حجت الاسلام مهدوی نژاد: قلب را با یاد مرگ رام کنید
وارث: جلسه هفتگی هیئت انصار ولایت با سخنرانی حجت الاسلام مهدوی نژاد و مداحی کربلایی محسن محمدی پناه برگزار شد.
قلب را بایاد مرگ رام کنید
امیرالمومنین علیه السلام در ادامه توصیه هایشان به امام حسن مجتبی علیه السلام می فرمایند: "قلبت را به یاد مرگ رام کن و در اختیار خود بگیر و از قلبت نسبت به فناپذیر بودن انسان و عالم هستی اقرار بگیر. قلبت را نسبت به فجایع دنیا بصیر کن. و آن را از غلبه روزگار براو برحذر بدار و اخبار گذشتگان را بر او عرضه کن. تا آنچه بر پیشینیان گذشته بر او یادآوری شود".
دل های ناآرام و بی قرار و سرکش که تمایلات انسانی، حیوانی و شیطانی در آن ها قوی شده است، قلوب جاه طلب، قلوب شهوت ران، قلوب مقام پرست، شبیه اسب های وحشی و تربیت نشده ای هستند که صاحب خود را به زیر می اندازند. دائما چنین قلبی صاحب خود را مغلوب می کند و هوا و هوسهایش را به وسیله صاحب خود عملی می کند. در چنین شرایطی است که انسان با مقام خلیفة اللهی اش مغلوب شیطان و نفس امارة می شود. قلب چموش تا رام نشود آرام نیز نمی شود. برای ورود به این بحث مقدماتی لازم است که بیان می کنیم.
طبق روایت امیرالمؤمنین علی علیه السلام راه تقویت یاد مرگ در دل، اقرار گرفتن از دل است؛ باید از دل خود در مورد اینکه همه فناپذیر هستیم، اقرار بگیریم. کسی که برای عبرت گرفتن خود و اقرار گرفتن از قلبش ساعاتی را در قبرستان قدم می زند، یاد مرگ در دلش تقویت می شود.
راههای تقویت یاد مرگ در دل
1. فرمودند: " وقتی مؤمنی از دنیا می رود، در تشیع جنازه او شرکت کنید و حداقل به اندازه هفت قدم پشت جنازه اش حرکت کنید."
اما متأسفانه برخی از افراد بر سر مزار اموات نمی روند و در تشیع جنازه شرکت نمی کنند در صورتی که قلب هایی که در تسخیر هوا و هوس هستند، شدیداً به این گونه برنامه ها نیازمند هستند.
2. آیات مربوط به مرگ را تلاوت کرده و به آنها فکر کنید.
3. روایات مربوط به موت را برای قلب خود قرائت کنید.
زمانی که قلبتان با این حقایق مواجه شود، اقرار می کند و تنها در این صورت هست که دلی که آرام و قرار ندارد، رام شما می شود.
طبق روایت امیرالمومنین علیه السلام بعد از رام شدن قلب، نوبت آرام کردن آن می باشد. حرکات اسب تربیت شده هماهنگ تر از حرکات اسبی است که رام شده اما هنوز به معنای واقعی تربیت نشده است. ممکن است شما قلبرا با یاد مرگ رام کنید ولی چون هنوز به معنای واقعی تربیت نشده، با حرکات ناهماهنگ و اشتباهش شما را از پیمودن سیر الی الله خسته خواهد کرد.
علم راه خشوع قلب
تفاوت خضوع و خشوع در این است که خضوع مربوط به جسم است. آسمانها و زمین و هر چیزی که در دایره شیئیت هست، وجود خارجی دارد و با چشم دیده می شود، در برابر خدا و اهل بیت علیهم السلام خاضع هستند. اما تواضع قلبی را خشوع گویند. این خشوع قلبی است که عبادت را برای انسان سهل می کند و لذا عبادت برای کسانی که به خشوع قلبی نرسیده اند بسیار سخت است. شاید وزنه برداری که زحمت بسیار می کشد و تلاش فراوان دارد تا سیصد کیلو وزنه را بردارد وقتی به عبادت خدا می رسد اگر به او بگویند پنج دقیقه در سجده باش و پانصد بار الهی العفو بگو، برایش سخت باشد؛ زیرا دلش خشوع ندارد. قرآن می فرماید: وَاسْتَعِينُوا بِالصَّبْرِ وَالصَّلَاةِ وَإِنَّهَا لَكَبِيرَةٌ إِلَّا عَلَى الْخَاشِعِينَ 1: ﺍﺯ ﺻﺒﺮ ﻭ ﻧﻤﺎﺯ [ﺑﺮﺍﻯ ﺣﻞ ﻣﺸﻜﻠﺎﺕ ﺧﻮﺩ ﻭ ﭘﺎﻙ ﻣﺎﻧﺪﻥ ﺍﺯ ﺁﻟﻮﺩﮔﻰ ﻫﺎ ﻭ ﺭﺳﻴﺪﻥ ﺑﻪ ﺭﺣﻤﺖ ﺣﻖ] ﻛﻤک ﺑﺨﻮﺍﻫﻴﺪ. ﻭ ﺑﻰ ﺗﺮﺩﻳﺪ ﺍﻳﻦﻛﺎﺭ ﺟﺰ ﺑﺮ ﻛﺴﺎﻧﻰ ﻛﻪ ﺩﺭ ﺑﺮﺍﺑﺮﺣﻖ ﻗﻠﺒﻰ ﻓﺮﻭﺗﻦ ﺩﺍﺭﻧﺪ ﺩﺷﻮﺍﺭ ﻭ ﮔﺮﺍﻥ ﺍﺳﺖ.
