عبرت های داستان بنی اسرائیل برای منتظران ظهور
آیت‌الله مدرسی در ابتدای این جلسه پس از قرائت آیات 30 تا 33 سوره مبارکه دخان، گفت: تفاوت‌های انسان اولیه با انسان امروزی آنقدر زیاد است که شاید نتوان مقایسه کرد، انسان امروزی در زمینه علم و فرهنگ پیشرفت قابل توجهی داشته است. ما نیز باید به دنبال علم و فرهنگ باشیم که در تعابیر دینی از آن به عنوان «عبرت» یاد شده است.
وی افزود: عبرت در گرو استفاده از تجربیات دیگران است، اگر هر کسی بخواهد فقط از تجربیات خودش استفاده کند حداقل 7 یا 8 قرن نیاز به زندگی دارد. تجربه‌های دیگران دو نوع است؛ اول تجارب شخصی که منحصر به فرد است و ممکن است برای همه نتیجه مشابه نداشته باشد، البته در همین تجارب شخصی، سفارش به پیروی از انبیاء و صالحین شده است.
این مفسر بیان کرد: دومین و مهم‌ترین نوع تجربه، تجربه‌ای است که جوامع و تمدن‌ها کسب می‌کنند، در طول تاریخ 21 نوع تمدن مختلف داشته‌ایم که مورخان آن‌ها را ثبت کرده‌اند. فرعون نیز بری خودش به تنهایی یک تمدن بود که نه پدر و نه پسر داشت، یعنی نه قبل از او چیزی بود و نه بعد از مرگش چیزی به‌جا گذشت.
وی اظهار کرد: یکی از دلایلی که داستان حضرت موسی(ع)، بنی‌اسرائیل و فرعون بارها در قرآن ذکر شده این است که دارای عبرت‌هایی برای تمام تاریخ است حال آن‌که خود قرآن نیز معجزه‌ای برای همه زمان‌هاست، در روایتی حضرت محمد(ص) می‌فرمایند ازتاریخ بنی‌اسرائیل عبرت بگیرید و آن را تکرار نکنید.
آیت‌الله مدرسی در مورد داستان حضرت موسی(ع) گفت: دو جریان متفاوت در این‌جا وجود دارد؛ اول جریان حضرت موسی(ع) و بنی‌اسرائیل سپس جریان فرعون و آل‌فرعون است، فرعون به دلیل دو صفت نادرست نابود شد، اول اینکه علو داشت یعنی به داشته‌هایش بسیار غرور می‌ورزید و دچار تغییر شده بود. در این رابطه ما روایتی داریم که هرکس در درون خود فرعونی دارد و امکان دارد از فرط غرور و تکبر دچار عذاب الهی شود.
وی افزود: دومین صفت ناپسند فرعون اسراف کردن بود، فرعون همه کارهایش بدون حدود و ضوابط بود، او قبل از اینکه غرق شود بسیار با زیردستانش رفتار نادرستی داشت و در مورد برده‌ای که فرار کرده بود دستور داد آن برده را در دریا غرق کنند، در صورتی که این حکم برای خودش اجرا شد.
این مفسر بیان کرد: خداوند در چند مرحله انسان را دادگاهی می‌کند، ابتدایی‌ترین دادگاه برای هر کسی وجدان اوست، بعد از آن دادگاه دنیوی در حضور مؤمنان است، سپس در قبر اعمال مورد بررسی قرار می‌گیرد و دادگاه آخر نیز روز قیامت است. اما علاوه بر این چند مورد دادگاهی به نام رحمت الهی است به این معنا که خدای کریم هرگز به بنده‌اش ظلم نمی‌کند و در هر مرحله‌ای از زندگی او حاضر به بخشش بنده است.
وی اظهار کرد: خدا می‌فرماید ما بنی‌اسرائیل را با توجه به شناخت آن‌ها انتخاب کردیم و آن‌ها را وارث فرعون قرار دادیم، چون در آن زمان قومی بهتر از آنان وجود نداشت. ویژگی بارز قوم بنی‌اسرائیل که باعث شد خدا اموال فرعون را برای آنان بگذارد این بود که آن‌ها در برابر ادعای خدایی فرعون و شرک به خدا مبارزه کردند و کشته نیز دادند که این اخلاق الهی نیز میراث حضرت یوسف(ع) برایشان بود، هرچند که خودشان بعدها دچار اختلاف و انحراف شدند.
این فقیه اظهار کرد: کشتی‌هایی که در دریا گم می‌شوند از وسیله‌ای به نام قطب‌نما استفاده می‌کنند ما نیز در زندگی باید همواره هدایت الهی را سرمشق خود کنیم، خدا در تمامی لحظات و رفتار ما باید تجلی کند و در نیت‌هایمان تنها رضایت پروردگار را در نظر داشته باشیم، حضرت محمد(ص) می‌فرمایند حتی برای کارهای روزمره خود نیز نیت قربتاً الی الله داشته باشید.
وی گفت: نشانه‌های خدا در زمین چند مورد است؛ آیت یعنی کسی یا چیزی که انسان با نگاه کردن به آن به یاد خدا می‌افتد، اولین آن‌ها آیات قرآن است، آیات بعدی طبیعت و موجودات هستند، نشانه بعدی آیت‌الله‌العظمی علی‌بن‌ابی‌طالب(ع) است. روایت داریم از انسان مغرور دوری کنید در عوض در کنار کسی باشید که شما را به یاد خدا بیاندازد، و در عمل به شما درس زهد و تقوا دهد، و در سخن علم شما را افزایش دهد.
آیت‌الله مدرسی در پایان سخنانش بیان کرد: خدا همه آیات الهی را در اختیار بنی‌اسرائیل قرار داد، آن‌ها را از وجود چندین پیامبر بهرمند کرد، هم معجزات طبیعت را به آن‌ها نشان داد، هم سال‌ها به آنان نعمت فراوان عطا کرد. اما تمامی این آیات برای امتحان آنان بود، در زمان کنونی نیز وجود امام زمان(عج) برای ما آیتی الهی و بزرگ است و ما باید خود را برای ظهور و امتحان این نشانه الهی آماده کنیم.
/1102101305