معجزات و کردار شگفتانگیز امام رضا(ع)
مؤلف انگیزه تألیف را چنین بیان مىکند: مجلدات بحار چنانچه از نام آن پیداست، واقعاً در مورد عنوانهاى خود دریایى بیکران از مطالب ارزنده است که جویندگان در کمتر مجموعهاى مىتوانند این همه مطلب را تحت آن عنوان بیابند. در هنگام نگارش زندگى بعضى از ائمه طاهرین(ع) را تقدیم کردم، تصمیم به ادامه احوال چهارده معصوم را داشتم؛ اما اکنون که مشغول ترجمه مجموعه بحارالانوار قسمت احوال ائمه طاهرین(ع) هستم، جداً معتقدم مطالبى که در شرح حال و زندگى ائمه و نکات آموزنده و اخلاقى و تاریخى که در بحارالانوار جمع شده، هیچ شرح حالى حاوى این قدر مطلب نیست، به همین جهت از ادامه نگارش بقیه چهارده معصوم صرفنظر کردم، جویندگان را توصیه به مطالعه این مجموعهها میکنم.
مؤلف سعى کرده تا شرح حال این امام بزرگوار را که برگرفته از متن بحار الانوار است تا حد امکان، ساده و روان بیان کند و اگر جملهاى نیز ابهام داشت و قابل تعمق بود، از همفکرى و روشنبینى جمعى از فضلا و دانشمندان در تفسیر و ترجمه آن استفاده کرده است و از تکرار بعضى روایات که فقط جنبه اثبات مطلب داشته و اضافه قابل توجهى نداشت، خودارى شده و در پاورقى وجه اختلاف دو روایت در مواردى که لازم بوده ذکر شده است تا خوانندگان از تکرار خسته نشوند. بالاخره در این ترجمه اختصارى که به اصل کتاب زیان وارد نشود، رعایت شده است و در سه بخش ارائه شده است.
کتاب زندگانى حضرت امام رضا(ع) با مقدمهاى از مترجم وسپس مقدمهاى از مؤلف شروع مىشود و آنگاه به ذکر بخشهاى مختلف کتاب که شامل بیست و سه بخش است، مىپردازد که به برخی از بخشها اشاره میکنیم:
1- ولادت و لقبها و کنیه و نقش انگشترى آن حضرت 2- تصریح به امامت على بن موسى الرضا(ع) 3- معجزات و کردار شگفت انگیز امام(ع) 4- وارد شدن امام(ع) به بصره و کوفه و معجزههایى که در آن دو ناحیه از ایشان ظاهر شد5- استجابت دعاى امام(ع)، 6- اطلاع امام از تمام زبانها و زبان پرندگان و چارپایان ،7- عبادت و اخلاق پسندیده و مقام آن حضرت و اقرار مردم به شخصیت ایشان 8- کارهایى که مأمون براى تقرب به حضرت رضا(ع) مىکرد، از قبیل مناظره با مخالفین؛ همچون آنچه در عیون ج 2 ص 184 ذکر شده است که اسحاق بن حماد گفت: مأمون مجالس مناظره تشکیل مىداد و مخالفین اهلبیت را جمع میکرد و با آنها درباره امامت علی ابن ابىطالب امیرالمؤمنین(ع) و برترى او از تمام صحابه بحث میکرد تا بدین وسیله خود را نزدیک به حضرت رضا(ع) کند. حضرت رضا(ع) به اصحاب و دوستانى که به آنها اعتماد داشت، مىفرمود: گول کارهاى او را نخورید، جز او دیگرى مرا نخواهد کشت، چارهاى ندارم باید صبر کنم تا آن زمان فرا رسد 9- خبر دادن امام و آباء گرامش به شهادت آن حضرت 10- اسباب و عللى که موجب شهادت آن حضرت شد 11- شهادت و غسل و دفن امام(ع) 23- برکات و معجزاتى که از روضه منوره حضرت رضا(ع) مشاهده شده است.
در اینجا یک حدیث از باب معجزات و کردار شگفتانگیز امام رضا(ع) مربوط به این کتاب را میآوریم:
عیون اخبار الرضا(ع): محمّد بن داود گفت من و برادرم خدمت حضرت رضا علیهالسلام بودیم. یک نفر آمد و خبر آورد که محمد بن جعفر به حالت احتضار درآمده و چانهاش بند شده است. حضرت رضا(ع) حرکت کرد، ما هم در خدمت ایشان رفتیم و دیدیم چانهاش قفل شده است. اسحاق بن جعفر و فرزندش با گروهى از آل ابى طالب گریه میکردند. حضرت رضا علیهالسلام بالاى سرش نشست، نگاهى به چهره او افکنده لبخندى زد.
کسانى که حضور داشتند از لبخند حضرت رضا ناراحت شدند. بعضى گفتند خنده او از روى سرزنش براى عمویش. امام علیهالسلام خارج شد تا در مسجد نماز بخواند، عرض کردیم آقا فدایت شویم در باره شما کسانى که حضور داشتند موقعى که حضور داشتند موقعى که خندیدند حرف زدند. حضرت رضا فرمود من تعجب میکردم از گریه اسحاق، به خدا قسم او قبل از محمد از دنیا خواهد رفت و محمد بر جنازه او گریه خواهد کرد و راوى گفت محمّد خوب شد، ولى اسحاق از دنیا رفت.
/1102101305