سبك زندگی دينی و مقابله با نفوذ در خانواده ايرانی
در کشورهای غربی کانون خانواده تقریبا رو به زوال و متلاشی شدن است. متاسفانه در ایران نیز در یکی دو دهه اخیر اتفاقات نامبارکی در حال وقوع است. در دوران جدید تنوع ابزار و فراوانی آن و جذابیت هایی که شیطانی است موجب خدشه بر کانون خانواده شده است.
وارث: خانواده از یک مرد و یک زن، پدر و مادر، تشکیل می شود آنگاه جامعه از تجمع و گسترش خانواده ها شکل می‌گیرد. به طور کلی خانواده از زمان آدم و حوا تاکنون یک دشمن قدیمی و جدی دارد که همان شیطان است که در قدم اول باعث هبوط آدم و حوا از بهشت به روی زمین شد؛ علت آن هم وسوسه آنها به خوردن میوه یا گیاه ممنوعه ای بود که ظاهرا گندم بوده در بعضی تفاسیر.
اهميت خانواده در دين اسلام تا جايي است كه خداوند متعال در قرآن كريم درباره خانواده چنین می فرماید: «ما شما را از یک مرد(حضرت آدم) و یک زن(حضرت حوا) آفریدیم و شما را به صورت شعوب و قبایل قرار دادیم تا یکدیگر را بشناسید. به درستی که با کرامت‌ترین شما نزد خداوند با تقوی ترین شما است.»
دوست و یاور اصلی خانواده خداوند خالق انسان و تمامی پیامبران یکصد و بیست و چهارگانه و همه بندگان خالص و مومن خداوند است که البته خواستگاه رشد و پرورش بندگان خالص و مومن هم همان کانون خانواده است. کانون خانواده است که عبد می‌پرورد.
به هر صورت بافت خانواده تا حدود یکصد سال قبل در شکل گیری، رشد و کامل شدن تحت تعالیم دینی بود و روند مطلوب و تقریبا کم آسیبی را داشته است. اما از نیمه دوم قرن بیستم و اوایل قرن بیست و یکم و به اصطلاح دوران پسا مدرن تغییرات جدی در این کانونِ مهم پدیدار گشت چرا که گسترش رسانه‌های مکتوب صوتی تصویری و فضای مجازی خانواده و موجودیت آن را با آسیب و خطر جدی روبرو کرده است.
در کشورهای غربی کانون خانواده تقریبا رو به زوال و متلاشی شدن است. متاسفانه در ایران نیز در یکی دو دهه اخیر اتفاقات نامبارکی در حال وقوع است. در دوران جدید تنوع ابزار و فراوانی آن و جذابیت هایی که شیطانی است موجب خدشه بر کانون خانواده شده است.
در حال حاضر حدود هشتاد درصد دانسته‌ها، شنیده‌ها و دیده‌های فرزندان یک خانواده و حتی پدر و مادر از فضای مجازی و اینترنت و رایانه و گوشی‌های هوشمند و ماهواره ها تامین می‌شود به طوری که فرزندان خانواده گاهی دیگر زمانی برای غذا خوردن و صحبت با والدین هم ندارند! حتی همسران هم از این آسیب دور نمانده و مونس افراد یک خانواده شده گوشی های همراه و برنامه های اجتماعی آن!! دقیقا خطر از همین نقطه آغاز می‌شود. مطالعه و فرهنگ انتقال تجربه از نسل‌های قبل به نسل جدید رو ز به روز کمرنگ تر می شود و به جای کتاب و نصیحت بزرگترها، نسل جوان و نوجوان ما از فضای مجازی یاد می گیرد!
در گذشته بهترین سرگرمی دوران کودکی و نوجوانی شاهنامه خوانی و تعریف قصه‌های اصیل ایرانی و خواندن شعر و ادبیات زیر کرسی و در جمع خانواده بود. اما امروز جمع آوری اطلاعات مهم و حتی خیلی ارزشمند و حتی تحقیقات درسی و علمی نسل جدید هم از راه‌های دم دستی و فقط از اینترنت گرفته می‌شود و این سطح سواد عمومی را هم کاهش می‌دهد.
به دلیل وجود این ابزار گوناگون که همان راه‌های شیطان برای اغوای انسان است فاصله عمیق و یک گسل مانند بین نسل ها و فرزند و والدین ایجاد شده که این خود باعث دوری بیشتر فرزند از کانون خانواده می‌شود که انحرافات زیادی هم به دنبال دارد. معضل اعتیاد و ناهنجاری های اخلاقی و جنسی و .... که توسط رسانه‌های بیگانه هم تشدید شده و ماهواره ها در حال تغییر دادن فرهنگ خانواده ها هستند، از این نمونه است. حتی در این دوران موضوع جرایم اینترنتی مطرح شده که افراد بدون حضور و بدون مربی و کسی که کار خلاف با انها یاد بدهد، خودشان بزه انجام می دهند. که از نوادر روزگار ماست.
