پاسخ آیت الله العظمی صافی گلپایگانی به استفتائات
وارث: آیت الله العظمی صافی گلپایگانی به استتائات درباره مسائل مختلف کاربردی پاسخ داده اند.
متن فتاوای مطرح شده این مرجع تقلید شیعیان بدین شرح است:
شناخت مرجع اعلم
س. در حال حاضر مجتهد اعلم كيست
ج. مجتهد و اعلم را از سه راه مي‌توان شناخت؛ يكي از راه‌ها اين است كه دو نفر عالم عادل كه مي‌توانند اعلم را تشخيص بدهند اعلم بودن كسي را گواهي دهند بشرط آن‌كه دو نفر ديگر مانند آنها با ايشان مخالفت نكنند و اگر براي شما بعد از تحقيق از اهل خبره اعلم يا محتمل الاعلمية ثابت نشد، مخيريد از هر يك از مجتهدين تقليد نماييد.والله العالم
تغییر مرجع
س. آيا عدول از مرجع حي به مرجع ديگر جايز است؟
ج. عدول به ديگري جايز نيست مگر در صورتي كه مرجع تقليد اول فاقد شرائط شود يا علم به اعلميت مرجع ديگر حاصل شود.والله العالم
کاشت ناخن
س. كاشتن ناخن براي زنان چه حكمي دارد؟
ج. كاشتن ناخن به صورتي كه براي وضو و غسل نتوانيد آن را برداريد اشكال دارد ولي چنانچه شخصي مرتكب اين عمل شده باشد، در صورت امكان، ناخن مصنوعي را بردارد و وضو و غسل به نحو معمول انجام شود و در صورت عدم امكان برداشتن ناخن، با همان حال وضو و غسل جبيره انجام شود و احتياطاً تيمّم هم نماید.والله العالم
لباسشوئی اتوماتیک
س. شستن لباس نجس در لباسشويي‌هاي تمام اتوماتيك كه عمل شستن، آب كشيدن و خشك كردن را انجام مي‌دهند چه حكمي دارد؟ آيا لباس نجس با اين روش پاك مي‌شود؟
ج. اگر پس از برطرف شدن عين نجاست، آب متصل به كر همه لباس‌ها را فرابگيرد و داخل ماشين را نيز تا هر جا نجس شده بگيرد همه پاك مي‌شود و چنانچه آب قطع شود آبي كه داخل ماشين است آب قليل مي‌باشد. پس اگر يقين كنيد كه آب همه لباس‌ها و مواضع نجس ماشين را فراگرفته و غساله را خارج كند پاك هستند و در متنجس به بول بايد دو مرتبه اين عمل انجام شود.والله العالم
تعدّد واسطه در نجاست
س. متنجّس تا چند واسطه نجس مي‌كند؟
ج. متنجسّ، منجّس است و فرقي بين يك واسطه و چند واسطه نمي‌باشد.والله العالم
سن یائسگی
س. زني كه 50 سال قمري را پشت سر گذاشته اما همچنان عادت ماهانه مي‌شوند، آيا از نظر شرعي يائسه محسوب مي‌شود يا حائض؟
ج. زن‌هايي كه سيده نيستند بعد از اتمام 50 سال قمري يائسه مي‌شوند و بايد به اعمال مستحاضه عمل كنند اگر چه خوني كه مي‌بينند نشانه‌هاي حيض را داشته باشد. والله العالم
تغییر جنسیت
س. آيا تغيير جنسيت جايز است يا خير؟
ج. اگر به معناي آشكار نمودن حقيقت زنانه و مردانه اشخاص باشد، چنانچه مستلزم امر حرامي از قبيل نظر نامحرم نباشد مانعي ندارد و احكام بر رجوليت و انوثيت واقعي جاري مي‌شود اما تغيير جنسيت قطعي بر فرض تحقق آن در خارج، جايز نيست.والله العالم
ازدواج دختر باکره
س. آيا ازدواج موقت با دختر باكره رشيده بدون اجازه پدر صحيح است؟
ج. به نظر اينجانب به احتياط واجب اذن پدر يا جد پدري براى ازدواج دختر باكره لازم است گرچه رشيده باشد، لكن چون مسئله مبنى بر احتياط است رجوع به مرجع ديگري كه اذن را لازم نمي‌داند با مراعات الاعلم فالاعلم مانع ندارد. والله العالم
بازاریابی شبکه ای
س. نظر جنابعالي در مورد درآمد حاصل از بازاريابي شبكه‌اي و هرمی چيست؟
ج. به طور کلّي دادن پول در مقابل دلالي فردي که مشتري را به صورت مستقيم معرفي مي‌کند تحت عنوان جعاله اشکال ندارد امّا چنانچه اينگونه پرداخت حقّ دلالي به صورت هرمي باشد به اين صورت که در هنگام معرّفي مشتري توسط نفرات بعدي به نفرات اول هم مبلغي بدهند، محلّ اشکال و اکل مال به باطل است. والله العالم
مصرف ماء الشعیر
س. آيا ماء الشعيري كه در بازار مسلمين فروخته مي‌شود، حلال است؟
ج. اگر جو را به طريقي كه در سابق اطباء دستور مي‌دادند و به آن ماء الشعير مي‌گفتند بجوشانند اشكالي ندارد و اما آنچه از جو گرفته مي‌شود و به آن آب جو مي‌گويند حرام است. والله العالم
خمس هدیه
س. آيا به هديه خمس تعلّق مي‌گيرد؟
ج. هديه به نظر اينجانب با سائر درآمدها فرقي ندارد، يعني چنانچه سال بر آن بگذرد و صرف مؤنه نشود، خمس دارد.والله العالم
مصرف خمس
س. آيا شخص مي‌تواند خمس مال خود را بين فقرا و نيازمندان محل زندگي خود مصرف كند؟
ج. خمس دو بخش است به طور مساوي؛ يك بخش سهم مبارك امام عليه السلام است كه اختيار مصرف آن با مجتهد جامع الشرائط است و بايد به دست او برسد و بخش ديگر سهم سادات بزرگوار است كه به مستحقّ شرعي از سادات فقير پرداخت مي‌شود.والله العالم
استماع موسیقی
س. گوش‌دادن به موسيقي چه حكمي دارد؟ آيا فرقي بين انواع موسيقي است؟
ج. به نظر اينجانب تمام آهنگ‌هايي كه از آلات طرب مي‌باشد حرام است و هيچ نوعي جايز نيست.والله العالم
شطرنج و پاسور
س. حكم بازي كردن شطرنج و پاسور بدون شرط بندي ولو به صورت کامپیوتری چيست؟
ج. بازي شطرنج، پاسور و هر چيزي كه آن قمار محسوب شود حتي بدون برد و باخت حرام است و فرقی بین کامپیوتری و غیر آن نیست و الله العالم.
