فرق علم غیب امام با پیغمبر و خداوند

وارث: حضرت آیت‌الله العظمی صافی به پرسشی درباره تفاوت علم غیب امام با پیغمبر و خداوند پاسخ گفته است. 

متن پرسش مطرح شده وپاسخ این مرجع تقلید شیعیان بدین شرح است:

پرسش:درباره علم غیب پیغمبر اکرم (ص) و ائمّه طاهرین علیهم‌السلام توضیح دهید و درضمن ـ باتوجه‌به ‌این اصل که کسی با خدا در علم و سایر صفات کمالیه جمالیه شریک نیست ـ فرق علم خدا با علم امام و علم امام با پیغمبر را بیان کنید؟

پاسخ:هرکس تاریخ و احادیث و کتاب‌های سیره و تراجم را مطالعه کند در این امر که حضرت رسول خدا (ص) و ائمّه طاهرین علیهم‌السلام از امور غیبی بسیاری خبر داده‌اند و اغلب آنها با کمی فاصله در خارج واقع شده است شکّ نخواهد کرد.

این اخبار خصوصاً آنچه از شخص رسول اکرم (ص) و امیرالمؤمنین (ع) رسیده بسیار زیاد است که هریک از آنها جزء معجزات بزرگ این خاندان به‌حساب می‌آیند.

حتّی به تصدیق افرادی چون ابن‌خلدون در موارد زیادی امام جعفر صادق (ع) از امور غیبی خبر می‌دادند؛[۱] البتّه فرق بین علم غیب خدا و علم آن بزرگواران این است که علم خدا بالذّات است ولی علم پیغمبر و امام غیرذاتی است، یعنی ازطرف خداوند به آنها اعطا شده است.

 

خدا در همه صفات کمالیه یکتا و بی‌همتا و بی‌نیاز از غیر است ولی پیغمبر و امام در علم و در همه صفات کمالیه دیگری که دارند محتاج به خدایند و در یک کلام، چه در ناحیه وجود یا در صفات هرچه دارند همه را از خدا دارند. همه قائم به او، عالم و قادر و موجود به او هستند.

و امّا فرق پیغمبر و امام در آگاهی از امور غیبی از این جهت است که در علم پیغمبر، بشری میان او و عالم غیب واسطه نیست درحالی‌که ائمّه علیهم‌السلام بخشی از این علم را از پیغمبر (ص) کسب کرده‌اند.

در هر صورت آنچه مسلّم است آگاهی آن بزرگواران و اخبار ایشان از امور غیبی است که مثل آفتاب در وسط آسمان روشن و ثابت است.

در این مورد هرکس بخواهد به‌طور مفصّل از خبرهای غیبی آگاهی به دست آورد باید به کتاب‌های سیره و تواریخ ائمّه علیهم‌السلام رجوع کند.