امام جواد (ع) در مقاتل
سم دادن ام فضل به امام جواد(ع) با فریب معتصم و عاقبت ام فضل
معتصم پیوسته راهى می جست كه حضرت جواد(ع) را از میان بر دارد. می دانست ام الفضل با حضرت جواد(ع) میانه خوبى ندارد یكى به جهت اولاد نداشتن از آن جناب، دیگر بواسطه حسادت شدیدى كه نسبت به مادر حضرت امام علی النقى(ع) می ورزید. زیرا حضرت جواد(ع) او را بر ام الفضل مقدم می داشت. معتصم به ام الفضل پیشنهاد كرد كه حضرت جواد(ع) را مسموم كند.
ام الفضل قبول كرد سمى را در انگور رازقى جاى داد و در مقابل امام گذاشت. همین كه حضرت جواد(ع) از آن انگور میل كرد ام الفضل شروع به گریه نمود. امام فرمود: چرا گریه می كنى؟ خدا تو را گرفتار دردى كند كه خوب شدنى نباشد و بلائى گرفتار شوى كه پوشیدنى نباشد.
ام الفضل مبتلا به دردى در مستورترین عضو بدن خود شد و به همان درد از دنیا رفت-به بواسیر مبتلا شد- بعضى گفتهاند این جراحت در آلت تناسلی او بود.
حضرت جواد(ع) در سال 220 هجرى روز سه شنبه پنجم ذی حجه از دنیا رفت. بیست و چهار سال و چند ماه داشت زیرا در سال 195 به دنیا آمده بود.
متن عربی:
إِنَ الْمُعْتَصِمَ جَعَلَ یَعْمَلُ الْحِیلَةَ فِی قَتْلِ أَبِی جَعْفَرٍ ع وَ أَشَارَ عَلَى ابْنَةِ الْمَأْمُونِ زَوْجَتِهِ بِأَنْ تَسُمَّهُ لِأَنَّهُ وَقَفَ عَلَى انْحِرَافِهَا عَنْ أَبِی جَعْفَرٍ ع وَ شِدَّةِ غَیْرَتِهَا عَلَیْهِ لِتَفْضِیلِهِ أُمَ أَبِی الْحَسَنِ ابْنِهِ عَلَیْهَا وَ لِأَنَّهُ لَمْ یُرْزَقْ مِنْهَا وَلَدٌ فَأَجَابَتْهُ إِلَى ذَلِكَ وَ جَعَلَتْ سَمّاً فِی عِنَبٍ رَازِقِیٍ وَ وَضَعَتْهُ بَیْنَ یَدَیْهِ فَلَمَّا أَكَلَ مِنْهُ نَدِمَتْ وَ جَعَلَتْ تَبْكِی فَقَالَ مَا بُكَاؤُكِ وَ اللَّهِ لَیَضْرِبَنَّكِ اللَّهُ بِعَقْرٍ لَا یَنْجَبِرُ وَ بَلَاءٍ لَا یَنْسَتِرُ فَمَاتَتْ بِعِلَّةٍ فِی أَغْمَضِ الْمَوَاضِعِ مِنْ جَوَارِحِهَا صَارَتْ نَاصُوراً فَأَنْفَقَتْ مَالَهَا وَ جَمِیعَ مَا مَلَكَتْهُ عَلَى تِلْكَ الْعِلَّةِ حَتَّى احْتَاجَتْ إِلَى الِاسْتِرْفَادِ وَ رُوِیَ أَنَّ النَّاصُورَ كَانَ فِی فَرْجِهَا وَ قُبِضَ ع فِی سَنَةِ عِشْرِینَ وَ مِائَتَیْنِ مِنَ الْهِجْرَةِ فِی یَوْمِ الثَّلَاثَاءِ لِخَمْسٍ خَلَوْنَ مِنْ ذِی الْحِجَّةِ وَ لَهُ أَرْبَعٌ وَ عِشْرُونَ سَنَةً وَ شُهُورٌ لِأَنَّ مَوْلِدَهُ كَانَ فِی سَنَةِ خَمْسٍ وَ تِسْعِینَ وَ مِائَةٍ.
...................
منبع:
بحار الأنوار، المجلسی، ج50، 17
خبر دادن امام رضا(ع) از شهادت امام جواد(ع) در همان کودکی
حكیم بن عمران گفت به حضرت رضا علیه السّلام عرض كردم: از خدا بخواه فرزندى به شما عنایت كند. فرمود خدا به من یك پسر عنایت می كند كه وارث من است. پس از تولد حضرت جواد(ع) حضرت رضا(ع) به اصحاب خود فرمود: برایم فرزندى شبیه موسى بن عمران در شكافتن دریا و شبیه عیسى بن مریم در طهارت مادر متولد شد. پاك و پاكیزه به دنیا آمد.
سپس فرمود: او را ستمگرانه می كشند كه اهل آسمان بر او گریه خواهند كرد، خداوند بر دشمن ستمكار او خشم مىگیرد؛ چیزى زنده نخواهد بود. روح او را به زودى گرفتار عذابى الیم و كیفرى شدید مىكند.
در شب ولادت آن حضرت، تا صبح در گهواره با او سخن مىگفت و اسرار الهى را به گوش الهام نیوش او مىرسانید.
متن عربی:
عُیُونُ الْمُعْجِزَاتِ، عَبْدُ الرَّحْمَنِ بْنُ مُحَمَّدٍ عَنْ كَلِیمِ بْنِ عِمْرَانَ قَالَ: قُلْتُ لِلرِّضَا ع ادْعُ اللَّهَ أَنْ یَرْزُقَكَ وَلَداً فَقَالَ إِنَّمَا أُرْزَقُ وَلَداً وَاحِداً وَ هُوَ یَرِثُنِی فَلَمَّا وُلِدَ أَبُو جَعْفَرٍ ع قَالَ الرِّضَا ع لِأَصْحَابِهِ قَدْ وُلِدَ لِی شَبِیهُ مُوسَى بْنِ عِمْرَانَ فَالِقِ الْبِحَارِ وَ شَبِیهُ عِیسَى ابْنِ مَرْیَمَ قُدِّسَتْ أُمٌ وَلَدَتْهُ قَدْ خُلِقَتْ طَاهِرَةً مُطَهَّرَةً ثُمَ قَالَ الرِّضَا ع یُقْتَلُ غَصْباً فَیَبْكِی لَهُ وَ عَلَیْهِ أَهْلُ السَّمَاءِ وَ یَغْضَبُ اللَّهُ تَعَالَى عَلَى عَدُوِّهِ وَ ظَالِمِهِ فَلَا یَلْبَثُ إِلَّا یَسِیراً حَتَّى یُعَجِّلَ اللَّهُ بِهِ إِلَى عَذَابِهِ الْأَلِیمِ وَ عِقَابِهِ الشَّدِیدِ وَ كَانَ طُولُ لَیْلَتِهِ یُنَاغِیهِ فِی مَهْدِهِ.
.......................................................
منابع:
عیون المعجزات 108.
بحار الأنوار، المجلسی، ج50، 15