وقتی «ری» به مرکز نورافشانی عالم تبدیل شد
حضرت عبدالعظیم(ع) گرچه اهل «ری» نبودند، اما به راستی حقی بزرگ به گردن تمام ایرانی و به ویژه تهرانیها دارند، اینگونه شد که «ری» با حال و هوای حسینی، قیمت دیگری پیدا کرد.
وارث: با پشت سر گذاشتن ایام محرم و صفر و شوق زیارت امام حسین(ع) در این ایام، نه تنها ذرهای از شوق زیارت امام حسین(ع) و سرزمین کربلا کاسته نشده است، بلکه روز به روز این عشق و حب در حال افزایش است. این افزایش حب چیزی نیست که به این سالهای اخیر مرتبط شود، بلکه این همان وعدۀ الهی است که پیامبر اکرم(ص) سالیان گذشته ما را نسبت به آن توجه دادند. ایشان میفرمایند: «إِنَّ لِقَتْلِ الْحُسَیْنِ حَرَارَةً فِی قُلُوبِ الْمُؤْمِنِینَ لَا تَبْرُدُ أَبَد»، همانا از شهادت حسین حرارتی در قلب مؤمنان افروخته شود که هرگز سرد نشود. (جامع احادیث الشیعه، ج 12، ص 556)
مقولۀ «حب» امام حسین (ع) ماجرای عجیبی دارد که خداوند در قلوب مؤمنان جاری کرده است و هیچگاه سرد نخواهد شد. به عنوان مثال، همانگونه که آدمی طنابی را برای نجات همنوع خویش میاندازد و او را به سمت بالا میکشد، خدا نیز «حب» امام حسین (ع) را در عالم ـ به ویژه در اربعین ـ جریان داده و به همین واسطه، این خیل جمعیت در این ایام ـ و در تمام طول سال ـ از سراسر عالم پا در این سرزمین نور میگذارند.
در کنار بسیاری از عاشقان که در ایام مختلف خود را به کربلا میرسانند، عدهای نیز هستند که بنا به دلایلی توفیق سفر به این سرزمین را به دست نمیآورند، اما به نظر خداوند برای این دسته از عاشقان امام حسین(ع) نیز برنامه داشته است که فردی چون حضرت عبدالعظیم (ع) به کشور ایران آورده است.
خداوند با این کار، فیض بهرهمندی از زیارت امام حسین(ع) را به واسطۀ زیارت حضرت عبدالعظیم(ع) به عاشقان حسینی عطا میکند، همچنانکه امام هادی(ع) در حدیثی در این باره میفرمایند: «لَمّا دَخَلَ عَلَیْهِ بَعْضُ أهْلِ الرَّیّ: أیْنَ کُنْتَ؟ زُرْتُ الحُسَیْنَ (ع)، قالَ: أمّا إنّکَ لَوْ زُرْتَ قَبْرَ عَبْدِ العَظیمِ عِنْدَکُمْ لَکُنْتَ کَمَنْ زارَ الحُسَیْنَ بْنَ عَلِیٍّ(ع)»، یکى از اهالى رى خدمت امام هادى (ع) مشرف شد. حضرت پرسید: کجا بودى؟ (آن مرد عرض کرد): به زیارت حسین (ع) رفته بودم. حضرت فرمود: بدان که اگر قبر عبدالعظیم را در شهر خودتان زیارت کنى، همچون کسى باشى که حسین بن على (ع) را زیارت کرده باشد. (میزان الحکمة، حدیث 7984)
«ری» تجلیگاه نور حسینی
خداوند «ری» را سرزمینی قرار داد که تجلیگاه امام حسین (ع) باشد و حالا در تمام ایام به ویژه شبهای جمعه به یاد شبهای جمعۀ کربلا، حرم حضرت عبدالعظیم(ع) زائران پر شور حسینی را به خود میبیند. خدا ایشان را به «ری» آورد تا از این نقطۀ از جهان، عالم را نورافشانی و بهرهمند سازد، حال این سؤال مطرح است که چرا آنطور که باید و شاید از این توفیق الهی بهره نمیبریم؟ همان حکایت ماهی و دریاست؛ نه قدر آب میدانیم و نه شکر آن را بجای میآوریم. این نه فقط حال و روز تهرانیها که شاید توصیف بی وفایی خیلی از ما ایرانیها باشد.
از تبار آن نبیّ و آن ولیّ
خلق کردی یک حسین بن علی
پردهای از عشق خود بالا زدی
مهر او را نقش بر دلها زدی
حرمت دلدادگی نام حسین
هفت دریا تشنه جام حسین
من چو او خاکم ولی در این جناس
کربلا را کی کنم با خود قیاس؟ (1)
عبدالعظیم بن عبدالله بن علی بن حسن بن زید بن حسن بن علی بن ابیطالب (ع)، صاحب کتاب «خطب امیرالمؤمنین» و «الیوم واللیلة»، مشهور به حضرت عبدالعظیم و شاه عبدالعظیم، از سادات حسنی و از بزرگان این خاندان و مورد اعتماد امامان عصر خود، امام هادی(ع) و از راویان موثق است. امام هادی(ع) در اهمیت این امر میفرمایند: «إذا أشکَلَ عَلَیکَ شَیءٌ مِن أمرِ دینِکَ بِناحِیَتِکَ، فَسَلْ عَن عَبدِ العَظیمِ بنِ عَبدِاللَّهِ الحَسَنِیّ(ع)»، هرگاه در قلمرو خود در کار دین به مشکلی دچار شدی، آن را با عبدالعظیم حسنی در میان بگذار. این بیان امام(ع) دربارۀ ایشان، بیانگر جایگاه والای علمی عبدالعظیم(ع) است. (مستدرک الوسائل، ج 17، ص 321)
ولادت حضرت عبدالعظیم(ع) در سال 173 هجری قمری در مدینه واقع شده است و 79 سال عمر با برکت او با دوران امامت چهار امام معصوم یعنی امام موسی کاظم، امام رضا، امام جواد و امام هادی (علیهمالسلام) مقارن بوده است و ضمن درک دوران امامت این چهار امام، احادیثی این بزرگواران نیز روایت کرده است.
از آنجایی که معتقدیم امام زمان هر عصر، تقدیرات همان دوران را رقم میزند، امام هادی(ع) به عنوان امام زمان دوران خود، در شب قدر آن سال تقدیرات را به گونهای رقم زدند که حضرت عبدالعظیم(ع) با ورود به ایران، منشأ خیرات و برکات بیشماری برای ایرانیان شوند. به عبارت دیگر، گذراندن سالهای پایانی عمر حضرت عبدالعظیم(ع) در ایران، زمینۀ بهرهمندی بیشتر مسلمانان و شیعیان را از کسی که محضر امام معصوم (ع) را درک کرده است، فراهم کرد و این اتفاقی بزرگ و قیمتی برای ایران و ایرانیان بوده است.
رفتار خدا رفتاری عجیبی است، او حتی نوادگان ائمه(ع) را در مناطق مختلف دنیا قرار داده است، در شمال، جنوب، شرق و غرب کشور بقعهها متبرکی از این بزرگواران دیده میشود که به راستی این بقاع متبرکه به عنوان مراکز مذهبی و قابل دسترس، بسیار قابل اهمیت و توجهاند.
ایشان گرچه اهل «ری» نبودند، اما به راستی حقی بزرگ به گردن تمام ایرانی و به ویژه تهرانیها دارند، اینگونه شد که «ری» با حال و هوای حسینی، قیمت دیگری پیدا کرد.
1ـ جعفر رسولزاده