انتشار مصحف «بریل» / تاریخچه مصحف بریل در جهان

خط بریل

نابینایان برای نوشتن و خواندن از خطی به نام خط بریل بهره می­گیرند. این خط توسط « لوئی بریل» که خود نابینا بود اختراع گردید.

لازم به تذکر است که خط بریل از نشانه‌هایی برای حروف و صداها تشکیل شده که در همه کشورها و ملت‌ها یکسان بوده و مانند اعداد ریاضی از چپ به راست نوشته شده و مانند کتاب‌های لاتین از چپ آغاز می­گردد. در این روش کلمات به صورت آوانگاری نگارش یافته و به یکدیگر متصل نمی­شوند. بنابراین، خط بریل از نشانه‌ها و رموزی تشکیل شده که حکم حروف و کلمه را نداشته و نابینایان از لمس این نشانه‌ها، به مقصود نویسنده پی ­برده و قادر به خواندن می­شوند.

تاریخچه مصحف بریل در جهان

قرآن كريم به خط بريل، تا كنون چند بار در جهان اسلام به چاپ رسيده است؛ برای مثال، در سال ۱۹۵۲ در اردن، در سال ۱۹۶۶ در مصر، در سال ۱۹۷۶ در عربستان، در سال ۱۹۸۸ در تونس، در سال ۲۰۰۵ در کویت و در سال ۲۰۰۶ و ۲۰۰۷ در لیبی به چاپ رسيده است.

چاپ و صحافی این مصحف توسط بنیاد فرهنگی قرآنی روشندلان اصفهان صورت گرفته است. رسم الخط این مصحف نیز طبق استانداردهای بین المللی قرار دارد و بنابراین می تواند مورد استفاده ی تمامی نابینایان آشنا به خط بریل در سراسر دنیا قرار گیرد. این مصحف در قطع رحلی و در تیراژ ۱۰.۰۰۰ دوره منتشر شده است. هر دوره شامل ۱۰ جلد و هر جلد شامل ۳ جزء می باشد.

ویژگی ها:

مرکز طبع و نشر قرآن کریم جمهوری اسلامی آمادگی خود را جهت در اختیار قرار دادن فایل مربوط به مصحف بریل به چاپخانه های دارای سیستم چاپ بریل اعلام می دارد.

ضمن این که جهت سهولت دسترسی به این مصحف سازمان ها، نهادها، موسسات و اشخاص می توانند از طریق سایت مرکز طبع و نشر قرآن کریم جمهوری اسلامی به آدرس moshaf.org مراجعه کرده و از قسمت فروشگاه سفارش خود را ثبت نمایند.

این مصحف قابل استفاده برای قرآن پژوهان و قرآن آموزان نابینای عزیز، سازمان آموزش و پرورش استثنایی و مدارس نابینایی سراسر کشور، کلیه واحدهای بهزیستی ارائه خدمات به نابینایان، کتابخانه های بریل، واحدهای بهزیستی و نابینایان مسلمان دیگر کشورها می باشد.

احکام و استفتائات

بر این اساس، موارد زیر از دیدگاه مراجع عظام تقلید قابل تأمّل است:.

س: خانـم‌هاى نابينا به هنگام عادت ماهانه با تـوجه به ايـن كه قرآن براى آنها به‌صـورت برجسته نـوشته شده است و بايستى آن را در خواندن لمس كنند، آیا می‌توانند این کار را انجام دهند؟

ج: نبايد لمس كنند.[i]

س: آيا بر نابينايان لازم است در موقع فراگيرى قرائت قرآن و در وقت لمس اسامى طاهره كه با خط برجسته نوشته شده‌اند، وضو داشته باشند؟

ج: نقاط برجسته كه علامتند براى حروف اصلى حكم حروف اصلى را ندارند و دست زدن به آنها، در مواردى كه به مثابه علامت حروف قرآن كريم و اسماء طاهره استفاده مى‏شود، نياز به طهارت ندارد.[ii] در پاسخی دیگر بیان شده است "اگر نقاط برجسته علامت حروف‌اند، حكم آن حروف را ندارند؛ ولی اگر در نظر عرف آگاه، به مثابه خط محسوب شوند، در مس آنها رعایت احتیاط لازم است”.[iii]

[i]. استفتـائات امـام خمينـى، ج ۱، مسـأله ۱۷۲.

[ii]. اجوبة الاستفتائات، ج ۱: ۴۶.

[iii]. ر. ک. رساله اجوبة الاستفتاءات، ۱۳۸۸: ۳۱.

/1102101305