حجت الاسلام قاسمیان: جایگاه مستحبات نزد خداوند

تفاوت واجبات و مستحبات

یکسری از اعمال واجب و یکسری مستحب نام دارند، که انجام اعمال واجب صد در صد از اهمیت بیشتر و مرتبۀ بالاتری برخوردار بوده که انجامشان واجب شناخته شده اما اعمال مستحب از درجه پایین تری برخوردارند که نافله و مستحب نام گذاری شده اند.

ما مسلمانان سعی در این داریم که واجبات را رعایت کنیم چون می‌ دانیم ترک آنها جهنم رفتن را در پی دارد، اما اعمال مستحب، اعمال از روی عشق است و از روی عشق به پروردگار انجام می‌ شود. اما متاسفانه در این زمانه ما تنها به دنبال اعمال واجب هستیم و مستحباتمان را فراموش کردیم و از یاد بردیم اما باید بدانیم لطفی که در انجام مستحبات خداوند به ما عرضه می‌ دارد در انجام واجبات نیست و همین فراموشی و کاهلی در انجام مستحبات کم کم ما را در انجام واجباتمان هم کاهل می‌ کند پس بهتر است هر چند کوچک مستحباتی را در زندگی روزمرۀ خود بگنجانیم.

جایگاه اعمال مستحب

رسول الله صلی‌الله‌علیه‌و‌آله فرمودند: قال الله عزوجل: ما تقرب الي عبد بشيء احب الي مما افترضت عليه و انه ليتقرب الي بالنافله حتي احبه، فأذا احببته كنت سمعه الذي يسمع به و بصره الذي يبصر به و لسانه ينطق به و يده التي يبطش بها ان دعاني اجبته و ان سألني اعطيته؛ خداي عزوجل فرمود: هيچ بنده اي با وسيله اي كه نزد من محبوب تر باشد از آن چه بر او واجب كرده ام، به من نزديك نشد. همانا او با نماز نافله به من نزديك شود تا آن جا كه او را دوست بدارم و چون دوستش بدارم گوش او شوم كه با آن بشنود و چشم او شوم كه با آن ببيند و زبان او شوم كه با آن سخن گويد و دست او شوم كه با آن ضربه زند. اگر مرا بخواند، جوابش دهم و اگر از من خواهش كند به او بدهم»

آیا واجبات برای پاسخ گویی به روح معنوی ما کافی است؟

روح انسان نیاز به دینی دارد که با آن عشق کند، عاشقی کند. دینی که فقط داروی تلخ اعمال واجب را به او نخوراند بلکه مزۀ حلاوت خداپرستی و عاشقی کردن را هم به او بچشاند. اعمال مستحبات همان مزۀ شیرینی گوارای دین است که نیازهای روح انسان را ارضا می‌ کند مثل خواندن دعای ندبه در سپیده دم جمعه و روزه گرفتن های مستحب در ماه های مقرّب، همه این ها حلاوت های دین است.

شخصی پیش امیر المومنین علیه‌السلام می‌ رود و به ایشان می‌ گوید: «یا امیر من به دنبال حلاوتی در دین می‌ گردم که روح مرا تازه کند.» امیرالمؤمنین علی علیه السلام می فرمایند: «در بهشت درختی است که از بالای شاخ و برگ آن، زینت آلات و زیورآلات می روید و از پایین آن اسبان ابلق زین کرده و لجام دار، که دارای بال هستند و هیچ گاه ادرار و فضله نمی کنند، اولیای خدا سوار آن اسبان می شوند و در بهشت به هر جا که بخواهند پرواز می کنند. کسانی که در بهشت مقامشان کمتر از آنان است می گویند: خدایا! این بندگانت به خاطر چه عملی به این کرامت نایل شده اند؟»

خداوند می فرماید: «آنان کسانی هستند که شب ها بلند می شدند و نمی خوابیدند (مشغول نماز شب می شدند) و در روزها روزه می گرفتند و نمی خوردند و با دشمنان جهاد می کردند و نمی ترسیدند و صدقه می دادند و بخل نمی ورزیدند»¹

نماز شب

خداوند ثواب هر عملی را گفته اند، یعنی ثواب هر عملی را که انجام دهیم فرشتگان می‌ توانند ثبت کنند جز نماز شب، خداوند اینقدر نماز شب را مهم می‌ داند که هر کس این عمل را انجام دهد ثوابش نزد خداوند قابل شمارش نیست.

بهتر است در این شب های عزیز و در این شب عاشورا یک عهدی ببندیم برای انجام کمی از نوافل از همین نماز شب خواندن یا نافلۀ نمازهای یومیه که اینقدر توصیه شده است شروع کنیم. خداوند می‌ فرماید: «کسانی که قضای نماز شب را هم به جا می‌ آورند نزد من عزیزند.»

1102101303/

پی نوشت:

1.    

امالی صدوق، ص 175.

تمام حقوق مادی و معنوی این خبر متعلق به سایت وارث می باشد و هرگونه کپی برداری بدون ذکر منبع شرعاً اشکال دارد.