بدان که خداوند نسبت به شکستنِ دلهای شکسته، گذشت نمی کند!
آنکه فقیهان و دین شناسان ژرف نگر را گرامی دارد، خدا را در روز قیامت ملاقات کند در حالی که از او راضی و خرسند است؛ و آنکه فقیه مسلمانی را توهین کند و قدرش را سبک دارد، خدا را در حالی که از او خشمگین است ملاقات کند.
وارث : در سال 648 قمری فرزندی از خاندانی پاک سرشت ولادت یافت که از مقربان درگاه باری تعالی قرار گرفت. نامش «حسن» و معروف به آیت الله علامه حلی است. علامه حلی در پی دعوت سلطان محمد اولجایتو، به ایران آمد و تا سال 716 قمری در ایران تلاش و خدمات ارزنده ای را انجام داد و پرچم ولایت و عشق و محبت خاندان طهارت (ع) را در سراسر قلمرو مغولان به اهتزاز در آورد و پس از مرگ محمد خدابنده به وطن خویش حله بازگشت و تا آخر عمر شریفش منصب مرجعیت و فتوا و زعامت شیعیان را به عهده داشت .آثار بسیار زیادی از وی در فقه، اصول، احکام، حدیث، رجال، تفسیر و منطق بجای مانده است که باعث عظمت و سرافرازی شیعه می باشد. این عالم وارسته در گفتاری به فرزندش بیان می دارد:
بدان ای فرزندم: که خداوند بر فرمانبرداری اش یاری ات کناد و بر انجام نیکی ها و ملازمت خوبی ها توفیقت دهد. بر آنچه رضای او در آن است رهنمونت سازد و به هر آنچه از خوبی ها آرزو داری تو را برساند. در دنیا و آخرت تو را با «راحت دلی» و »چشم روشنی» همراه سازد. همانا من در این کتاب (قواعد الاحکام ) اساره فتاوای احکام را برایت خلاصه کردم و قواعد شریعت را با عباراتی کوتاه و قلمی روان، روشن ساختم «سمت رشد»و راه حق را بر تو واضح کردم. این در حالی است که پنج دهه از عمرم را پشت سر نهاده ، وارد ششمین دهه عمرم می شوم.
چون خدا وصیت را بر من واجب کرده، بویژه به هنگام احساس مرگ، امر بدان کرده است: تو را سفارش می کنیم: تقوا را از دست مده، زیرا، تقوا راه و روشنی است که از پیامبر (ص) باقی مانده و فریضه ای الهی است که مواظبت بر آن بر همه واجب است. تقوا زرهی است نگهدار انسان از بدیها و توشه ای است جاویدان، آن سودمندترین زاد است برای روزی که انسان تنها و چشم ها نگران است .
دستورهای الهی را بجان بنوش، رضای او را ملازم باش، مکروهات را دوری گزین و از محرمات منزجر باش، عمرت را در تحصیل کمالات سپری کن و لحظه های زندگی ات را در گردآوری فضیلت های علمی و عروج از پستی نقصان به قله کمال و از فرودگاه جهل به اوج عرفان بکار گیر. نیکی ها را گسترش ده و برادرانت را در رسیدن به کمالات یاری کن. بدی را از برادران مؤمنت به نیکی سزا ده، نیکوکاران را با منت و آغوش باز بپذیر. با پست همتان رفاقت مکن و از معاشرت نادانان دوری کن؛ چه رفاقت آنان اخلاق تو را پست کرده و سبب جایگزینی خصایص ناپسند در وجود تو می گردد .
بر تو باد به ملازمت علماء و همنشینی با صاحبان فضیلت؛ چه این مصاحبت وجودت را آماده تحصیل کمالات کرده و مهارت در استنباط مجهولات را به دنبال دارد. سعی کن امروز تو از دیروزت بهتر باشد و در هر لحظه ای از کمالی نو بر خوردار گردی. بر تو باد به صبر و بردباری و توکل بر خداوند و خوشنودی بر آنچه از دنیا به تو می رسد. در هر شب و روز از خود حساب رسی کن. بسیار از پروردگات آمرزش خواه. (زیرا در هیچ لحظه ای سپاس او را چنانچه بایسته است نتوانی). از نفرین مظلوم بویژه یتیمان و بیوه زنان بترس و بدان که خداوند نسبت به شکستن دل های شکسته، گذشت نمی کند!