بیلیارد
س. نظر شرع را در مورد حلال يا حرام بودن بيليارد و ساخت باشگاه آن بدانم؟
ج. اگر عرفاً بيليارد از آلات قمار باشد خريد و فروش و بازي آن و تأسيس باشگاه و شركت در آن حرام است. والله العالم
کپی رایت
س. در مورد كپي‌رايت از نرم‌افزارها يا شكستن قفل آنها حكم شرع چيست؟
ج. به طور كلي اگر در ضمن عقد فروش سي‌دي يا ضمن عقد لازم ديگري، شرط عدم رايت و يا عدم شكستن قفل سي‌دي شده باشد، رايت و شكستن قفل آن جايز نيست ولي در صورت رايت يا شكستن قفل، براي افراد بعدي خريد و فروش و استفاده از آن مانع ندارد.والله العالم
تراشیدن ریش
س. حكم تراشيدن ريش را بيان فرماييد؟
ج. تراشيدن ريش مطلقاً با هر وسيله‌اي انجام شود جايز نيست گرچه قسمتي از آن هم باشد، لكن تراشيدن با ماشين به مقداري كه بر آن صدق وجود ريش كند مانعي ندارد.والله العالم
مراجعه به دعانویس ها
س. مراجعه به دعانويسان و فال گيرها چه حكمي دارد؟
ج. نوشتن دعاهائي‌كه با دليل معتبر از ائمه معصومين عليهم‌السّلام نقل شده و اجرت گرفتن در مقابل آن، اشكال ندارد ولي مراجعه به دعانويسان كه به صورت‌هاي مختلفه از منابعي كه اعتبار شرعي ندارد نقل مي‌كنند يا مي‌نويسند جايز نيست و اينگونه پول گرفتن، اكل مال به باطل و حرام است.والله العالم
خرید و فروش پایان نامه
س. بفرمایید حکم گرفتن یا دادن پول برای انجام پایان‌نامه‌های دانشگاهی جهت گرفتن مدرک کارشناسی ارشد یا دکتری چیست؟
ج. امر مذکور در سؤال، در مواردی که موجب تخلّف از مقررات و معرّفی غیر صالح به‌جای صالح باشد، جایز نیست.
خرید و فروش و استفاده از ماهواره
س. آيا خريد و استفاده از ماهواره جايز است؟
ج. استفاده مشروع و مفيد از آن اشكال ندارد ولي اگر معرض استفاده نامشروع و فساد اخلاق باشد جايز نيست. در اين زمان كه شرايط خاص رسانه‌ها و وسائل ارتباطي، صيانت اخلاقي و هويت اسلامي جامعه مخصوصاً نسل جوان را تهديد مي‌كند همگان مخصوصاً بزرگان خانواده و عائله بايد مراقبت نمايند كه بستگان آنها به اين خطر كه از خطر اعتياد زيان‌بارتر است مبتلا نشوند و حيات اخلاقي آنها محفوظ بماند.
سرمایه گذاری در بانک
س. آيا سودي كه بانك‌ها و مؤسسات مالي اعتباري به سپرده‌هاي مردم؛ بلندمدت يا كوتاه مدت مي‌دهند حلال است؟
ج. در فرض سؤال اگر شخص پول خود را به عنوان وام ندهد بلكه بانك را وكيل كند كه با پول او معامله مشروع با رعايت شرايط آن انجام دهد و بانك آن مبلغ را به عنوان منافع معاملات بدهد، اشكال ندارد.والله العالم
وام بانکی
س. گرفتن وام به شرط سود يا كارمزد و نيز بشرط گذاشتن پول براي مدتي در حساب، چه حكمي دارد؟
ج. به طور کلی اگر تسهیلات بانکی تحت یکی از عناوین شرعیه مانند مضاربه، جعاله و ... باشد اشکال ندارد ولی اگر قرض باشد، قرض به شرط سود ولو به عنوان كارمزد و نيز به شرط گذاشتن مبلغي در حساب، ربا و حرام است.والله العالم.
کف زدن در مراسم جشن
س. چند وقتى است در مراسم مواليد ائمه اطهار عليهم السلام، به هنگام شادى و شعف، به كف‌زدن ممتد پرداخته مي‌شود. آيا كف‌زدن در اين مراسم‌ها صحيح است؟
ج. كف‌زدن امري لهوى و حرام است و سزاوار است از كف زدن در مجالس مذهبى خصوصاً در مساجد و حسينيه ها اجتناب نمايند و شكوه و قداست اينگونه مجالس را با حركات مذكور ضايع نسازند.والله العالم