حاج مهدی توکلی: سه ذکر طلایی در هنگام سختی

صبرفضیلت اخلاقی 

راه های افزایش صبر

آدمی باید وعده هایی را که خداوند به صابرین داده است را باور کند زیرا چیزهایی که صبر را شیرین می کند همین وعده های خداوند است. خدا به پیامبر صلی‌الله‌علیه‌وآله می فرماید: «فَاصْبرِ إِنَّ وَعْدَ اللَّهِ حَقٌّ  وَ لَا یَسْتَخِفَّنَّکَ الَّذِینَ لَا یُوقِنُونَ»¹.«پس [بر آزار و یاوه‏گویى این تیره‏بختان‏] شکیبایى کن که یقیناً وعده خدا [در مورد یارى و پیروزى تو] حق است، و مبادا آنان که یقین [به وعده‏هاى حق و برپا شدن قیامت‏] ندارند تو را به ناشکیبایى و سبک‏سارى وادارند».

وعده های خداوند را باور کنید تا درود خدا بر شما باشد « أُولَـئِكَ عَلَيْهِمْ صَلَوَاتٌ مِّن رَّبِّهِمْ وَرَحْمَةٌ وَأُولَـئِكَ هُمُ الْمُهْتَدُونَ»²  صلوات و رحمت پروردگارشان بر آنان باد ، که هدايت يافتگانند»

«إنَّما يُوَفَّي الصَّابِرُونَ أَجْرَهُمْ بِغَيْرِ حِسابٍ³  همانا کسانی که خویشتندار باشند اجر خود را بدون حساب و بطور کامل دریافت خواهند کرد»

کتاب مسکن الفؤاد

شهید ثانی⁴ صاحب کتاب لمعه⁵  در زندگیشان داغ جوان زیاد دیدند وقتی که او شهید شد تنها یک فرزند هفت ساله داشته و دیگر فرزندانش همه فوت کرده بودند این عالم کتابی دارد به نام مسکن الفؤاد ⁶ ایشان وعده های خدا را به صابرین در این کتاب جمع کرده است که خدا به صابرین چه وعده هایی داده است؟

 هر کس به خاطر خدا صبر کند آرام می شود مانند امام حسین علیه‌السلام که وقتی خون حضرت علی اصغر علیه‌السلام روی صورت ایشان پاشید گفتند: «حق علیه فإنه بالعین الله »«برای من آزمون است چون خداوند نظاره گر است» امام حسین علیه السلام وعده های خدا را باور می کردند به همین خاطر این مصیبت ها بر ایشان وارد می شد زیرا تنها ایشان به خداوند ایمان داشتند و می دانستند خداوند جبران می کند. مردم هم از هیچ انسانی به اندازۀ امام حسین علیه السلام  قدر دانی نکردند مردم ایشان را تجلیل کردند بزرگ کردند حتی پیغمبر صلی‌الله‌علیه‌وآله و حضرت زهرا سلام‌الله‌علیها را به اندازه ایشان ارج ننهادند، مردم دو ماه برای ایشان عزاداری می کنند این طور که مردم برای امام حسین علیه‌السلام گریه می کنند برای پدر و مادر خودشان گریه نمی کنند حتی در جوان از دست رفتشان نه به این اندازه  و نه به این عمق کسی گریه نمی کند. در همۀ دنیا امام حسین علیه السلام را تجلیل می کنند در همین کتاب بسیار آیه و حدیث در این رابطه معرفی شده است.

باور وعده های خداوند

دشمن های امام حسین علیه السلام وعده های خداوند را باور نمی کردند خود شمر به امام حسین علیه‌السلام می گفت که اینها می دانند اگر تو را بکشند نجات پیدا نمی کنند اگر روز قیامتی وجود داشته باشه ولی باور ندارند و تو را می کشند. خیلی ها به این شکل هستند حتی در دوره زمانه ما مثلا می گویند حالا من خانه ام را بزرگتر می کنم و خمس نمی دهم چه کسی شب اول قبر را دیده! و به کار اشتباه خود ادامه می دهند و یا کسی رشوه می گیرد و می داند اگر قیامتی باشد بیچاره می شود اما می گوید چه کسی دیده نقد را بچسبیم. ممکن است نماز هم بخواند ولی باور ندارد.

بیشترین دعای امیرالمومنین علیه السلام در قنوت این بوده: «رَبَّنا هَبْ لَنا مِنْ أَزْواجِنا وَ ذُرِّیَّاتِنا قُرَّةَ أَعْیُنٍ وَ اجْعَلْنا لِلْمُتَّقینَ إِماماً»⁷ خدایا همسر ما را و اولاد ما را نور چشم ما قرار بده

بالاترین مصیبت چیست؟

بالاترین مصیبت داغ اولاد است در همین کتاب مسکن الفواد آمده که رسول خدا صلی‌الله‌علیه‌وآله فرمودند: وَلَدٌ واحِدٌ یَقْدِمُهُ الرَّجُلُ، اءفْضَلُ مِنْ سَبْعینَ یَبْقُونَ بَعْدَهُ، شاكینَ فِى السِّلاحِ مَعَ الْقائِمِ عَجَّلَ اللّهُ تَعالى فَرَجَهُ الشَّریف  اگر انسانى یكى از فرزندانش را پیش از خود به عالم آخرت بفرستد بهتر از آن است كه چندین فرزند به جاى گذارد و در ركاب امام زمان علیه السلام با دشمن مبارزه كنند» در اینجا ارزش صبر بر اولاد را می گویند که چه اندازه ارج دارد

