حاج علی قربانی: دعا به تنهایی کسی را به جایی نرسانده است

یکی از اصحاب امام صادق علیه السلام، زراره¹ است که می گوید خدمت امام رسیدم و امام مطالبی را در مورد آخرالزمان فرمودند. من جمله اینکه در اخرالزمان دین داری سخت می شود. دین داری مثل این است که شما آتش را در کف دستتان بخواهید نگه دارید یا مثل این است که بوته خاری را در دستتان داشته باشید و بخواهید حمل کنید. زراره سوال می کند اگر ما آخرالزمان را درک کردیم و بخواهیم دین دار باشیم و دینمان را حفظ کنیم تکلیف چیست؟

امام صادق علیه السلام یک دعایی را به جناب زراره تعلیم می کنند. می فرمایند این دعا را در آخرالزمان زیاد تکرار کنید و مداومت داشته باشید. در کتاب مراقبات مرحوم میرزا جواد آقای ملکی تبریزی هم می فرماید این دعا را بعد از هر نماز واجبتان بخوانید.

دعا این چنین است: «اَللَّهُمَّ عَرِّفْنِي نَبِيَّکَ فَإِنَّکَ إِنْ لَمْ تُعَرِّفْنِي نَبِيَّکَ لَمْ أَعْرِفْ حُجَّتَکَ عَرِّفْني حُجَّتَکَ فَإِنَّکَ إِنْ لَمْ تُعَرِّفْنِي حُجَّتَکَ ضَلَلْتُ عَنْ دِينِي...» حضرت فرمودند بر این دعا مداومت داشته باشید تا بتوانید دین دار باقی بمانید.

1) دعا به تنهایی کسی را به جایی نرسانده است.

نکته اول این است که در بحث دعا بعضی ها فکر می کنند این ادعیه که ائمه معصومین علیهم السلام دستور فرموده اند به صرف خواندنش کفایت می کند. نکته اول این است که دعا به تنهایی فایده ندارد. اگر می خواهید دعا تاثیر خودش را داشته باشد باید در پس و پیش آن دعا، شما اهل تلاش باشید. بعضی از بزرگان می گویند اگر دعا کنید و اهل تلاش نباشید نه تنها مفید نیست بلکه ممکن است مضر هم باشد.

قرآن می فرماید: هیچ کسی به هیچ جایی نمی رسد مگر در سایه تلاش و کوشش. در سایه صبر و تلاش و کوشش است که کسی به جایی می رسد.

در دعا می فرماید: خدایا خودت خودت را به ما بشناسان. چون که کسی دیگر نمی تواند خدا را به ما بشناساند. در مناجات ابوحمزه ثمالی می فرماید: من به واسطه خودت تو را شناختم. با مطالعه و منبر و این حرف ها نیست اما آن تیر نهایی به دست خود خدا است. مسیر توحید و ولایت رفتنی نیست بردنی است. باید از خود اهل بیت علیهم السلام و خدا بخواهیم که خودشان را به ما بشناسانند.

2) خدایا اگر تو خودت را به من نشناسانی من هیچ وقت نمی توانم نبی تو را هم بشناسم. اصلا نبی شناسی در سایه توحید است. این دعا، توحید را به ما یاد می دهد. می گوید اگر کسی نبی را نشناخت خدا را هم نمی تواند بشناسد. این ها که امدند سقیفه را برپا کردند چون پیغمبر را نشناختند. فکر می کردند که پیامبر صلی الله علیه و آله یک دینی را آورده است و در سایه آن دین ریاستی را برپا کرده است و وقتی از دنیا رفت این مسیر به ما منتقل می شود و ما خلیفه اش می شویم. آن اشخاصی که ادعای خلافت کردند خدا را هم نشناخته بودند. چون پیغمبر صلی الله علیه و آله را نشناخته بود گفت من خلیفه هستم.

کسی که پیغمبر را هم نشناسد امام هم نمی تواند بشناسد. یکی از شاخصه های مهمی که می شود امام را شناخت بحث عدالت امام است. در روایت می فرمایند که امام را به چند چیز بشناسید که یکی از آنها عدالت است. امام را از عدالتش بشناسید. یکی از مهم ترین اتفاقاتی که در آخرالزمان می افتد این است که عدالت برپا می شود. همه مذاهب بحث منجی را دارند ولی هیچ مذهبی بحث منجی را مثل شیعه نکرده است.

