«اطاعت» لازمه ولایت است/ بعد از پیامبر اکرم(ص) حاکمیت ائمه(ع) محقق نشد

وارث:محمدحسین رجبی دوانی تحلیل‌گر تاریخ اسلام با بیان اینکه ولایت در اصل از آنِ خدا و بعد از آن هم در پیامبر(ص) تجلی دارد و پس از پیامبر اکرم(ص) نیز در وجود ائمه اطهار(ع) است، گفت: ولایت در حقیقت راز سعادت و نجات بشریت است از این رو قرآن کریم در سوره مبارکه «مائده» به این موضوع پرداخته است؛ «یَا أَیُّهَا الَّذِینَ آمَنُوا أَطِیعُوا اللَّهَ وَأَطِیعُوا الرَّسُولَ وَأُولِی الْأَمْرِ مِنْکُمْ»: کسانی که ولایت خدا و رسول(ص) و اهل بیت را بپذیرند و مطیع آن باشند. این اطاعت همه عرصه‌ها را شامل می‌شود.

وی اظهار داشت: حزب خدا همیشه پیروز، سرافراز و سربلند است. پیروی در ولایت نشان دهنده راه یافتن سعادت و جزو حزب خدا شدن و پیروزی در همه عرصه‌ها است، چون هم پیامبر(ص) و هم اهل بیت(ع) صاحب ولایت هستند و همان شئونی که ما برای پیامبر(ص) قائلیم برای اهل بیت(ع) هم قائلیم به این معنا که پیامبر اغوا نمی‌شود و کلامش مبتنی بر وحی الهی است.

این پژوهشگر تاریخ اسلام ابراز داشت: با وجود اینکه پیامبر(ص) از روی هوا و هوس حرف نمی‌زند، اما دشمنان اهل بیت(ع) در همه دوره‌ها کاری کردند که مردم از اهل بیت(ع) و پیامبر(ص) پیروی نکنند و چون بصیرت مردم در آن زمان زیاد نبود، دشمنان به هدفشان رسیدند.

وی با تأکید بر اینکه مهمترین مرکز برای نشر اندیشه در دوران پیامبر و ائمه اطهار(ع) مساجد بود، تصریح کرد: مساجد همواره مورد غارت و در اختیار دشمنان جهان اسلام بوده و به همین دلیل امامان ما برای نماز در مسجد حاضر می‌شدند ولی اجازه حضور برای نشر اندیشه‌های خود را نداشتند. از این رو بهترین کار برای رواج اندیشه‌های ولایت در آن زمان داشتن سازمانی بود که افراد آن وکلای امام بودند. این اتفاق در زمان امام موسی کاظم(ع) رخ داد به این شکل که ایشان شاگردانی را تربیت می‌کردند و بر مبنای اندیشه‌های ولایی آنها را در مناطق مختلف مثل خراسان، مصر، یمن و ... می‌فرستادند. از زمان امام کاظم(ع) تا امام عسکری(ع)، امامان ما هر کدام به نوعی زندانی شدند، چون دستگاه خلافت متوجه تأثیرگذاری آنها در جامعه شده بود.

رجبی دوانی عنوان کرد: همچنین مأمون در زمان امام رضا(ع) این امام را در کاخ خود محبوس کرد تا اندیشه‌های ایشان نشر پیدا نکند. اگرچه امام رضا(ع) با هوش و تدبیری فوق‌العاده توانست از طریق جلسات بحث و مناظره‌ای که مأمون برگزار می‌کرد، حرف خود را بزند. حضرت ثامن الحجج(ع) با هوش و تدبیر فوق‌العاده حقایقی را که پدران بزرگوارش نمی‌توانستند بیان کنند با دریدن پرده تقیه از تریبون خلافت بیان کرد و مأمون هم درست وقتی این موضوع را فهمید دست به قتل ایشان زد.