بر تو باد به صله رحم؛ چرا که این عمل عمر را افزون سازد. بر تو باد به حسن خلق و برخورد نیک که رسول الله فرموده است: شما توان آن ندارید که مردم را با اموال خود یاری کنید، پس با برخورد نیک، آنان را خوشنود سازید. بر تو باد به نیکی با اولاد پیامبر و پیوند با آنان، چرا که خدا درباره آنان سفارش مؤ کد کرده و دوستی آنان را مزد رسالت قرار داده است. پیامبر (ص) در این زمینه فرموده است: چهار دسته را روز قیامت شفاعت کنم، هر چند با گناه اهل دنیا به صحرای محشر حاضر شوند: آنکه اولاد مرا یاری کند. آنکه از اموالش به اولاد تنگدست کمک کند. کسی که با زبان و قلب، آنان را دوست بدارد. آنکه تلاش کند در انجام حوایج و نیازهای اولاد تبعید شده و رانده شده من.
آنکه فقیهان و دین شناسان ژرف نگر را گرامی دارد، خدا را در روز قیامت ملاقات کند در حالی که از او راضی و خرسند است؛ و آنکه فقیه مسلمانی را توهین کند و قدرش را سبک دارد، خدا را در حالی که از او خشمگین است ملاقات کندبر تو باد به ژرف اندیشی و تفقه در دین و تلاش در جهت فزودنِ آن، چرا که امیر مومنان علی (ع) به فرزندش فرمود: در دین ژرف بیندیش و فقیه گرد! چون فقها جانشین پیامبرانند. برای طالب علم، هر آنچه در آسمان و زمین است استغفار می کنند؛ حتی مرغ ها در هوا و ماهی ها در دریا! فرشتگان باخرسندی بالهای خود را برای زالب علم پهن می کنند.
مبادا که دانش خویش را کتمان کنی و بر روی نیازداران نگشایی، که خدای تعالی می فرماید: آنانکه پیام های وحی ما را که برای انسانها تعیین کرده ایم و در کتاب به روشنی بازگو نموده ایم می پوشانند؛ بر این گروه نفرین خدا و نفرین نفرین شدگان باد. و رسول خدا (ص) فرمود: هنگامی که بدعت (نوآوریهای بر خاسته از رسوبات ملی، قومی، توارثی، فرهنگی به دور از دین) پیدا شد، بر دانشمندان است که دانش خود را آشکار سازند، آنان که چنین نکنند، نفرین خدا بر آنها باد.
منابع:
بدان ای فرزندم: که خداوند بر فرمانبرداری اش یاری ات کناد و بر انجام نیکی ها و ملازمت خوبی ها توفیقت دهد. بر آنچه رضای او در آن است رهنمونت سازد و به هر آنچه از خوبی ها آرزو داری تو را برساند. در دنیا و آخرت تو را با «راحت دلی» و »چشم روشنی» همراه سازد. همانا من در این کتاب (قواعد الاحکام ) اساره فتاوای احکام را برایت خلاصه کردم و قواعد شریعت را با عباراتی کوتاه و قلمی روان، روشن ساختم «سمت رشد»و راه حق را بر تو واضح کردم. این در حالی است که پنج دهه از عمرم را پشت سر نهاده ، وارد ششمین دهه عمرم می شوم.
چون خدا وصیت را بر من واجب کرده، بویژه به هنگام احساس مرگ، امر بدان کرده است: تو را سفارش می کنیم: تقوا را از دست مده، زیرا، تقوا راه و روشنی است که از پیامبر (ص) باقی مانده و فریضه ای الهی است که مواظبت بر آن بر همه واجب است. تقوا زرهی است نگهدار انسان از بدیها و توشه ای است جاویدان، آن سودمندترین زاد است برای روزی که انسان تنها و چشم ها نگران است .
