طمع از دیدگاه امیرالمؤمنین علی(ع)

وارث:حجت‌الاسلام رضا محمدی، کارشناس رادیو معارف، در برنامه «آیینه حقیقت» رادیو معارف که به بررسی رذایل اخلاقی از منظر امیرالمؤمنین «علیه‌السلام» می‌پردازد، در بحث «تبعات و پیامدهای طمع از دیدگاه امیرالمؤمنین» گفت: طمع، اولین اثر  دنیوی‌اش خراب کردن رابطه انسان با بندگان خدا است.

وی با بیان اینکه معنای طمع چشم داشت به دارایی‌های دنیوی دیگران است گفت: طمع فقط در امور دنیوی معنی دارد و در امور آخرتی معنی ندارد چراکه در امور آخرتی آنچه را انسان اراده کند خداوند به انسان عطا می‌کند؛ می‌بیند دیگران نماز شب می‌خوانند طمع می‌کند که او هم بخواند. مانعی در این راه وجود ندارد و او هم می‌تواند بخواند  محدودیتی که در این مسیر نیست همه می‌توانند نماز شب خوان شوند.

حجت‌الاسلام محمدی با اشاره به اینکه یکی از پیامدهای طمع که از بقیه خطرناک‌تر و بدتر است، آن ذلت و خواری است که در طمع کار به وجود می‌آید گفت: اگر انسان طمع نمی‌داشت هرگز خود را خوار نمی‌کرد و انسان قانع هیچگاه ذلیل نمی‌شود.

وی با اشاره به حکمت 226 نهج‌البلاغه امیرالمؤمنین« الطَّامِعُ فِی وِثَاقِ الذُّلِّ؛ طمعکار همواره در بند دلت و خواری گرفتار است.» گفت: علت این زبونی و خواری دائمی طمکاراین است که طمع انسان را به ذلت و خواری می‌کشاند.

حجت‌السلام محمدی با بیان حکمت 275 نهج البلاغه امیرالمؤمنین« إِنَّ الطَّمَعَ مُورِدٌ غَیْرُ مُصْدِرٍ وَضَامِنٌ غَیْرُ وَفِیٍّ. وَرُبَّمَا شَرِقَخص شَارِبُ الْمَاءِ قَبْلَ رِیِّهِ،کُلَّمَا عَظُمَ قَدْرُ الشَّیْءِ الْمُتَنَافَسِ فِیهِ عَظُمَتِ الرَّزِیَّةُ لِفَقْدِهِ، وَالاَمَانِیُّ تُعْمِی أَعْیُنَ الْبَصَائِرِ، وَالْحَظُّ یَأتِی مَنْ لاَ یَأْتِیهِ؛ طمع به هلاکت می کشاند و نجات نمی‌دهد، و به آنچه ضمانت کند، وفادار نیست، و بسا نوشنده آبی که پیش از سیراب شدن گلو گیرش شد، و ارزش آنچه که بر سر آن رقابت می کنند، هر چه بیشتر باشد، مصیبت از دست دادنش اندوه بارتر خواهد بود، و آرزوها چشم بصیرت را کور می کند، و آنچه روزی هر کسی است بی جستجو خواهد رسید.» گفت: طمع نه تنها انسان را به مقصد نمی‌رشاند بلکه انسان را از مقصد باز می‌دارد.

وی با اشاره به اینکه از تبعات دیگر طمع، به بردگی کشاندن انسان است گفت: امیر المؤمنین نیز در حکمت 180 نهج‌البلاغه به آن اشاره کرده است؛ « الطَّمَعُ رِقٌّ مُؤَبَّدٌ؛ طمع ورزی ، بردگیِ همیشگی است»