وی ادامه داد: از زمان امام کاظم(ع) امامان ما عمر چندان طولانی نداشتند؛ به عنوان مثال امام جواد(ع) 25 سال، امام هادی(ع) 42 سال و امام عسکری(ع) 28 سال سن داشتند. هر کدام آنها هم با اینکه در زندان محبوس بودند اما از درون زندان در برابر اندیشه‌های معارض مقابله می‌کردند، دستگاه خلافت هم هیچگاه نتوانست حریف و مانع نشر اندیشه‌های ائمه اطهار علیهم‌السلام شود.

این تحلیل‌گر تاریخ اسلام خاطرنشان کرد: انقلاب اسلامی ایران با الگو قرار دادن روش امامان پیش رفت، در زمان انقلاب مساجد و روحانیون مساجد، مروجان سبک فکر امام(ره) بودند و پیام‌های امام خمینی(ره) توسط آنها نشر پیدا می‌کرد؛ هر چقدر هم به این مساجد حمله می‌شد باز هم اندیشه‌های آنها ترویج می‌شد.  آیت‌الله مهدوی کنی، شهید مفتح، شهید طالقانی از جمله افرادی بودند که این نقش را در مساجد ایفا می‌کردند.

وی گفت: متأسفانه بعد از پیروزی انقلاب اسلامی به دلیل اینکه رسانه‌ها در اختیار دولت‌های وقت قرار گرفت، کارکرد روحانیت و مساجد تضعیف شد. به اعتقاد بنده اگر روحانیت و مساجد مثل زمان انقلاب با جدیت به حرکت خود ادامه می‌دادند، ما امروز با موضوعاتی چون تهاجم فرهنگی و نفوذ مواجه نمی‌شدیم. به عقیده من در این مورد متأسفانه سیستم رسمی کشور جواب نداد و سازمان‌ها و نهادهای مرتبط مثل وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی با تغییر دولت‌ها به ضد ولایت تبدیل شد.

رجبی دوانی یادآور شد: انسان شناسی، ساخت اسلامی جامعه، ایجاد تمدن نوین اسلامی و اصلاح سبک زندگی، موضوعاتی هستند که اگر به درستی از طریق علمای ما فهم شود و انعکاس پیدا کند ما با بسیاری از مشکلاتی که امروز وجود دارد، مواجه نمی‌شدیم.

وی اظهار داشت: به اعتقاد بنده، بهترین الگو برای گسترش اندیشه ولایت این است که از طریق علما و روحانیون و مساجد، اندیشه‌ها را نشر داده، نهایت بهره را از حاکمیت عصر ولایت ببریم و بتوانیم مهمترین دغدغه‌های رهبری از جمله ایجاد تمدن نوین اسلامی را ایجاد کنیم.

این محقق و پژوهشگر تاریخ اسلام با بیان اینکه عظمتی که در سال 57 ایجاد شد، ثمره آن برپایی نظام ولایت بود، عنوان کرد: ولایت بعد از رحلت پیامبر(ص) تا انقلاب اسلامی هیچگاه نتوانست حاکمیت پیدا کند، امام علی(ع) و امام حسن(ع) به عنوان خلیفه چهارم و پنجم روی کار آمدند نه به عنوان صاحبان حکومت. زجر و مصیبتی که امیرالمؤمنین علی(ع) در دوران خلافت کشید به مراتب بیشتر از 25 سال خانه نشیتی ایشان بود.

وی ابراز داشت: لازمه ولایت، اطاعت است، مردم بی‌بصیر زمانه از غاصبان خلافت، اطاعت کردند. از منظر شیعه حکومت بر مسلمانان تنها در شأن صاحب ولایت است که این مقام، در درجه اول شامل خدا، رسول و ائمه اطهار و در زمان غیبت امام زمان(عج) این شأن به ولایت فقیه می‌رسد.

رجبی دوانی گفت: حالا که لطف خداوند شامل حال ما شده و در زمانه‌ای زندگی می‌کنیم که ولایت حاکمیت پیدا کرده است باید از این فرصت طلایی بهره ببریم و تا می‌توانیم اندیشه‌های ولایت را نشر دهیم.