پیامبر اسلام صلی‌الله‌علیه‌وآله یاری داشتند به اسم عثمان ابن مظعون که داغ فرزندی را دید که بسیار او را دوست می داشت و هنوز به بلوغ نرسیده بود و بعد از این واقعه دیگر حتی برای نماز هم از خانه خارج نمی شد روزی حضرت به دیدن او آمدند و فرمودند: عثمان بهشت هشت در دارد و در آخرت از هر کدام از این درها که وارد شوی فرزندت به استقبال تو می آید و دست تو را می گیرد»

قال رسول الله صلی‏ الله علیه و آله‏« سلم تزوجوا فانی مکاثر بکم الامم حتی ان السقط لیظل محبنطثا علی باب الجنة یقال له ادخل، یقول حتی یدخل ابوای»⁸  پیامبر خدا صلی الله علیه و آله و سلم فرمود: ازدواج کنید که من به فزونی امتم بر امتهای دیگر، مباهات می‏ کنم، حتی به جنین سقط شده که خشم آگین بر در بهشت می‏ ایستد و چون به او می‏ گویند: داخل شو، اظهار می‏ دارد: نمی‏ روم تا پدر و مادرم با من داخل گردند.

سه ذکر طلایی در هنگام سختی

پس باید بنده وعده های خداوند را باورکند و باید بداند خداوند ارحم الراحمین و حکیم است و بداند که خداوند از مادر مهربانتر است مادری گاهی دل دیدن گریه فرزنش را ندارد ولی همین مادر امضا می دهد برای قطع پای فرزندش فقط به این دلیل که زنده بماند، خدا حکیم است چه بسا شما از چیزی خوشتان بیاید آن را بخواهید اما به ضرر شما باشد الله أعلم و انتم لاتعلمون. و بدانید خدا جبران می کند نام خداوند جبار است ام سلمه می گوید من از پیامبر صلی‌الله‌علیه‌وآله شنیده ام که هر کس مصیبتی به او رسیده است این سه ذکر را بگوید خداوند برایش جبران می کند 1«. انالله و انا الیه الراجعون 2. اللهم أجرنا علی مصیبتة 3. وخلفه خیرا منها خدایا از این بهتر را به من بده» خود ام سلمه داغ دیده بود این سه ذکر را در داغ شوهر از دست رفته اش گفت خود پیامبر اکرم صلی‌الله‌علیه‌وآله به خاستگاری او رفت و اهل بیت هم بسیار او را دوست می داشت تا جایی که او را مادر صدا می زدند.

و بدانید بلا همیشه عقوبت نیست ،امتحان است که با این امتحان ها خداوند درجه مومنینش را بالا می برد، در راحتی هیچ نیست  در راحتی ها هم خود را به سختی بیندازید تا پاداش بگیرید و مرتبه تان بالاتر برود.

1102101303/

پی نوشت:

1.    

آیه 60 سوره روم

2.    

آیه 157 سوره بقره

3.    

آیه 10 سوره زمر

4.    

زین الدین بن نورالدین علی بن احمد عاملی جُبَعی معروف به شهید ثانی، فقیه نامدار شیعی در قرن دهم قمری است. او از نوادگان علامه حلی است. وی نزد علمای بسیاری از شیعه و سنی به تحصیل پرداخت و از هر دو دسته تأییدیه‌هایی دریافت کرد. شهید ثانی مذاهب پنجگانه اسلامی را تدریس می‌کرد و طبق مبانی هر یک فتوا می‌داد. وی آثار بسیاری دارد که در میان آنها کتاب الروضه البهیه فی شرح اللمعه الدمشقیه معروف‌ترین اثر فقهی او و از متون درسی حوزه‌های علمیه شیعه است. او در ۹۵۵ یا ۹۶۵ق به شهادت رسید.

5.    

الروضة البِهیة فی شرح اللُمعة الدمشقیة معروف به شرح لمعه یک کتاب آموزشی در فقه امامیه و اثر مشترک شمس‌الدین محمد بن مکی معروف به شهید اول فقیه سدهٔ هشتم و زین‌الدین بن علی معروف به شهید ثانی فقیه جبل عاملی سدهٔ دهم هجری است. شهید ثانی در این کتاب، به شرح و بسط لمعه دمشقیه اثر شهید اول پرداخته‌است. هر دو نویسنده کتاب را بر پایهٔ نظرات مشهور در فقه شیعه نوشته‌اند. شرح لمعه یکی از مهمترین کتاب‌های آموزشی فقهی در حوزه‌های علمیه و دانشگاه‌ها و تنها کتاب درسی مشتمل بر تمام ابواب فقه است که در «دورهٔ سطح» در حوزه‌ها تدریس می‌گردد.

6.    

مُسَکنُ الفؤاد عندَ فَقد الأحبّة وَ الأولاد (تسکین دهنده دلها هنگام فقدان دوستان و اولاد) کتابی به زبان عربی نوشته شهید ثانی م ۹۶۶ هجری است. این کتاب درباره مسائل و اموری است که دل داغدیدگان و مصیبت زدگان را آرامش می‌بخشد و مؤلف، آن را پس از مرگ فرزندانش برای آرامش خود و کسانی که این مصیبت را دیده‌اند نگاشته است. مسکن الفؤاد مشتمل بر یک مقدمه، چهار باب و یک خاتمه است. این کتاب نزد بزرگان، دارای اعتبار خاصی بوده و چندین ترجمه بر آن نوشته شده است.

7.    

آیه 74 سوره فرقان

8.    

مسکن الفؤاد 407