مفهوم بعثت

وارث: بعثت، به معنای برانگیخته شدن برای انجام کاری است و مبعث، روزی است که پیامبر صلی الله علیه و آله از سوی خداوند متعال به رسالت مبعوث گردید. در قرآن کریم واژه بعثت با صیغه های مختلف به کار رفته و در مجموع به دو قسمت تقسیم می شود: قسمت اوّل درباره بعثت پیامبران است، مانند آنجا که می فرماید: «به تحقیق در هر امتی رسولی را برانگیختم». قسمت دیگر درباره دوران پس از مرگ و زنده شدن مردگان می باشد، همانند آن جا که می فرماید: «آنان که کافر شدند، پنداشتند هرگز برانگیخته نمی شوند. بگو آری سوگند به پروردگارم که البته برانگیخته خواهید شد. سپس خبر داده می شوید بر آن چه عمل کرده اید و آن بر خداوند آسان است». نیز از زبان حضرت عیسی علیه السلام نقل می کند که می فرماید: «سلام بر من هنگامی که ولادت یافتم و آن گاه که بمیرم و در آن زمان که زنده شوم».

قرآن کریم در آیات مختلف، جهانی بودن رسالت پیامبر اسلام صلی الله علیه و آله را مطرح نموده است. از آن شمار در سوره اعراف و سبأ آمده است: «بگو ای مردم من فرستاده خداوند به سوی همه شما هستم» و نیز «و ما تو را جز برای همه مردم نفرستادیم». قرآن کریم هم چنین در سوره جمعه می فرماید: «او مبعوث به گروه دیگری از مؤمنان نیز هست که هنوز ملحق به این ها نشده اند»؛ یعنی اقوام دیگری نیز که بعد از پیامبر و یاران وفادارش پا به عرصه وجود می گذارند و از سرچشمه زلال قرآن و سنت رسول خدا صلی الله علیه و آله سیراب می گردند، در قلمرو بعثت پیامبر صلی الله علیه و آله قرار دارند. در همین رابطه، نقل شده هنگامی که پیامبر خدا صلی الله علیه و آله این آیه را تلاوت می فرمود، سؤال شد: این ها چه کسانی هستند؟ ایشان صلی الله علیه و آله هم دست خود را بر شانه سلمان گذاشت و فرمود: «اگر ایمان در ثرّیا(ستاره دور دست) باشد، مردانی از این گروه(ایرانیان) بر آن دست می یابند».

هنگامی که پیامبر گرامی اسلام صلی الله علیه و آله به دعوت آشکار پرداخت، انواع فشارها به ایشان وارد شد و دشمنان اسلام، در صدد مقبله با پیامبر و مسلمانان برآمدند. یکی از راه هایی که دشمنانِ پیامبر برای کم اثر کردن دعوت آن حضرت و تضعیف روحیه ایشان انتخاب کرد، مسأله استهزا و مسخره کردن بود؛ زیرا آن ها فکر می کردند که با سُخریه و استهزا، کار پیامبر صلی الله علیه و آله و مسلمانان یکسره می شود، امّا وقتی فهمیدند استهزا اثر نکرد و اسلام هم چنان به رشد سریع و تکامل خود ادامه می دهد، اندیشیدند که می توانند پیامبر صلی الله علیه و آله را با برچسب هایی هم چون ساحر و شاعر و کسی که مطالب خود را از این و آن، یا از افسانه های پیشینیان گرفته، از میدان بیرون کند. توطئه ای که نقش البته نقش بر آب شد و نه تنها مسلمانان را از مسیر حق بازنداشت، که عزم آنان را در پیمودن راه حق و سعادت، راسخ تر ساخت.

عصر جاهلیت، عصری بود که مردم به کلی از فرهنگ و اخلاق انسانی دور بودند و خشن ترین زندگی را داشتند و با دست خود، دختران معصومشان را با کمال سنگدلی و بی رحمی زنده به گور می کردند. جنگ های قومی و قبیله ای فراوان جریان داشت و از انسانیت و کرامت انسانی خبری نبود. در این زمان، خداوند حجت و ولی خود را برانگیخت تا مردم را از گمراهی ها، کژی ها و جهالت ها برهاند و به سوی حق، راستی، درستی، امانت داری، صله رحم، اخلاق پسندیده، فرهنگ مترقی و پیشرفته و خلق و خوی انسانی و الاهی رهنمون گرداند. به راستی که رسول مکّرم اسلام صلی الله علیه و آله در مدتی کوتاه، آن چنان تحول و انقلابی ایجاد کرد که زندگی اعراب جاهلی را از پرتگاه سقوط اخلاقی و نابودی، به قله کمال و سعادت هدایت نمود.