یک روایت است که می گوید ایام الله سه روز بیشتر نیست. ایام الله آن ایامی است که خدا در آن روز جلوه می کند. آن سه روز از این قرار است: اولین روز، روز ظهور حضرت ولی عصر عجل الله تعالی فرجه الشریف است. بزرگ ترین روزی است که خدا به تمامه در آن روز تجلی می کند. تازه این هم روز نهایی نیست. دومین روز، روز رجعت است. روز سوم که در روایت تعبیر شده است روز قیامت است. خداوند در آنجا به تمامه تجلی می کند و صدا می زند امروز مالک کیست؟ سلطان و حکم دهنده کیست؟ آنجا روایت است که حضرت امیر علیه السلام جواب خدا را می دهد و می فرماید: «للواحد القاهر القهار». آن روز روزی است که عدالت محض می خواهد اتفاق بیفتد.

عدل در لغت یعنی وضع هر شیئی در جای خودش. هر چیزی در جای خودش که قرار بگیرد می گویند عدالت برقرار شده است. روز قیامت روز عدالت است. یک شخصی خدمت امام باقر علیه السلام آمد و گفت: چطور است که کسانی که از محبین شما هستند کفترباز هستند. امام فرمود: اگر شیعیان و محبین ما گناهی مرتکب می شوند برای خودشان نیست. این برای این است که طینتشان با طینت دشمنان مخلوط شده است و این برای آن طینت خبیثه ای است که مخلوط با طینت طیبه این ها شده است. حضرت فرمود: فردای قیامت این ها هر کدام به جای اصلی خودشان برمی گردد. اعمالی که این ها انجام دادند اگر عبادتی است برای ما است.

برای اینکه این اتفاق بیفتد، خدا دو روز را مقدمه قرار داده است: یک روز، روز ظهور حضرت حجت عجل الله تعالی فرجه الشریف و دیگری روز رجعت هستند. این ها مقدمه قیامت است. ظرف تحمل قیامت با این ها اتفاق می افتد.

ادامه دعا می فرماید: اگر حجتت را نشناختم دینت را هم نمی توانم بشناسم. کسانی که امام را نشناختند اصلا دین ندارند. امام را به چند چیز می شناسند که یکی عدل او است و همه بر این موضوع اذعان کرده اند، بس که امیرالمومنین علیه السلام اهل عدالت بود.

عدالت جهانی در زمان حضرت ولی عصر عجل الله تعالی فرجه الشریف است. سه جنگ جهانی مهم حضرت با محبین است. روزی که حضرت صدیقه کبری سلام الله علیها تشریف می آورند و عدالت را ایشان به پا می کند آن روز روزی است که حضرت سیدالشهدا علیه السلام با حالت عجیبی می آیند و شبیه ترین روز به روز عاشورا، روز قیامت است. چون همه در آن روز از هم فرار می کنند و فقط ائمه معصومین علیهم السلام هستند که به دنبال شفاعت هستند. روز عاشورا هم همه از هم فرار می کردند.

/1102101304

پی نوشت:

1)    

زُرارَة بن اَعْیَن بن سُنسُن شَیبانی کوفی، (ولادت حدود ۷۰ - وفات ۱۵۰ هجری قمری) صحابه خاص امام باقر (ع)، امام صادق (ع) و امام کاظم (ع) و از بزرگ‌ترین فقها و متکلمان شیعه و از اصحاب اجماع. امام جعفر صادق(ع) او را از برترین اصحاب خود برشمرده و درباره اش گفته‌است: «اگر زراره نبود، احادیث پدرم از میان می رفت.» و او را به بهشت بشارت داده و از جمله مخبتین، اوتاد الارض، السابقون السابقون و ... برشمرده است. زراره از خاندان بزرگ آل اعین است که افراد بسیاری از این خاندان جزو اصحاب ائمه(ع)، راویان بزرگ و فقهای شیعه بوده‌اند. گویا زراره تألیفات فراوانی داشته، اما در آثار رجالی، تنها نام کتاب الاستطاعة والجبر والعهود، ذکر شده است و به نام دیگر آثار او اشاره‌ای نشده است.