حجت الاسلام پناهیان: لازمه ی درک تفاوت بین انسان ها خودشناسی است+گزارش تصویری
امیرالمومنین علیه السلام فرمودند: خودت را بشناس. کسی که عمیقأ به معرفت نفس برسد دیگران را هم می شناسد و کسی که در مقام شناخت خودش هیچ تلاشی نکند هی کسی را نخواهد شناخت . باید یک دوره ی مطالعاتی سنگین برای خودشناسی را برای خود در نظر بگیریم.
وارث: مراسم صبح روز 28 صفر با سخنرانی حجت الاسلام پناهیان و مداحی حاج مهدی سماواتی و حاج سعید حدادیان در حسینیه آیت الله حق شناس برگزار شد.
در ادامه ی خبر متن سخنرانی حجت الاسلام پناهیان را می خوانید:
تفاوت بین انسان ها
انسان ها با یکدیگر متفاوت هستند و این تفاوت ها باید مدنظر همه ی ما باشد و درک تفاوت بین انسان ها هم راهبر خود انسان است به سوی سعادت و هم موانعی را از سر راه انسان بر می دارد و هم روابط اجتماعی انسان را تنظیم می کند و رفتار ما را با دیگران بهبود می بخشد.
فواید فردی درک تفاوت بین انسان ها
یکی از فواید آن است که انسان را در زندگی فردی خودش از یأس و غرور نجات می دهدو انسان هیچ وقت مأیوس نخواهد شد. چون در مقایسه ی خود با دیگران دچار یأس می شود، به مرتب نماز خواندن دیگران نگاه می کند و بعد به نامرتب نماز خواندن خودش و نیز ضعف های خودش، گاهی انسان در مقایسه با دیگران خود را بالاتر از آن ها می بینند و دچار غرور می شوند وقتی انسان فهمید مثلأ دیگران به ظاهر از من ضعیف ترند ولی ممکن است به واقع از من خیلی قوی تر باشند، نباید من خودم را بهتر از دیگران بدانم، این جلوگیری می کند از غرور و عُجب انسان.
درک تفاوت بین انسان ها فقط رابطه ی ما را با دیگران بهبود نمی بخشد بلکه برای زندگی فردی خود ما مفید است.
یکی دیگر از فواید آن است که انسان هر کسی را الگوی خودش قرار نمی دهد، وقتی شما خاطرات زندگی عرفا و خوبان را می شنوید همیشه مجبور نیستید دقیقأ عین آن ها رفتار کنید چه بسا انتظار خداوند از شما چیز دیگری باشد و چه بسا سطح ظرفیت و توانایی شما چیز دیگری باشد. انسان تا می تواند باید نیت خوب کند و تواضع و استغفار کند نه اینکه لزومأ همه ی مواردی را که شنید بخواهد اجرا کند، البته این نباید موجب تنبلی ما بشود که خیالمان راحت شود .
یکی دیگر از فواید آن است که مثل خیلی از گنهکاران که گناه برایشان آسان شده است دیگر مبادرت به گناه نمی کنیم، ممکن است یک نفر که صد گناه انجام می دهد و فعلأ دچار عقوبت نمی شود اما ما با همان یک گناه دچار عقوبت شویم. نمی شود خود را با دیگران مقایسه کرد که همان جور که خداوند به دیگران سهل می گیرد ممکن است به من هم سهل بگیرد نه اینطور نیست ممکن است اتفاقأ خیلی به ما سخت بگیرد.
با مقایسه های غلط خود را خراب نکنیم
نتیجه ی یکی از مقایسه های بد حسادت می شود، یکی از مسائلی که انسان از مقایسه های بد به آن دچار می شود ناشکری است که مثلأ می گوید: چرا دیگران اینقدر در ناز و نعمت هستند و من این همه بدبختی دارم؟ هیچ انسانی از بلا کم ندارد خیالتان راحت باشد و حسرت هیچ کسی را نخورید و ناشکری نکنید و فکر نکنید خداوند کسی را از شما بیشتر تحویل می گیرد. انسان خوب را خداوند به خاطر خوب بودنش شکنجه می کند و انسان بد را به خاطر بد بودنش.
لازمه ی درک تفاوت ها / اگر کسی خواست این تفاوت ها را عمیقأ درک کند باید چکار کند؟
امیرالمومنین علیه السلام فرمودند: خودت را بشناس. کسی که عمیقأ به معرفت نفس برسد دیگران را هم می شناسد و کسی که در مقام شناخت خودش هیچ تلاشی نکند هی کسی را نخواهد شناخت .
