پرهیز از گناهان کبیره که موجب آمرزش گناهان صغیره است
وارث: آمرزش و مغفرت الهی چیزی است که هر فرد مسلمان و مومنی به دنبال آن است و همواره در دنیا در تلاش و تکاپوست تا بدین مقصد و مقصود نایل شود. در همین رابطه آیت ا... ناصر مکارم شیرازی، از مراجع عظام تقلید برخی از اسباب آمرزش و مغفرت از دیدگاه قرآن کریم را بیان فرموده اند که در ادامه می خوانید.
درهای مغفرت الهی از هر سو، به روی بندگان باز است که برخی از درهای آن، به استناد آیات قرآن، عبارتند از توبه، عمل صالح، جهاد و شهادت، انفاق، قرض الحسنه و پرهیز از گناهان کبیره. در قرآن مجید، امور زیادی به عنوان اسباب مغفرت و از بین رفتن گناهان معرفی شده است که، به قسمت هایی از آن اشاره می شود:
۱ـ توبه: «یا أَیُّهَا الَّذِینَ آمَنُوا تُوبُوا إِلَی اللّهِ تَوْبَةً نَصُوحاً عَسی رَبُّکُمْ أَنْ یُکَفِّرَ عَنْکُمْ سَیِّئاتِکُمْ»؛ ای کسانی که ایمان آورده اید به سوی خدا باز گردید و توبه خالص کنید، امید است خداوند گناهان شما را ببخشد.
۲ـ عمل صالح: «وَ الَّذِینَ آمَنُوا وَ عَمِلُوا الصّالِحاتِ وَ آمَنُوا بِما نُزِّلَ عَلی مُحَمَّد وَ هُوَ الْحَقُّ مِنْ رَبِّهِمْ کَفَّرَ عَنْهُمْ سَیِّئاتِهِمْ»؛ کسانی که ایمان آوردند و عمل صالح انجام دادند و نیز به آنچه بر محمّد(ص) نازل شده است، ایمان آوردند، آیاتی که حق است و از سوی پروردگارشان می باشد خداوند گناهان آنها را می بخشد.
/د115
۳ ـ ایمان: «إِنْ تَتَّقُوا اللّهَ یَجْعَلْ لَکُمْ فُرْقاناً وَ یُکَفِّرْ عَنْکُمْ سَیِّئاتِکُمْ»؛ اگر تقوای الهی پیشه کنید، خداوند برای تشخیص حق از باطل، به شما روشن بینی می دهد و گناهانتان را می بخشد.
۴ ـ هجرت و جهاد و شهادت: «فَالَّذِینَ هاجَرُوا وَ أُخْرِجُوا مِنْ دِیارِهِمْ وَ أُوذُوا فِی سَبِیلِی وَ قاتَلُوا وَ قُتِلُوا لَأُکَفِّرَنَّ عَنْهُمْ سَیِّئاتِهِمْ»؛ کسانی که هجرت کنند و از خانه و وطن خود رانده شوند و در راه من آزار بینند و پیکار کنند و مقتول گردند گناهانشان را می بخشم.
۵ ـ انفاق مخفی: «إِنْ تُبْدُوا الصَّدَقاتِ فَنِعِمّا هِیَ وَ إِنْ تُخْفُوها وَ تُوْتُوهَا الْفُقَراءَ فَهُوَ خَیْرٌ لَکُمْ وَ یُکَفِّرُ عَنْکُمْ مِنْ سَیِّئاتِکُمْ»؛ اگر انفاق های خود را در راه خدا آشکار سازید، خوب است و اگر آن را پنهان دارید و به فقرا بدهید، به سود شما است و از گناهانتان می بخشد.
۶ ـ دادن قرض الحسنه: «إِنْ تُقْرِضُوا اللّهَ قَرْضاً حَسَناً یُضاعِفْهُ لَکُمْ وَ یَغْفِرْ لَکُمْ»؛ اگر به خداوند قرض الحسنه دهید، آن را برای شما مضاعف می کند و شما را می آمرزد.
۷ ـ پرهیز از گناهان کبیره که موجب آمرزش گناهان صغیره است: «إِنْ تَجْتَنِبُوا کَبائِرَ ما تُنْهَوْنَ عَنْهُ نُکَفِّرْ عَنْکُمْ سَیِّئاتِکُمْ»؛ اگر از گناهان کبیره که از آن نهی شده اید، اجتناب کنید، گناهان صغیره شما را خواهیم بخشید.
«اِنَّما التَّوْبْه عَلی اللهِ لِلَّذِینَ یعْمَلُونَ السُّوءَ بِجِهالةٍ ثُمَّ یتُوبُونَ مِنْ قَرِیبٍ فَاوُلئِک یتوب الله عَلَیهِمْ وَ کانَ الله عَلِیماً حَکیماً؛پذیرش توبه بر خدا است، نسبت به کسانی که از روی جهالت، کار زشت انجام می دهند، آن گاه زود توبه می کنند. خدا توبه اینان را می پذیرد و خدا دانا و حکیم است».در آیه بالا قید« بجهاله »به کار رفته، جهل و جهالت دو معنی دارد: ندانستن و عدم علم کامل.بیشتر اوقات کلمه جاهل و جهالت در مورد دوم به کار می رود که انسان آگاه و دانا است، ولی آگاهی او نسبت به زشتی کار تأثیری در او نمی گذارد، بلکه بسان افراد ناآگاه، کارهای بد را انجام می دهد.
امام صادق(علیه السلام) در مورد آیات مربوط به جهالت فرمود: «گناهی است که بنده خدا آن را انجام می دهد. اگر چه از حکم آن آگاه می باشد، ولی آن گاه که تصمیم می گیرد عمل خلافی را انجام دهد، در واقع جاهل است».حضرت به جریان یوسف (علیه السلام) و برادرانش اشاره می کند که قرآن از یوسف یاد می کند که به برادرانش گفت: «هَلْ عَلِمْتُمْ مافَعَلْتُمْ بِیوسُفَ وَ أَخِیه إذ أَنْتُمْ جاهِلُونَ؛(یوسف آیه ۸۹.) آیا به خاطر دارید ستمی را که بر یوسف و برادر او روا داشتید، در حالی که همگی جاهل بودید»برادران یوسف همگی زشتی ظلم را درک می کردند، ولی به دلیل خود خواهی یا حسادت یا هوی و هوس چنان برخورد کردند که گویی نسبت به زشتی کار خود به کلی ناآگاه بودند».(بحارالأنوار، ج ۶، ص ۳۲.)
بنابراین کار زشتی که از روی هوی و هوس انجام گیرد، پس از ندامت و تحقق توبه، قابل بخشش است، ولی عملی که از روی عناد و لجاجت و تکبر از انسان سر زند، مشمول رحمت بیکران الهی نمی شود. زیرا پشیمانی از شخص لجوج حاصل نمی گردد. البته گاهی اتفاق افتاده که یک نفر لجوج از عناد خود دست برمی دارد و در مقابل حق، سر فرود می آورد، در این گونه مواقع معلوم می شود که عناد او از روی جهالت بوده است.(ترجمه المیزان، ج ۴، ص ۳۹۰)بنابراین گناهانی که به اراده خودمان انجام می شود و حتی از بدی آن خبر داریم اگر از روی عناد و لجاجت نباشد و به خاطر هوای نفس باشد با توبه بخشیده می شود.
منبع:وبلاگ سیره نبوی
/ف104