُ اللَّهُ ۗ»⁵تو در حد خودت تقوای الهی پیشه کن، خدا معلم و مربی و استاد تو می شود. علومی در ظرف وجودیت می ریزد که آن علوم در هیچ مدرسه ای نیست. منتها شرطش این است که عامل باشی.

حضرت جواد علیه السلام از این رو در ابتدا به آن شخص فرمودند آیا فقط آمده ای بشنوی یا عمل هم می کنی؟ آن شخص عرض کرد پدر و مادرم به فدایتان، هر چه باشد عمل می کنم. آقا شش موعظه فرمودند که ما موعظه آخر را می گوییم چون مهم تر از بقیه است و در ابتدای آن از ادات تنبیه به کار رفته است. می فرمایند اعلم، یعنی اگر تا اینجا حواست نبوده است از اینجا به بعد خوب گوش کن که می خواهم حرف مهمی به تو بزنم. فرمودند: «اعْلَمْ أَنَّكَ لَنْ تَخْلُوَ مِنْ عَینِ اللَّهِ فَانْظُرْ كَیفَ تَكُونُ»⁶ هر جا بروی در محضر خدا هستی و چشم خدا تو را می بیند. درد یکی از نعمت های خفیه الهی است، چون هشدار می دهد که یک قسمتی از بدن مشکلی دارد و باید معالجه شود. خوب است آدم وقتی گناه می کند دردش بیاید. نفس خودش را مورد عتاب قرار بدهد. یک شخصی خدمت امام حسین علیه السلام آمد و گفت: جذابیت گناه من را در خودش غرق کرده است، چه کنم؟ آقا فرمودند: من تو را پنج موعظه می کنم: برو جایی را پیدا کن که از مدار حکومت خداوند پنهان شوی و بتوانی از چشمان خداوند خود را مخفی کنی و در آنجا هر کاری که می خواهی انجام بده. مگر می شود از دایره حکومت خداوند خود را مخفی کنیم؟

آقا امیرالمومنین علیه السلام فرمودند: در خلوت خودت هم تقوا را رعایت کن، چون مردم تو را نمی بینند ولی خداوند که شاهد تو در خلوت است، حاکم تو در روز قیامت هم هست. آقا مجتبی تهرانی رحمت الله علیه می فرمودند: اگر همین یک آیه قرآن «ألَم يَعلَم بأنَّ اللهَ يَري»⁷ را باور داشته باشی کارت ساخته است. آیا نمی دانید که خداوند شما را می بیند؟

امام جواد علیه السلام فرمودند: بدان چه می کنی و حواست به اعمالت باشد. ای کاش به همان اندازه که از دوربین های راهنمایی رانندگی می ترسیدیم از خدا هم می ترسیدیم.

شهادت زمین بر اعمال ما

این فرموده قرآن است که هفت دوربین در شبانه روز در حال ضبط کردن لحظه لحظه زندگی ما است. یکی از این هفت دوربین همین زمین زیر پای ما است. قرآن می گوید در روز آخرت کارهای ما را گزارش می دهد. امام صادق علیه السلام فرمودند: قیامت که می شود به خدا می گوید بنده تو در فلان نقطه زمین در فلان روز و در فلان ساعت فلان کار را کرد یا مرتکب گناه شد. امام صادق علیه السلام فرمودند این زمین می فهمد و با اهل خودش سخن می گوید و اینکه من آن را نمی فهمم یک حرف دیگر است. نفهمیدن ما دلیل بر نبودن نیست. این زمین در سه جا از دیدن گناه فریاد می زند: آنجایی که بین الطلوعین کسی خواب می ماند و نماز صبحش قضا می شود. آنجایی که خون مظلومی به نا حق بر زمین ریخته می شود. آنجایی که یک آلوده ای دامنش را به گناه آلوده می کند و بعد غسل می کند و قطره قطره آب غسلش که روی زمین می چکد داد زمین بلند می شود. ما نمی فهمیم و متوجه نمی شویم. یکی از آن هفت دوربین همین زمین است.

/1102101304

پی نوشت:

1.      

آقا شیخ مرتضی زاهد به علت زهد و تقوای واقعی از سوی مردم ملقب به زاهد شده است و در سال 1331 هجری شمسی از دنیا رفته است.

2.      

آیت‌الله میرزا احمد سیبویه در ۲۰ ربیع‌الثانی ۱۳۳۷ قمری در کربلا به دنیا آمد و در خانه‌ای پر از نور علم و حدیث و معنویت تربیت یافت. وی پس از خواندن دروس مقدماتی و ادبیات، سطوح را نزد پدر و عمویش مرحوم حاج شیخ محمد‌علی سیبویه از علمای کربلا، فرا گرفت و سطوح نهایی و خارج فقه را از مرحوم علامه فقیه و حاج شیخ یوسف بیارجمندی شاهرودی که از مجتهدین و علما مبارز کربلا بود، آموخت.

3.      

مرحوم سید عبدالکریم پیرمرد کفاش معاصری بود که در تهران زندگی می کرد. اهل دنیا نبود، حتی خانه مسکونی نداشت و تنها راه درآمدش کفاشی و پینه دوزی بود.

4.      

بحارالأنوار ج :75 ص :189

5.      

سوره البقرة آیه شماره 282

6.      

تحف العقول، ص 478

7.       علق/14