امام علی (ع) با دشمن خود چگونه برخورد می کرد؟

وارث: امام علی (ع) در بخشی از نامه 53 کتاب شریف نهج البلاغه خطاب به مالک اشتر در مورد نحوه برخورد با دشمنان می فرماید: اگر دشمنت تو را به صلح فراخواند ، از آن روى برمتاب كه خشنودى خداى در آن نهفته است . صلح سبب آسایش سپاهيانت می شود و تو را از غم و رنج دور می کند و كشورت را امنيت می بخشد . ولى ، پس از پيمان صلح ، از دشمن برحذر باش و نيك برحذر باش . زيرا دشمن ، چه بسا نزديكى كند تا تو را به غفلت فرو گيرد . پس دورانديشى را از دست مده و حسن ظن را به يك سو قرار ده و اگر ميان خود و دشمنت پيمان دوستى بستى و امانش دادى به عهد خويش وفا كن و امانى را كه داده اى ، نيك رعايت نماى . در برابر پيمانى كه بسته اى و امانى كه داده  اى خود را سپر ساز ، زيرا هيچ يك از واجبات خداوندى كه مردم با وجود اختلاف در آرا و عقايد ، در آن همداستان و هم رأى هستند ، بزرگتر از وفاى به عهد و پيمان نيست . حتى مشركان هم وفاى به عهد را در ميان خود لازم مى  شمردند ، زيرا عواقب ناگوار پيمان شكنى را دريافته بودند . پس در آنچه بر عهده گرفته اى ، خيانت مكن و پيمانت را مشكن و خصمت را به پيمان مفريب . زيرا تنها نادانان شقى در برابر خداى تعالى ، دليرى كنند . 

 

امام در ادامه می فرماید:خداوند پيمان و زينهار خود را به سبب رحمت و محبتى  كه بر بندگان خود دارد ، امان قرار داده و آن را چون حريمى ساخته كه در سايه  سار استوار آن زندگى كنند و به جوار آن پناه آورند . پس نه خيانت را جايى براى خودنمايى است و نه فريب را و نه حيله گرى را . پيمانى مبند كه در آن تأويل را راه تواند بود و پس از بستن و استوار كردن پيمان براى بر هم زدنش به عبارتهاى دو پهلو كه در آنها ايهامى باشد ، تكيه منماى . 

امام علی (ع) در ادامه می فرماید:مبادا كه سختى اجراى پيمانى كه بر گردن گرفته اى و بايد عهد خدا را در آن رعايت كنى ، تو را به شكستن و فسخ آن وادارد ، بى  آنكه در آن حقى داشته باشى . زيرا پايدارى تو در برابر كار دشوارى كه اميد به گشايش آن بسته  اى و عاقبت خوشش را چشم مى  دارى ، از غدرى كه از سرانجامش بيمناك هستى بسى بهتر است . و نيز به از آن است كه خداوندت بازخواست كند و راه طلب بخشايش در دنيا و آخرت بر تو بسته شود .