باید یک دوره ی مطالعاتی سنگین برای خودشناسی را برای خود در نظر بگیریم.
معلم باید در کلاس درس تمرین ولایت مداری کند
یکی از کار های کلیدی و مهمی که باید معلم ها انجام دهند این است که تفاوت های بین بچه ها را برایشان جا بیاندازند و قضاوت ها و برخوردشان با بچه ها باید متناسب با ظرفیتشان باشد. اگر پیامبر صلی الله علیه و آله به امام علی علیه السلام بیشتر محبت کردند نباید امثال زبیر به او بگویند چرا عدالت را رعایت نمی کنی؟ چرا که پیامبر صلی الله علیه و آله با هر کس به اندازه ی ظرفیت او برخورد می کرده است. گاهی در آموزش و پرورش به اسم عدالت گرایی ظرفیت انسان ها را پایین می آوریم.
فواید جمعی درک تفاوت بین انسان ها
یکی از فواید جمعی آن است که مدارا و تحمل جمعی افزایش پیدا می کند نه تنها خودمان مأیوس نمی شویم بلکه کس دیگر را هم مأیوس نمی کنیم. هر مادری باید فرزند خود را با خودش مقایسه کند نه با دیگران چرا که باعث نابودی بچه خواهد شد، این بچه ها را مادرانی می توانند به به اوج شکوفایی برسانند که خودشان اهل مقایسه نیستند، ببینید این دومینوی سوء تربیت از کجا شروع می شود و به کجا ختم می شود. اگرچه اثر تربیتی مادر در خانواده بیشتر است اما مرد هم می تواند استعدادهایی داشته باشد، مثلأ اهل این نیست که خانم خود را با دیگران مقایسه کند، این فرد می تواند فرزند خود را هم بدون مقایسه بار بیاورد. امروز روز دین و روز اسلام و روز مؤسس دین است، باید غربت را از روی دین برطرف کنیم و لبخند را بر روی لبهای رسول خدا بیاوریم،
امام صادق علیه السلام می فرمایند: لو علم الناس كيف خلق الله تبارك وتعالى هذا الخلق لم يلم أحد أحدا
اگر مردم می دانستند خداوند چگونه انسان را آفریده است با چقدر اختلاف، احدی را سرزنش نمی کرد.
ما حق نداریم کسی که گنهکار است را سرزنش کنیم، سرزنش کردن خیلی بد است. کسی که در اثر خطایی شکست و لطمه خورده و متوجه اشتباه خود شده است را نباید سرزنش کرد.
یکی از عواملی که موجب می شود انسان ها از دین بیزار شوند آن است که غرب زده بشوند چرا که در آنجا دیگر کسی به کسی کاری ندارد و کسی دیگری را سرزنش نمی کند. چرا باید خباثت ها در میان مردم غرب دوام پیدا کند؟ برای اینکه آنجا تنها حُسنی که دارد این است که کسی به کسی کار ندارد اما در جامعه ی دینی از ترس نگاه مذهبی ها باید مذهبی باشی و از ترس فشار نگاه مذهبی ها باید خفه شود و آرامش نداشته باشد.
فرهنگ غرب نباید از ما جلو بزند
بخاطر آرامشی که در آنجا هست اما زیر پوست این آرامش پست ترین و بدترین اخلاقیات و رفتار ها که حیوانات هم باهم ندارند برقرار است.
در کشور های غربی اینطور نیست که هیچ ارزشی وجود نداشته باشد بلکه آنجا هم مسائلی مهم است و یک سری ارزش ها در همه ی کشور ها هست که مردم به خاطر آن امر به معروف و نهی از منکر هم می کنند. دین با اینکه یک سری از دستورات را رسمی اعلام کرده اما در کنار آن مدارا و سعه ی صدر و خیلی از مقوله های این چنینی را بیان کرده است، زیبایی و شکوه اینکه مقررات مشترکی وجود دارد و ما این مقررات را برایش ارزش قائل می شویم اما قضاوت ارزشی نمی کنیم خیلی دل نشین تر از آرامشی است که برآمده از بی تفاوتی است.
بعضی برای زرق و برق و تکنولوژی غرب و بعضی برای هرزگی به غرب می روند و همه ی ارزش های انسانی خود را می ریزند و غرب هم انسان را بی وجدان بار می آورد.