حب فاطمه(س)؛ یگانه راه نجات از سکرات موت
علوی تهرانی با اشاره به روایاتی که در باب سکرات موت وارد شده است به بیان جایگاه حب حضرت فاطمه(س) به عنوان عامل نجات از این دشواریها پرداخت.
وارث: حجتالاسلام علوی تهرانی در مراسم سوگواری شام شهادت حضرت فاطمه زهرا(س) در امامزاده علی اکبر چیذر به بیان ثمرات محبت نسبت به حضرت زهرا(س) در قیامت پرداخت و عنوان کرد: همه ما با مقوله مرگ سر و کار داریم، مسئله مرگ هم با سختی همراه است. قرآن کریم میفرماید: «وَجَاءَتْ سَكْرَةُ الْمَوْتِ بِالْحَقِّ ذَلِكَ مَا كُنْتَ مِنْهُ تَحِيدُ؛ سكرات مرگ به راستى در رسيد اين همان است كه از آن مى گريختی (سوره ۵۰ ایه ۱۹)». سختیهای جان دادن حقیقتی است که ما تلاش میکنیم این سختیها را با سبک زندگی سالم؛ تغذیه و ورزش به تعویق اندازیم اما بالاخره میآید چون سنت الهی است.
وی ادامه داد: این سکرات آنقدر عظیم است که هنگامی که پیامبر در آستانه وفات بودند ظرف آبی جلویشان بود، دست خود را در آب می زدند و میفرمودند: «لا اله الاّ الله ان للموت غمرات». حضرت به وحدانیت حضرت حق تاکید می کردند و می فرمودند مرگ سخت است. یکی از این سختیها در لحظه جان دادن است. در احادیث قدسی وارد شده است که مرگ حضرت موسی(ع) خیلی راحت بود. میوهای را از بهشت برایشان آوردند، ایشان بو کشیدند و جان دادند. پیامبران در بهشت برای استقبال از حضرت موسی(ع) صف کشیدند. ایشان به حضرت موسی(ع) عرضه داشتند که تو که خیلی راحت جان دادی «کیف وجدتک الموت؟» مرگ را چگونه دیدی؟ موسی(ع) گفت: مثل گوسفندی که پوستش را میکنند در حالی که زنده است.
علوی تهرانی در ادامه بحث از سکرات موت خاطرنشان کرد: سختی دیگر مرگ در ملاقات با ملک الموت است. حضرت ابراهیم(ع) هنگام مرگ که عزرائیل را ملاقات کردند فرمودند آنطور که جان گنهکاران را میگیری جان مرا بگیر. عزرائیل از حضرت ابراهیم(ع) خواست تا رویش را برگرداند. وقتی ابراهیم(ع) به چهره او نگاه کرد از شدت زشتی و کراهت آن بیهوش شد. هنگامی که به هوش آمد فرمود اگر برای گنهکاران ورای ملاقات تو عذاب دیگری نباشد همین عذاب برایشان کافی است.
وی اضافه کرد: سختی دیگر مرگ در عالم برزخ است. روح بعد از مرگ وارد عالم برزخ میشود. جسم انسان وارد گودال خاکی می شود و ارزش ملکوتی ندارد اما روح وارد عالم برزخ شده و نکیر و منکر در آنجا از او سؤال میکنند. دفن میت در گودال خاکی فقط جنبه تشریفات و احترام دارد. در عالم برزخ سختیها متفاوت است. از ویژگیهای عالم برزخ یکی تنهایی و دیگری تاریکی است. آنجا خانه نداری و تنگدستی است. یکی دیگر از سختیهای مرگ فشار اول قبر است. این فشار زمانی است که فرد از دنیا میرود. از وقتی که روح وارد عالم برزخ می شود این فشار هم همراه اوستت. امام صادق(ع) می فرمایند به حدی فشار میدهند که دو استخوان پهلو به همدیگر نزدیک می شود.
این کارشناس معارف اسلامی ادامه داد: روح بعد از عالم برزخ وارد عالم محشر میشود که یک روز آن معادل پنجاه هزار سال است: «يُدَبِّرُ الْأَمْرَ مِنَ السَّمَاءِ إِلَى الْأَرْضِ ثُمَّ يَعْرُجُ إِلَيْهِ فِي يَوْمٍ كَانَ مِقْدَارُهُ أَلْفَ سَنَةٍ مِمَّا تَعُدُّونَ؛ كار [جهان] را از آسمان [گرفته] تا زمين اداره مىكند آنگاه [نتيجه و گزارش آن] در روزى كه مقدارش آن چنان كه شما [آدميان] برمىشماريد هزار سال است به سوى او بالا مىرود (سوره ۳۲ آیه ۵)». در آنجایی که به استناد روایات هیچ سایهای نیست و هیچ آب و غذایی وجود ندارد.
حجتالاسلام علوی تهرانی تصریح کرد: یکی از دشواریهای موت بحث صراط است. صراط «جسر علی جهنم»، پلی است که روی جهنم نصب میشود و دارای چند ویژگی است: چون روی جهنم است بسیار داغ است. آیه قرآن میفرماید: «وَإِنْ مِنْكُمْ إِلَّا وَارِدُهَا كَانَ عَلَى رَبِّكَ حَتْمًا مَقْضِيًّا؛ و هيچ كس از شما نيست مگر [اينكه] در آن وارد مى گردد اين [امر] همواره بر پروردگارت حكمى قطعى است (سوره ۱۹ آیه ۷۱)». هنگامی که این آیه نازل شد پیامبر شدیدا گریست طوری که حضرت فاطمه(س) از ایشان علت گریهشان را پرسید و پیامبر(ص) در جواب فرمودند خداوند وعده کرده همه ما وارد جهنم میشویم اما وعده نکرده که همه ما خارج میشویم. ویژگی دیگر صراط لغزنده بودن آن است. از امام صادق(ع) نقل شده است که پل صراط باریکتر از مو و برندهتر از شمشیر است. همچنین از پیامبر(ص) نقل شده از شب تاریکتر است.
وی در ادامه گفت: سؤالی که مطرح میشود این است که در هر سختی موت چقدر فشار وارد میشود. در برخی روایات گفته شده حداقل ۱۰۰ضربه و حد اکثر۱۰۰۰ ضربه با شمشیر در حالیکه زندهای. حضرت علی(ع) که امیر بیان و خطابه بود میفرمود من علی نمیتوانم راجع به سختیهای مرگ حرف بزنم. اگر هم بتوانم از این سختیها تعبیر کنم شما با این فکر مادی نمیتوانی حقیقتش را درک کنی. امیرالمؤمنین(ع) در بیانی میفرمایند: اگر این سختیها را چارپایان میدانستند محال بود چارپای گوشتداری را برای خوردن پیدا کنید. کنایه از اینکه گوشت بدنشان از ترس آب میشد.
وی در پایان به طرح این پرسش پرداخت که «چگونه میتوان این سختیها را پشت سر گذاشت» و در مقام پاسخ گفت: پیامبر(ص) به سلمان فرمودند: «یا سلمانُ حُبُّ فاطمةَ یَنْفَعُ فی مائةِ مَوطنٍ ایسَرُ تلکَ المواطنِ: الموتُ و القبرُ و المیزانُ و المحشرُ و الصراطُ و المحاسبةُ»، محبت دخترم فاطمه(س) در صد موقف به درد میخورد که آسانترینش مرگ، قبر، میزان، محشر، صراط و محاسبه اعمال است. این مدتی که در عزای فاطمه(س) هستی در قیامت به دردت میخورد. در جاهایی که به دلالت روایات گذرانش سخت است.