دستورهای الهی را بجان بنوش، رضای او را ملازم باش، مکروهات را دوری گزین و از محرمات منزجر باش، عمرت را در تحصیل کمالات سپری کن و لحظه های زندگی ات را در گردآوری فضیلت های علمی و عروج از پستی نقصان به قله کمال و از فرودگاه جهل به اوج عرفان بکار گیر. نیکی ها را گسترش ده و برادرانت را در رسیدن به کمالات یاری کن. بدی را از برادران مؤمنت به نیکی سزا ده، نیکوکاران را با منت و آغوش باز بپذیر. با پست همتان رفاقت مکن و از معاشرت نادانان دوری کن؛ چه رفاقت آنان اخلاق تو را پست کرده و سبب جایگزینی خصایص ناپسند در وجود تو می گردد .
بر تو باد به ملازمت علماء و همنشینی با صاحبان فضیلت؛ چه این مصاحبت وجودت را آماده تحصیل کمالات کرده و مهارت در استنباط مجهولات را به دنبال دارد. سعی کن امروز تو از دیروزت بهتر باشد و در هر لحظه ای از کمالی نو بر خوردار گردی. بر تو باد به صبر و بردباری و توکل بر خداوند و خوشنودی بر آنچه از دنیا به تو می رسد. در هر شب و روز از خود حساب رسی کن. بسیار از پروردگات آمرزش خواه. (زیرا در هیچ لحظه ای سپاس او را چنانچه بایسته است نتوانی). از نفرین مظلوم بویژه یتیمان و بیوه زنان بترس و بدان که خداوند نسبت به شکستن دل های شکسته، گذشت نمی کند!
بر تو باد به صله رحم؛ چرا که این عمل عمر را افزون سازد. بر تو باد به حسن خلق و برخورد نیک که رسول الله فرموده است: شما توان آن ندارید که مردم را با اموال خود یاری کنید، پس با برخورد نیک، آنان را خوشنود سازید. بر تو باد به نیکی با اولاد پیامبر و پیوند با آنان، چرا که خدا درباره آنان سفارش مؤ کد کرده و دوستی آنان را مزد رسالت قرار داده است. پیامبر (ص) در این زمینه فرموده است: چهار دسته را روز قیامت شفاعت کنم، هر چند با گناه اهل دنیا به صحرای محشر حاضر شوند: آنکه اولاد مرا یاری کند. آنکه از اموالش به اولاد تنگدست کمک کند. کسی که با زبان و قلب، آنان را دوست بدارد. آنکه تلاش کند در انجام حوایج و نیازهای اولاد تبعید شده و رانده شده من.
آنکه فقیهان و دین شناسان ژرف نگر را گرامی دارد، خدا را در روز قیامت ملاقات کند در حالی که از او راضی و خرسند است؛ و آنکه فقیه مسلمانی را توهین کند و قدرش را سبک دارد، خدا را در حالی که از او خشمگین است ملاقات کندبر تو باد به ژرف اندیشی و تفقه در دین و تلاش در جهت فزودنِ آن، چرا که امیر مومنان علی (ع) به فرزندش فرمود: در دین ژرف بیندیش و فقیه گرد! چون فقها جانشین پیامبرانند. برای طالب علم، هر آنچه در آسمان و زمین است استغفار می کنند؛ حتی مرغ ها در هوا و ماهی ها در دریا! فرشتگان باخرسندی بالهای خود را برای زالب علم پهن می کنند.
مبادا که دانش خویش را کتمان کنی و بر روی نیازداران نگشایی، که خدای تعالی می فرماید: آنانکه پیام های وحی ما را که برای انسانها تعیین کرده ایم و در کتاب به روشنی بازگو نموده ایم می پوشانند؛ بر این گروه نفرین خدا و نفرین نفرین شدگان باد. و رسول خدا (ص) فرمود: هنگامی که بدعت (نوآوریهای بر خاسته از رسوبات ملی، قومی، توارثی، فرهنگی به دور از دین) پیدا شد، بر دانشمندان است که دانش خود را آشکار سازند، آنان که چنین نکنند، نفرین خدا بر آنها باد.
منابع:
1-قرآن کریم، سوره شوری: آیه 22؛ سوره بقره: آیه 158.
2-حرعاملی، وسائل الشیعه، ج 5: 274؛ ج 8: 513؛ ج 11: 556.
3-بروجردی، جامع احادیث الشیعه ، ج 1/93.
4-کلینی، کافی، ج 1: 54.
5-جمعی از نویسندگان، دستور العملهای عرفانی از علمای بزرگ اخلاق: 18.
/1102101305