با این اوضاع به نظر می رسد با چند راهکار می‌توان به استحکام خانواده کمک کرد؛
اول: تسهیل ازدواج جوانان تا خطر انحراف و نفوذ شیطان در نسل جوان دور شود، ضمن آنکه با مسئولیت پذیری افراد در ازدواج آنها به رشد بالاتری رسیده و رفتارها کامل تر و منطقی تر خواهد شد.
دوم: باز گشت به زمان حضور جمعی خانواده در کنار هم با بهانه های منطقی و معقول و همینطور جذاب برای نسل جوان . در این زمینه حدیثی از امام رضا (ع) داریم که یک مسلمان وقت خود را به سه قسمت تقسیم کند: یکی بخش کار و تولید که منجر به کسب در آمد برای خانواده می شود. دوم بخش استراحت و تجدید قوای بدنی که حدود یک سوم از شبانه روز است. سوم بخش تفریح و سرگرمی که افراد خانواده باید در کنار هم اوقات بگذرانند. به نظر می رسد با تقویت و اجرای این بخش اصلی مشکل تضعیف ارتباط در خانواده حل می شود.
رفتن جمعی به کوه و دشت و صحرا و مراکز تفریحی و ورزشی و مراکز گردش خانوادگی برای بهبود روابط اعضای خانواده مفید است.
سوم: در آیه ای از قرآن کریم می فرماید همسران را مایه آرامش یکدیگر قرار دادیم و ... این یعنی خانواده باید محل آرامش باشد و همه اعضای خانواده آرامش حقیقی را در فضای خانواده تجربه کنند. که اکر این حس در فضای خانه ارضا نشود خطرات و تهدیدات زیادی را به دنبال دارد و اعتماد و انتقال تجربه را در فضای خانواده کمرنگ می‌کند.
چهارم: مراسم های دینی و حضور جمعی خانواده ها در آنها بسیار موثر است و سازنده. عزاداری ها و میلاد ائمه ع یکی از این نمونه هاست و همچنین ماه های محرم و صفر. اعیاد مذهبی و نماز جمعه و .... که فضای با هم بودن خانواده هاست.
پنجم: اگر فرزندان و همسران در خانواده محبت نبینند در بیرون از این کانون آن را جستجو می کنند. پس بهتر است این موضوع اولویت در خانواده باشد.
در مجموع باید گفت هر چند مشکلات و شرایط اقتصادی در این زمانه باعث شده صله رحم و روابط خانوادگی تضعیف شود اما فراموش نکنیم که کسب روزی حلال و تلاش برای آن به جهت بهتر زندگی کردن و رسیدن به آرامش است اما چنانچه این مسائل ما از اصل خانواده و آرامش دور کند به خطا رفته ایم. چه بسا گاهی با در آمد کمتر بتوان زندگی خانوادگی ارام تری داشت. امید است که با وجود فتنه‌ها ی فراوان و نقشه های دشمن برای کانون مقدس خانواده بتوانیم بیش از پیش ان را حفظ و پاسداری کنیم که همانا این توصیه بزرگان دین و اخلاق ماست.
منبع: ایران اسلامی
/1102001307
اهميت خانواده در دين اسلام تا جايي است كه خداوند متعال در قرآن كريم درباره خانواده چنین می فرماید: «ما شما را از یک مرد(حضرت آدم) و یک زن(حضرت حوا) آفریدیم و شما را به صورت شعوب و قبایل قرار دادیم تا یکدیگر را بشناسید. به درستی که با کرامت‌ترین شما نزد خداوند با تقوی ترین شما است.»
دوست و یاور اصلی خانواده خداوند خالق انسان و تمامی پیامبران یکصد و بیست و چهارگانه و همه بندگان خالص و مومن خداوند است که البته خواستگاه رشد و پرورش بندگان خالص و مومن هم همان کانون خانواده است. کانون خانواده است که عبد می‌پرورد.
به هر صورت بافت خانواده تا حدود یکصد سال قبل در شکل گیری، رشد و کامل شدن تحت تعالیم دینی بود و روند مطلوب و تقریبا کم آسیبی را داشته است. اما از نیمه دوم قرن بیستم و اوایل قرن بیست و یکم و به اصطلاح دوران پسا مدرن تغییرات جدی در این کانونِ مهم پدیدار گشت چرا که گسترش رسانه‌های مکتوب صوتی تصویری و فضای مجازی خانواده و موجودیت آن را با آسیب و خطر جدی روبرو کرده است.
در کشورهای غربی کانون خانواده تقریبا رو به زوال و متلاشی شدن است. متاسفانه در ایران نیز در یکی دو دهه اخیر اتفاقات نامبارکی در حال وقوع است. در دوران جدید تنوع ابزار و فراوانی آن و جذابیت هایی که شیطانی است موجب خدشه بر کانون خانواده شده است.
