نذر و قربانی برای امام (ع) یعنی شریک تراشی برای خدا!

ابتدا باید دید مراد از نذر چیست؛ در عمل نذر انسان متعهد به پرداخت شی ای معین در صورتی که هدف و منظورش برآورده می شود که در شرع صیغه ای مخصوص دارد با این عبارت: «للّه علیّ هکذا؛ برای خدا بر من است که فلان کار را انجام دهم»(صاحب جواهر الکلام، ج 35، ص 172)

بنابراین وقتی فردی می گوید من برای فلانی این نذر را کردم، در واقع کلام را به صورت مجازی به کار برده و اصل معنای کلام او این است: "برای خدا نذر کردم این کار انجام دهم یا قربانی کنم که ثوابش برای فلانی باشد."

بنابراین نذر برای اموات یا برای غیر خدا همان نذر برای خدا و اهدای ثواب به آن شخص است.

علت و منظور نذر کردن در موارد اینچنینی صدقه دادن یا هدیه ثواب آن به پیامبر(ص) یا ولی خدا و نیکان است و قطعا مقصود از این کار تبرک به خداست. لذا نذر چون عمل شرعی است، قصد تقرب به خدا لازم دارد بنابراین نذر کردن برای فردی که از دنیا رفته است جواز تقرب به میت نیست و اگر این قصد مد نظر باشد، نذر باطل است. لذا در این بخش مقصود شیعه نذر را برای خدا انجام می دهند نه برای فردی که از دنیا رفته و این ثواب نذر است که به روح آن شخص اهدا می شود.

 

بله. از نظر اهل سنت یعنی اهدا کردن، صدقه یا کاری برای مردگان انجام دادن و ثواب آن را به روح آن فرد فرستادن است.

عزامی شافعی معتقد است: اجماع اهل سنت بر این مطلب است، صدقه زندگان بر مردگان سود داشته و به ایشان می رسد و روایات در این زمینه بسیار مشهور هستند. (فرقان القرآن، ص 133)

اما اهل سنت نذر برای اموات را نیز جایز شمرده اند و به این مطلب فراوان در منابع خود تاکید کرده اند. 

 

سبکی شافعی از علمای اهل سنت در کتاب فتوا السبکی جلد 1 صفحه 284 بیان کرده است :"... در بسیاری شهرها اماکنی است که برای آنها نذر می شود و هدایایی برای آنها فرستاده می شود و گاهی عده ای در مورد حکم آنها سوال می کنند و در این مورد فکر می کنند که آیا آنها به کعبه و رسول خدا (ص) در حکم ملحق می کردند یا خیر؟ و در این باره رافعی صاحب تهذیب و غیر او نقل کرده اند که اگر کسی نذر کند که مقداری برای اهل شهر خاصی صدقه دهد باید بر اهل همان شهر صدقه بدهد و گفته است از همین قبیل است آنچه که نذر می شود که به قدری معروف در گرگان فرستاده شود."

شیخ داود بن سید سلیمان نقش بندی خالدی متوفی 1299 هجری نیز در کتاب صلح الاخوان نذر را به شرط اینکه برای قصد تقرب به خدا باشد، برای مردگان جایز می داند.

 

بله به طور مثال در این زمینه می توان به چند روایت اشاره کرد؛ در سنن ابی داوود، جلد 3، صفحه 238 روایت شده:" شخصی نزد رسول گرامی اسلام (ص) آمده و سوال کرد که نذر کرده است در بوانه قربانی دهد حضرت (ص) سوال فرمودند: آیا در آنجا بتی از بت های جاهلیت وجود دارد؟ گفت: خیر. باز حضرت (ص) فرمودند: آنجا محل مراسم خاصی از رسوم جاهلیت بوده است؟ گفت: نه. حضرت (ص) فرمودند: به نذرت وفا نما پس به درستی که در راه سرپیچی خدا نباید نذر کرد و نه در چیزی که انسان نمی تواند آن را انجام دهد."

نبوی از علمای طراز اول اهل سنت در ذیل این روایت می گوید:" ابوداود این روایت را با سند صحیح و طبق شروط صحیحین بخاری و مسلم آورده است.(المجموع، ج 8، ص 358) 

همچنین با همین مضمون روایتی نیز در المعجم الکبیر طبرانی جلد 19، صفحه 189 بیان شده است.

 

بله در فتوای همه علمای شیعه نذر کردن بر اساس صیغه شرعی نذر جایز است. اهل بیت (ع) و به ویژه امام صادق (ع) در این زمینه روایات فراوانی بیان کرده اند که به طور مثال در باب نذر جلد 23 وسائل الشیعه به این موضوع به طور گسترده پرداخته شده است.

 

در این خصوص نبوی در کتاب المجموع جلد 8، صفحه 302 می نویسد:" بنابراین اگر قصاب بگوید بسم الله و باسم محمد (ص) و مقصود او آن باشد برای خدا ذبح می کنم و اسم رسول خدا (ص) را برای تبرک می آورم سزاوار است که حرام نباشد."

بنابراین، اینکه شیعه در قربانی و نذری که انجام می دهد قطعا نیت او تنها برای رضای خداست و هرگز نیت شبیه آنچه کفار در پرستش بت ها داشتند، ندارند، بلکه ائمه (ع) و به صورت ویژه امام حسین (ع) را بنده ای از بندگان خدا و از اولیا الهی می دانند نه شریک در ربوبیت خدا.

لذا این قبیل شایعات از جانب وهابیت تهمتی بیش نبوده و هدف وهابیت چیزی جز مقابله با اهل بیت (ع) و عزاداری بر امام حسین (ع) نیست.