توجه به همسایگان

وارث: از نگاه اسلام، همسایه جایگاه والایى دارد و لازم است همواره در حفظ حرمت او کوشید و از آزار وى پرهیز نمود.  در حقیقت، رضامندى همسایه ‏ها به واسطه نیکى در حق آنان، بر زندگى فرد تأثیر خوبى به جا می‏گذارد.

چه بسا براى آدمى حوادث و مشکلاتى پیش آید و نیازمند یارى شود.

در چنین احوالى، این همسایگان هستند که مى‏توانند زودتر از دیگران به کمک شخص بشتابند. در واقع، ضرب المثل معروف «همسایه از همسایه ارث می‏برد»، افزون بر آنکه همسایه‏ ها را مدیون همدیگر معرفى مى‏کند، آنها را در حلقه بستگان و فامیل نیز قرار میدهد.

از «عبداللّه بن مسعود» روایت شده است که گفت: مردى حضور حضرت فاطمه‏(س) شرفیاب شد و عرض کرد: اى دختر رسول خدا(ص)،آیا از پیامبر گرامى اسلام(ص) نزد شما چیزى مانده است که به من مرحمت فرمایید؟

حضرت فاطمه‏(س) به خدمتکار خانه خود فرمود: آن نوشته را نزد من بیاور. 

نوشته این بود:قال محمد النبى‏(ص): از مؤمنین نیست کسى که همسایه از بلاى او در امان نباشد، و هر کس به خدا و روز قیامت ایمان دارد، همسایه‏اش را آزار نمی‏دهد. 

شهید مطهرى در کتاب «داستان راستان» در رابطه با توجّه حضرت فاطمه‏(س) به همسایگان این‏گونه می نویسد: در آن شب، همه ‏اش به کلمات مادرش - که در گوشه‏اى از اطاق رو به طرف قبله کرده بود - گوش می‏داد.   رکوع و سجود و قیام و قعود مادر را در آن شب که شب جمعه بود، تحت نظر داشت. با اینکه هنوز کودک بود، مراقب بود ببیند مادرش که این همه درباره مردان و زنان مسلمان دعاى خیر مى‏کند و یک یک را نام می‏برد و از خداى بزرگ براى هر یک از آنها سعادت و رحمت و خیر و برکت می‏خواهد، براى شخص خود از خداوند چه چیزى مسئلت میکند؟

امام حسن‏(ع) آن شب را تا صبح نخوابید و مراقب کار مادرش، صدیقه مرضیّه‏(س) بود و همه‏اش منتظر بود که ببیند مادرش درباره خود چگونه دعا مى‏کند و از خداوند براى خود چه خیر و سعادتى می‏خواهد!

شب صبح شد و به عبادت و دعا درباره دیگران گذشت و امام حسن‏(ع) حتى یک کلمه نشنید که مادرش براى خود دعا کند. صبح به مادر گفت: مادر جان! چرا هر چه گوش کردم، تو درباره دیگران دعاى خیر کردى؛ ولى درباره خودت یک کلمه دعا نکردى؟  مادر مهربان جواب داد: پسرک عزیزم! «اوّل همسایه، بعد خانه خود.» 

منابع:

داستان راستان، ص87 و 88.

حق همسایه را در دفتر عشق‏ 

ر.ك: سفينة البحار، ج‏1، ص555، (ماده حدث).