حجت الاسلام عالی: برای گشایش وقت چه عملی را انجام دهیم؟
سوره حجرات سوره ای است که مربوط به آداب و اخلاق است. 18 آیه بیشتر ندارد و خیلی در زندگی ما می تواند نقش داشته باشد. ما انسمان با قرآن خیلی زیاد نیست. قرآنی که رشته اتصال ما و حضرت حق است و عهد ما با خدا است. هر جور رابطه با قرآن باعث دستگیری و شفاعت ما است. هر کسی هر چقدر انسش بیشتر باشد شفاعت و دستگیری اش بیشتر است.
انس با قرآن
در روایت است که نگاه کردن به 4 چیز عبادت است. نگاه کردن به پدر و مادر، نگاه کردن به کعبه، نگاه کردن به علی بن ابیطالب علیه السلام و نگاه کردن به قرآن عبادت است. درباره قرائت قرآن خیلی روایت داریم.
برکت وقت
از پیغمبر اکرم صلی الله علیه و آله روایت است که می فرمایند: خانه هایتان را با تلاوت قرآن نورانی کنید و مثل قبرستانی قرارش ندهید که هیچ عبادتی در آن نمی شود که یهود و نصاری هم این چنین عمل می کنند که عبادتشان را در کنیسه به صورت جمعی انجام می دهند و در خانه هایشان خبری از عبادت نیست. خانه ای که در آن تلاوت قرآن هست وسعت پیدا می کند. هم وسعت مادی و هم وسعت معنوی. خیلی از گره ها را باز می کند. این اشتباه را باید مراقب باشیم که فقط در جای دسته جمعی قرآن خوانده نشود. روزانه حداقل 20 آیه تا 50 آیه خوانده شود. ما چون این کارها را نمی کنیم وقتمان بی برکت شده است.
برکت وقت یعنی عمر هفتاد ساله به اندازه دو هزار سال فایده دارد. مرحوم علامه حلی از علمای با عظمت ما است که کتاب های متعدد و مختلفی دارد، تعداد کتاب های ایشان را حساب کردند که ایشان چقدر باید وقت گذاشته باشد که این تعداد کتاب چاپ شده باشد وقتی حساب کردند دیدند از وقتی به دنیا آمده است باید روزی هزار خط نوشته باشد تا این تعداد کتاب به دست ما رسیده باشد. همه می دانیم حداقل از بیست سالگی باید شروع به نوشتن کتاب کرده باشند.
امیرالمومنین علیه السلام شبی هزار رکعت نماز می خواندند. وسعت وقت یعنی همین، یعنی کار در 16 ساعت را در یک ساعت انجام می دهند. طی الارض یعنی مسافت های طولانی را با چند قدم می رود در اینجا طی الزمان را هم بشنوید. زمان های طولانی را در چند دقیقه طی می کند. وسعت و برکت وقت، چیزی است که باید روی آن حساب کنیم.
حضرت زهرا سلام الله علیها سرشان شلوغ بود و نمی رسیدند کارهایشان را انجام بدهند و پیش پدر بزرگوارشان پیامبر صلی الله علیه و آله رفتند و فرمودند: من کارهایم زیاد است می شود یک خادمی برای من در نظر گرفته شود؟ پیغمبر اکرم صلی الله علیه و آله فرمودند: چیزی به تو می دهم که از خادم برایت بهتر است. 34 بار الله اکبر و 33 بار الحمدلله و 33 بار سبحان الله بخوان، که تسبیحات حضرت زهرا سلام الله علیها نام دارد. این تسبیحات یکی از خاصیت هایش گشایش وقت است. بر خواندن تسبیحات حضرت زهرا سلام الله علیها مداومت داشته باشید.
خانه ای که در آن قرآن خوانده می شود برای اهلش وسعت پیدا می کند. وسعتش مکانی نیست. به معنای این است که وقت و عمرشان وسعت پیدا می کند.
«وَاعْتَصِمُواْ بِحَبْلِ اللّهِ جَمِيعًا»1 تمسک به حبل الله داشته باشید که حبل الله یک مصداقش قرآن و یک مصداقش اهل بیت علیهم السلام هستند. در این آیه خدا می فرماید به حبل الله تمسک داشته باشید. نفرموده اند: تمسک داشته باشید و بالا بیایید، همین که چنگ بزنید خودشان شما را بالا می کشند و لازم نیست خودمان بالا بیاییم. انس با قرآن را سعی کنیم بیشتر شود به خصوص قرائتش و همه این ها مقدمه ای برای عمل کردن است.