در حال حاضر حدود هشتاد درصد دانسته‌ها، شنیده‌ها و دیده‌های فرزندان یک خانواده و حتی پدر و مادر از فضای مجازی و اینترنت و رایانه و گوشی‌های هوشمند و ماهواره ها تامین می‌شود به طوری که فرزندان خانواده گاهی دیگر زمانی برای غذا خوردن و صحبت با والدین هم ندارند! حتی همسران هم از این آسیب دور نمانده و مونس افراد یک خانواده شده گوشی های همراه و برنامه های اجتماعی آن!! دقیقا خطر از همین نقطه آغاز می‌شود. مطالعه و فرهنگ انتقال تجربه از نسل‌های قبل به نسل جدید رو ز به روز کمرنگ تر می شود و به جای کتاب و نصیحت بزرگترها، نسل جوان و نوجوان ما از فضای مجازی یاد می گیرد!
در گذشته بهترین سرگرمی دوران کودکی و نوجوانی شاهنامه خوانی و تعریف قصه‌های اصیل ایرانی و خواندن شعر و ادبیات زیر کرسی و در جمع خانواده بود. اما امروز جمع آوری اطلاعات مهم و حتی خیلی ارزشمند و حتی تحقیقات درسی و علمی نسل جدید هم از راه‌های دم دستی و فقط از اینترنت گرفته می‌شود و این سطح سواد عمومی را هم کاهش می‌دهد.
به دلیل وجود این ابزار گوناگون که همان راه‌های شیطان برای اغوای انسان است فاصله عمیق و یک گسل مانند بین نسل ها و فرزند و والدین ایجاد شده که این خود باعث دوری بیشتر فرزند از کانون خانواده می‌شود که انحرافات زیادی هم به دنبال دارد. معضل اعتیاد و ناهنجاری های اخلاقی و جنسی و .... که توسط رسانه‌های بیگانه هم تشدید شده و ماهواره ها در حال تغییر دادن فرهنگ خانواده ها هستند، از این نمونه است. حتی در این دوران موضوع جرایم اینترنتی مطرح شده که افراد بدون حضور و بدون مربی و کسی که کار خلاف با انها یاد بدهد، خودشان بزه انجام می دهند. که از نوادر روزگار ماست.
با این اوضاع به نظر می رسد با چند راهکار می‌توان به استحکام خانواده کمک کرد؛
اول: تسهیل ازدواج جوانان تا خطر انحراف و نفوذ شیطان در نسل جوان دور شود، ضمن آنکه با مسئولیت پذیری افراد در ازدواج آنها به رشد بالاتری رسیده و رفتارها کامل تر و منطقی تر خواهد شد.
دوم: باز گشت به زمان حضور جمعی خانواده در کنار هم با بهانه های منطقی و معقول و همینطور جذاب برای نسل جوان . در این زمینه حدیثی از امام رضا (ع) داریم که یک مسلمان وقت خود را به سه قسمت تقسیم کند: یکی بخش کار و تولید که منجر به کسب در آمد برای خانواده می شود. دوم بخش استراحت و تجدید قوای بدنی که حدود یک سوم از شبانه روز است. سوم بخش تفریح و سرگرمی که افراد خانواده باید در کنار هم اوقات بگذرانند. به نظر می رسد با تقویت و اجرای این بخش اصلی مشکل تضعیف ارتباط در خانواده حل می شود.
رفتن جمعی به کوه و دشت و صحرا و مراکز تفریحی و ورزشی و مراکز گردش خانوادگی برای بهبود روابط اعضای خانواده مفید است.
سوم: در آیه ای از قرآن کریم می فرماید همسران را مایه آرامش یکدیگر قرار دادیم و ... این یعنی خانواده باید محل آرامش باشد و همه اعضای خانواده آرامش حقیقی را در فضای خانواده تجربه کنند. که اکر این حس در فضای خانه ارضا نشود خطرات و تهدیدات زیادی را به دنبال دارد و اعتماد و انتقال تجربه را در فضای خانواده کمرنگ می‌کند.
چهارم: مراسم های دینی و حضور جمعی خانواده ها در آنها بسیار موثر است و سازنده. عزاداری ها و میلاد ائمه ع یکی از این نمونه هاست و همچنین ماه های محرم و صفر. اعیاد مذهبی و نماز جمعه و .... که فضای با هم بودن خانواده هاست.
پنجم: اگر فرزندان و همسران در خانواده محبت نبینند در بیرون از این کانون آن را جستجو می کنند. پس بهتر است این موضوع اولویت در خانواده باشد.
در مجموع باید گفت هر چند مشکلات و شرایط اقتصادی در این زمانه باعث شده صله رحم و روابط خانوادگی تضعیف شود اما فراموش نکنیم که کسب روزی حلال و تلاش برای آن به جهت بهتر زندگی کردن و رسیدن به آرامش است اما چنانچه این مسائل ما از اصل خانواده و آرامش دور کند به خطا رفته ایم. چه بسا گاهی با در آمد کمتر بتوان زندگی خانوادگی ارام تری داشت. امید است که با وجود فتنه‌ها ی فراوان و نقشه های دشمن برای کانون مقدس خانواده بتوانیم بیش از پیش ان را حفظ و پاسداری کنیم که همانا این توصیه بزرگان دین و اخلاق ماست.
منبع: ایران اسلامی
/1102001307