یک ویژگی که دنیا و آخرت افراد را تأمین میکند
حجتالاسلام ریاضت با اشاره به روایتی از رسول گرامی اسلام(ص) به یک ویژگی اشاره کردند که در پرتو آن، دنیا و آخرت افراد تأمین میشود.
وارث: حجتالاسلام ریاضت با تأکید بر اهمیت قلبیات در قبولی اعمال گفت: امام صادق(ع) در روایتی فرمود: «القَلْبُ حَرَمُ اللهِ فَلا تُسْکِنْ فِی حَرَمِ الله غیَرَ الله؛ قلب حرم خداست و در حرم خدا غیر خدا را ساکن نکنید». یعنی قلب به عنوان امانت است که نباید به غیر از خدا و خلیفةالله در آن جا داد. همچنین در روایتی دیگر داریم «قلب المؤمن عرش الله؛ قلب مؤمن عرش خداست». از این رو باید مراقب قلبیات بود.
وی با بیان اینکه اگر قلبیات اصلاح شود، سایر اعمالمان مورد قبول واقع میشود، افزود: شاخصه قبولی اعمال در قیامت قلبیات است؛ در روایات داریم خداوند در قیامت نگاه به قلب میکند، نگاه میکند عملمان را با چه قلبی انجام دادیم. هرچند ممکن است عمل به ثمره ننشیند ولی اصلش قلبیات و نیات افراد است.
حجتالاسلام ریاضت با اشاره به آیاتی از قرآن یکی از ویژگیهای بارز ابراهیم(ع) را داشتن قلب سلیم معرفی کرد و گفت: خداوند در قرآن وقتی درباره ابراهیم(ع) صحبت میکند، میفرماید «وَ إِنَّ مِنْ شیعَتِهِ لَإِبْراهیمَ؛ و بى گمان،ابراهیم از پیروان او بود». باید پرسید آیا علتش شکستن بتها و ایستادگی در مقابل نمرود و ساختن خانه کعبه بود؟ خیر؛ خداوند میفرماید «إِذْ جاءَ رَبَّهُ بِقَلْبٍ سَلیمٍ؛ ابراهیم با دلى سلیم و سالم (از هر عیب) به پیشگاه پروردگارش آمد.» قلب سلیم قلبی است که امانتدار است و خالی از هرگونه عیبی است؛ لذا میتوان گفت تمام اعمال ایشان با قلب سلیم انجام میشد که ثمره داشت.
وی درباره دستهبندی قلب از نگاه پیامبر گرامی اسلام(ص) فرمود: پیامبر(ص) در روایتی فرمود: «القلب على ثلاثة أنواع : قلب مشغول بالدنیا، وقلب مشغول بالعقبى، و قلب مشغول بالمولى؛ قلب سه نوع است؛ قلبی که مشغول دنیاست، قلبی که مشغول عقباست و قلبی که مشغول مولاست.» دنیا از مادی «دنی» به معنای چیز پست است. کسی که در قلبش حب دنیا داشته باشد، دچار شدت و بلا میشود؛ لذا پیامبر(ص) فرمود برای این قلب «فله الشدة والبلاء؛ شدت و بلاست». ذات دنیا شدت و بلاست و نمیتوان در آن با آسایش کامل زندگی کرد. اما اگر قلب کسی مشغول آخرت بود، «فله الدرجات العلی؛ به او درجه عالی میدهند».
دنیا از مادی «دنی» به معنای چیز پست است. کسی که در قلبش حب دنیا داشته باشد، دچار شدت و بلا میشود؛ لذا پیامبر(ص) فرمود برای این قلب «فله الشدة والبلاء؛ شدت و بلاست».
حجتالاسلام ریاضت افزود: پیامبر(ص) در ادامه فرمود: اما قلبی که مشغول مولا بود، دو گزاره دیگر یعنی دنیا و آخرت را با هم دارد. «وأما القلب المشغول بالمولى، فله الدنیا والعقبى والمولى». کسی که در قلبش حب مولا داشته باشد، دنیا او را اسیر نمیکند. بانوی بزرگواری مثل خدیجه(س) که ثروت فراوانی داشت به دلیل آنکه دلش مشغولش مولاست، از حب دنیا میگذرد و آن را در خدمت رسول گرامی اسلا(ص) برای تبلیغ و ترویج دین قرار میدهد. لذا فرمودند «ما قام الإسلام إلا بمال خدیجة». اسلام پا نگرفت جز با ثروت خدیجه. همچنین هانی بن عروه شخص بسیار ثروتمندی بود؛ اما به علت آنکه از قلب خود مراقبت کرد و آن را در اختیار حب مولایش قرار داد، زمانی که ندای نصرت امامش را میشنود، به راحتی از مال دنیا میگذرد. از سوی دیگر حبیب بن مظاهر بزرگ اصطبلدار کوفه بود که اسبهای اصیل عرب را میفروخت؛ وی زمانی که فهمید امام و مولایش به سمت کربلا حرکت کرد، به راحتی از تمام اموال خود گذشت. بنابراین اگر حب مولا را در دل خود تقویت کنیم، ارزش والاتری دارد.