شنبه های قرآنی/ مختصری درباره سوره مبارکه واقعه
واقعه یعنی حادثه و رخداد و این سوره مکی است.
وارث: در این سوره، واقعه روز قیامت و چگونگی آن و دسته بندی انسانها در آن روز بیان شده است. در آغاز سوره می خوانیم:
وقتی واقعه (قیامت) رخ دهد (البته) در وقوع آن دروغی نیست، پست کننده (و) بالابرنده است؛ هنگامی که زمین با تکان (سختی) لرزانده شود و کوه ها به شدت هر چه تمام کوبیده شوند، پس (ذره ذره شوند و چون) غباری پراکنده شوند؛ و شما سه دسته شوید.
یاران دست راست، کدامند یاران دست راست؟ و یاران دست چپ، کدامند یاران دست چپ؟ و سبقت گیرندگان (در خیر) که به سوی رحمت خدا سبقت می گیرند.
پس از آن به شرح وضع و حال نیکوی السابقون یعنی همان سبقت گیرندگان که ممتازترین گروهند می پردازد:
آنان همان مقربان (خدا) هستند، در باغستانهای پر نعمت. گروهی از پیشینیان، و اندکی از متأخران. بر تخت های جواهرنشان، که روبروی هم بر آنها تکیه داده اند. پسران جاودان (بهشتی برای خدمت، پروانه وار) به گردشان می چرخند. با جام ها و تنگ ها و پیاله هائی از باده ناب (که) نه از آن دردسر گیرند و نه بی خود شوند، و میوه، از هر چه اختیار کنند، و از گوشت پرنده هر چه بخواهند، و حوران درشت چشم، همانند مروارید نهان در میان صدف،. (اینها) پاداشی است برای آنچه می کردند. در آنجا نه حرف بیهوده می شنوند و نه (سخنی) گناه آلود. (در آنجا) سخنی جز سلام و گفتار سالم نیست.
در روایتی از این عباس آمده است که از رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) معنای آیه شریفه و السابقون السابقون، اولئک المقربون، فی جنات النعیم را پرسیدم. فرمود: جبرئیل به من گفت: اینان عبارتند از علی (علیه السلام) و شیعیان او. آری علی (علیه السلام) و شیعیانش جلوتر از هر کس دیگر به بهشت در می آیند و به خاطر کرامت و احترامی که نزد خدا دارند مقرب درگاه اویند.
در آیه 79 در زمینه بهره و استفاده از حقایق قرآن می خوانیم:
جز پاک شدگان بر آن (قرآن) دست ندارند.
آری هر چه پاکی روح و صفای دل انسان بیشتر باشد، از حقایق و مفاهیم آن بیشتر می تواند بهره مند شود. علم قرآن مانند سایر علوم نیست و برای دسترسی به سرچشمه های زلال و حقایق والای آن علاوه بر فکر و اندیشه، نیاز به طهارت و پاکی ظاهری و باطنی است؛ پاکی در سخن و کلام، پاکی در فکر و اندیشه، پاکی در نیت و اراده، پاکی در عمل و کردار. پاکان از قرآن بهره های بسیاری می برند که دیگران هرگز بدان دسترسی ندارند.
این حقیقت بسیار مهمی است و آنان که به دنبال دستیابی به معارف والای قرآنند و نیز دانش پژوهان علوم دینی و قرآن، باید بدان کاملا توجه کنند و برای اینکه از حقایق قرآن بهره بیشتری ببرند، از معصیت و نافرمانی خداوند دوری گزینند.
پاک ترین و والاترین انسانها، یعنی رسول اکرم (صلی الله علیه و آله و سلم) و اهل بیت شریفش که بنابر آیه 33 سوره احزاب، خداوند آنان را از هر آلودگی پاک داشته است، برترین بهره را از قرآن دارند.
وقتی واقعه (قیامت) رخ دهد (البته) در وقوع آن دروغی نیست، پست کننده (و) بالابرنده است؛ هنگامی که زمین با تکان (سختی) لرزانده شود و کوه ها به شدت هر چه تمام کوبیده شوند، پس (ذره ذره شوند و چون) غباری پراکنده شوند؛ و شما سه دسته شوید.
یاران دست راست، کدامند یاران دست راست؟ و یاران دست چپ، کدامند یاران دست چپ؟ و سبقت گیرندگان (در خیر) که به سوی رحمت خدا سبقت می گیرند.
پس از آن به شرح وضع و حال نیکوی السابقون یعنی همان سبقت گیرندگان که ممتازترین گروهند می پردازد:
آنان همان مقربان (خدا) هستند، در باغستانهای پر نعمت. گروهی از پیشینیان، و اندکی از متأخران. بر تخت های جواهرنشان، که روبروی هم بر آنها تکیه داده اند. پسران جاودان (بهشتی برای خدمت، پروانه وار) به گردشان می چرخند. با جام ها و تنگ ها و پیاله هائی از باده ناب (که) نه از آن دردسر گیرند و نه بی خود شوند، و میوه، از هر چه اختیار کنند، و از گوشت پرنده هر چه بخواهند، و حوران درشت چشم، همانند مروارید نهان در میان صدف،. (اینها) پاداشی است برای آنچه می کردند. در آنجا نه حرف بیهوده می شنوند و نه (سخنی) گناه آلود. (در آنجا) سخنی جز سلام و گفتار سالم نیست.
در روایتی از این عباس آمده است که از رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) معنای آیه شریفه و السابقون السابقون، اولئک المقربون، فی جنات النعیم را پرسیدم. فرمود: جبرئیل به من گفت: اینان عبارتند از علی (علیه السلام) و شیعیان او. آری علی (علیه السلام) و شیعیانش جلوتر از هر کس دیگر به بهشت در می آیند و به خاطر کرامت و احترامی که نزد خدا دارند مقرب درگاه اویند.
در آیه 79 در زمینه بهره و استفاده از حقایق قرآن می خوانیم:
جز پاک شدگان بر آن (قرآن) دست ندارند.
آری هر چه پاکی روح و صفای دل انسان بیشتر باشد، از حقایق و مفاهیم آن بیشتر می تواند بهره مند شود. علم قرآن مانند سایر علوم نیست و برای دسترسی به سرچشمه های زلال و حقایق والای آن علاوه بر فکر و اندیشه، نیاز به طهارت و پاکی ظاهری و باطنی است؛ پاکی در سخن و کلام، پاکی در فکر و اندیشه، پاکی در نیت و اراده، پاکی در عمل و کردار. پاکان از قرآن بهره های بسیاری می برند که دیگران هرگز بدان دسترسی ندارند.
این حقیقت بسیار مهمی است و آنان که به دنبال دستیابی به معارف والای قرآنند و نیز دانش پژوهان علوم دینی و قرآن، باید بدان کاملا توجه کنند و برای اینکه از حقایق قرآن بهره بیشتری ببرند، از معصیت و نافرمانی خداوند دوری گزینند.
پاک ترین و والاترین انسانها، یعنی رسول اکرم (صلی الله علیه و آله و سلم) و اهل بیت شریفش که بنابر آیه 33 سوره احزاب، خداوند آنان را از هر آلودگی پاک داشته است، برترین بهره را از قرآن دارند.
گلستان سوره‌ها – ص 72
محمدحسین جعفری
/1102001307