مشخصات سوره حجرات
در خصوص سوره حجرات عرض کردیم این سوره 18 آیه دارد و از سور مدنی است که در مدینه بر پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله نازل شده است. در بین مفسرین معروف به سوره اخلاق و آداب است. چون هم ادب در مقابل خدا و هم در مقابل پیغمبر اکرم صلی الله علیه و آله و اولیاء خدا را آورده است و هم آداب برخورد مومنین که چطور با هم صمیمی و نزدیک شوند را آورده است. آداب و اخلاق همدلی بین مومنین و چیزهایی که باعث می شود از هم دور شوند در این سوره آمده است. امام صادق علیه السلام فرمودند: هر کسی که این سوره را بخواند از زوار پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله می شود و به معنای این نیست که به مدینه می رود بلکه معنایش این است که اخلاقی که در این سوره یاد می دهد شبیه اخلاق پیغمبر صلی الله علیه و آله است و به لقاء معنوی ایشان می رسیم. یعنی به آستان ایشان راهمان می دهند.
مثل هر سوره دیگری با «بسم الله الرحمن الرحیم» آغاز می شود. سوره توبه فقط «بسم الله الرحمن الرحیم» ندارد. می گویند چون می خواهد با غضب آغاز شود دیگر «بسم الله الرحمن الرحیم» ندارد. ولی ما آیات دیگری هم داریم که با غضب آغاز می شود ولی «بسم الله الرحمن الرحیم» را در ابتدایش دارد.
بعضی گفته اند سوره توبه، سوره ای کامل نیست و ادامه سوره انفال است. اکثر قریب به اتفاق سوره ها «بسم الله الرحمن الرحیم» دارد یعنی خداوند می خواسته این ادب را به ما آموزش بدهد که من که خدا هستم شروع سوره ها را با بسم الله آورده ام، شما هم برای شروع هر کاری این ادب را داشته باشید که بسم الله بگویید. هر کاری که می خواهید بکنید «بسم الله الرحمن الرحیم» داشته باشید. بزرگ ترین آیه قرآن «بسم الله الرحمن الرحیم» است و بعد از آن با عظمت ترین آیه، آیة الکرسی است.
تمام هدف قرآن که هدایت و تربیت و معرفت است در سوره حمد است و تمام سوره حمد هم در «بسم الله الرحمن الرحیم» وجود دارد. اگر خدا نخواهد ساده ترین کار هم نمی شود. خداباوری در «بسم الله الرحمن الرحیم» است و تمام «بسم الله الرحمن الرحیم» در باء است. چون یا باء استعانت است یا باء ابتدا است. هدایت و معرفت و خداباوری در باء است. نقطه زیر باء را برداریم باء بی معنا است. وجود مقدس معصوم شبیه آن نقطه است که اگر نباشد دیگر هدایت و خداباوری نیست، دیگر بی معنا است.
امام رضا علیه السلام از قول پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله فرمودند: «اِذا قالَ العَبدُ: «بِسمِ اللّهِ الرَّحمنِ الرَّحيمِ» قالَ اللّهُ ـ جَلَّ جَلالُهُ ـ : بَدَاَ عَبدى بِاسمى، وَ حَقٌّ عَلَىَّ اَن اُتـَمِّمَ لَهُ اُمورَهُ و اُبارِكَ لَهُ فى اَحوالِهِ»2 وقتی بنده من اول هر کاری «بسم الله الرحمن الرحیم» بگوید، بنده من با نام من آغاز كرده است. بر من است كه كارهايش را به انجام رسانم و او را در همه حال، بركت دهم.
امام صادق علیه السلام فرمودند: «إذا توضأ أحدكم أو أكل أو شرب أو لبس ثوبا وكل شئ یصنع ، ینبغی أن یسمی علیه ، فان هو لم یفعل كان الشیطان فیه شریكا»3 هر کاری را با بسم الله الرحمن الرحیم آغاز کنید و اگر نگفتید شیطان در آن کارتان شریک می شود و نصیبی برای شیطان خواهد بود.
هر کاری که در این عالم صورت می گیرد با اسماء الهی است. از اسباب استفاده می کند ولی می داند یک دست دیگری در کار است لذا اگر اسباب از کار افتاد می داند آن دست سر جایش است. اسباب ظاهری از کار افتاده است ولی اسم شافی خدا که از کار نیفتاده است.
به ما یاد دادند که بسم الله بگوییم و اگر بدانیم یا ندانیم اسماء خدا در این عالم کار می کنند. منتها اهل بیت علیهم السلام به ما یاد دادند که بسم الله بگویید و این کارمان یعنی اینکه فهمیده ایم که چه کسی پشت کار است. این کار برایمان قرب می آورد. می خوری ولی این خوردن قربی برایت نمی آورد. اگر اول خوابیدن «بسم الله الرحمن الرحیم» بگویی تا صبح نفس هایت ذکر و تسبیح خداوند است. خوابت نورانی است. این برکت برایت می آورد.
/1102101304
پی نوشت:
1.
سوره آل عمران آیه 103
2.
امالی(صدوق) ص 1774 - عيون اخبار الرضا ج 1 ، ص 300 ، ح 59
3.
المحاسن ص 433 .