إِنَّهَا لَكَبِيرَةٌ إِلَّا عَلَى الْخَاشِعِينَ؛ عبادت سخت است مگر برای خاشعین. کسی که ساعت ها برای امام حسین علیه السلام سینه می زند ولی نمازش را اول وقت نمی خواند، مشکل خشوع قلب دارد و قلبش خاشع نشده است. تا خشوع حقیقی وارد قلب انسان نشود، انسان به معرفت حقیقی دست نخواهد یافت. می فرماید:" این علما هستند که در محضر خداوند خاشعند". پس علم می تواند برای انسان خشوع بیاورد. وقتی انسان آگاه شد و معرفت پیدا کرد قلبش نیز خاشع خواهد شد. قلب انسان جاهل از عبادت فراری می باشد چون نسبت به خدا معرفت کافی ندارد. پس سعی کنید بامعرفت عبادت کنید تا قلبتان خشوع پیدا کند.
حب الهی، زداینده گناهان
برخی از خیرات، برکاتی محدود دارند. مثلاً وقتی شما کتابی در مورد غیبت مطالعه می کنید باعث می شود تا فقط از گناه غیبت دوری کنید اما گاهی برخی از خیرات برکات نامحدودی دارند. مانند حب الهی. اگر کسی حب الهی را در قلبش وارد کند؛ این حب، باعث می شود بسیاری از گناهان را کنار بگذارد چون محبت الهی مبدأ میل انسان را تغییر می دهد. وقتی انسان، عاشق یک معشوقی شد مبدأ میلش نیز به سمت معشوقش عوض خواهد شد. وقتی حب در دل انسان تشدید شود، عصمت را به دنبال خواهد داشت. بعضی از افراد معصوم نبودند ولی به واسطه افزایش حب الهی در دلشان، به مقام عصمت اکتسابی رسیدند.
یکی دیگر از خیراتی که برکاتی نامحدود دارد و باعث می شود انسان از گناهان دوری کند، خوف الهی است. خوف درست از خدا باعث اصلاح و تربیت قلب انسان می شود.
از دیگر خیراتی که جهان قلبتان را تسخیر می کند و گناهان را از دلتان قلع و قمع می کند، یاد مرگ است. یادمرگ از زیرمجموعه های خوف الهی است.
صبر پوشاننده قلب
امام علی علیه السلام درنامه ای که به ابن عباس می نویسند، توصیفاتی دارند و می فرمایند: "در هدف گذاریهایت برترین هدفت را اینگونه قرار نده که به لذتی دست یابی یا انتقامی بگیری بلکه بکوش باطلی را از بین ببری و حقی را زنده کنی.
یا در جای دیگری می فرمایند: بدین دلخوش باش که چیزی برای آخرت ذخیره کرده ای و ازاین اندوهگین باش که چیزی در این دنیا برجای می گذاری. همت خود را متوجه دنیای پس از مرگ کن. بخدا سوگند یاد مرگ، مرا از بیهودگی و هرزگی باز می دارد. و فراموشی آخرت او (عمروعاص) را نگذارد که حرف حقی بر زبان آورد".
شما باید بر قلبی که رام شده و با خشیت الهی تربیت شده است، لباسی از صبر بپوشانید. صبر را آنچنان به قلبت بپوشان که آن را محافظت کند. حال فایده صبر چیست؟ انسان امکاناتی دارد. بدن سالم، اموال، وقت و... اگر انسان بی صبری کند نمی تواند از این امکانات بهره ببرد.
قلب بصیر
پستی های دنیا، بی وفایی آن و فناپذیربودن این جهان را به قلبتان نشان دهید. در مورد قوم عاد و ثمود مطالعه کنید. تاریخ را بررسی کنید و سرگذشت حکومت های مختلف را بخوانید و قلبتان را به عاقبت افراد توجه بدهید. ببینید صدام و حکومت پهلوی با کارهایی که کردند به کجا رسیدند و الان از آنها چه باقی مانده است. وقتی به تهران که سفر می کنید حتماً به موزه عبرت را ببینید تا متوجه شوید حکومت پهلوی چه بلایی بر سر مردم می آورده است. دیدن این چیزها به انسان بصیرت می دهد. توصیه می کنم برخی از مسئولین جمهوری اسلامی به دیدن این موزه بروند. حتی آنهایی که خود نیز در دوران انقلاب در این مکان بوده و شکنجه شده اند باز به این موزه سری بزنند چون برخی از آنها فراموش کرده اند که انقلاب در چه شرایطی و با چه قیمتی به دست ما رسیده است. شاید لازم باشد بچه های فرهنگی چنین کاری را پیگیری کنند و مظسئولین را برای بازدید از این موزه ببرند.
اگر دل، این صحنه ها را ببیند حیا کرده و گناه نمی کند.
پی نوشت:
1.
سوره بقره، آیه 45