کدام آیه سند و قباله ملک خدا را نشان می دهد؟
وارث: برخی معامله ها خرد و جزیی و برخی بسیار کلان است. از خرید و فروش نفت، چاه نفت، زمین تا غذای خانه و گرفتن یک نوشیدنی گوارابرای یک دوست، همه معامله است. برخی از آموزه های قرآن کریم در این زمینه را از کتاب "قرآن کریم و زمینه های اقتصادی" منشر می کنیم.
محدوده ملک حق
"له ما فی السماوات و ما فی الارض و ما بینهما و ما تحت الثری" طه(6)
خداوند مالک آنچه در آسمان و آنچه در زمین و آنچه در بین آن دو و آنچه در زیرزمین است، میباشد.
آیه شریفه گستردگی ملک حق را بیان میدارد که در ید قدرت هیچیک از انسانها نیست بلکه هر انسانی، خود ملک حق است. این آیه، سند و قباله ملک خداست که محدوده آن را از هر چهار جهت مشخص کرده است.
مالک بی نیاز
"لله ما فی السماوات وما فی الارض و ان الله لهو الغنی الحمید"
خداوند مالکی است بی نیاز و محتاج کسی نیست و در واقع کسی (ذات دار و دارای استقلال) در عالم نیست و هر چه هست ملک خداست و بر این اساس، ادعای ملکیت توهم است و هر مالکی با ملکش برای حق است. خاطرنشان میگردد که در هر دو آیه شریفه، ضمیر غایب (ه) برای حق آمده است.
مالک و وارث
"ولله ملک السماوات والارض و الی الله المصیر"
ملک آسمان و زمین برای خداوند است و فرجام شما اوست و باید پاسخ دهید که ملک حق را چگونه به مصرف رسانیدهاید.
خداوند، مالک آسمان و زمین است و آسمان و زمین به سوی او در سیر و حرکت است، مثل صاحب کارخانهای که خط تولید آن را مالک است و همه اموال به او تعلق دارد. خداوند صاحب زمین و آسمان است که در آن گیاهان و حیوانات و انسان حتی جمادات و سنگ و خاک و همه در حال رشد و تکامل هستند و رشد در کرات و سیارات و کهکشانها نیز وجود دارد و نهایت رشد آن به سوی خداست. خداست که هر خوب و بدی به او میرسد و خداست پایان رشد انسان که خود در خط تولید، کارگر الهی است و هر چیزی به آن میانجامد.
"صراط الله الذی له ما فی السماوات و ما فی الارض، الا الی الله تصیر الامور"
آیه پیشین خود آسمان و زمین را ملک خداوند میدانست و این آیه آنچه را در آسمان و زمین است، ملک او میداند. آیه پیش از سیر کواکب سخن میگفت و این آیه حتی اموری مانند لغات و معانی را نیز شامل میشود.
"تبارک الذی له ملک السماوات والارض و ما بینهما و عنده علم الساعة والیه ترجعون"
ملک آسمان و زمین برای اوست و هر آنچه بین این دو وجود دارد و علم ساعت نزد اوست و به سوی او بازمیگردند.
"له ملک السماوات والارض و الی الله ترجع الامور".
"الا ان لله ما فی السماوات والارض یعلم ما انتم علیه".
"الذی له ملک السماوات والارض و لم یتخذ و لدا و لم یکن له شریک فی الملک، فخلق کل شی فقدره تقدیرا".
اجرت
قرآن کریم چگونگی محاسبه کارمزد و تشویقی را تعیین مینماید. مزد در نزد مردم به اعمال تعلق میگیرد و قرآن کریم فکر یا اندیشههای قلبی را نیز مورد کارمزد میداند.
در دنیای امروزی فکر، بدون نوشتن و عملیاتیکردن آن اجرت ندارد و حقوقی برای متفکرانی که تأثیرگذاری آنان در اجتماع محسوس نیست در نظر گرفته نمیشود؛ در حالی که خداوند به آنان اجر میدهد.
برخی از اینکه اجرت عمل آنان در لیست حقوقی دیگران ثبت شود، دلنگران هستند ولی آیا مشکل در کارگاه هستی و در آخرت وجود ندارد.
بنابراین گزارش، کتاب قرآن کریم و زمینه های اقتصادی، به قلم استاد فرزانه آیت الله نکونام از سوی انتشارات ظهور شفق روانه بازار نشر شده است. از ویژگی های این کتاب می توان بهفهرست آیات و فرهنگ موضوعی اقتصاد در قرآن کریم اشاره کرد.